Απογοητευτικές είναι οι νεότερες εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) σχετικά με την διασπορά της ιλαράς, λόγω της μείωσης της εμβολιαστικής κάλυψης. Σύμφωνα με τα στοιχεία από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), υπήρξαν 10,3 εκατομμύρια κρούσματα ιλαράς το 2023, μια αύξηση 20% σε σχέση με το 2022.
Ο προληπτικός εμβολιασμός για την ιλαρά αποτελείται από δύο δόσεις ωστόσο, περισσότερα από 22 εκατομμύρια παιδιά δεν έλαβαν την πρώτη δόση εμβολίου το 2023. Ειδικότερα, σε παγκόσμιο επίπεδο, εκτιμάται ότι το 83% των παιδιών έλαβε την πρώτη δόση του εμβολίου κατά της ιλαράς πέρυσι, ενώ μόνο το 74% έλαβε τη συνιστώμενη δεύτερη δόση. Για την επαρκή, όμως, πρόληψη κρουσμάτων και την προστασία των πληθυσμών, απαιτείται κάλυψη 95% ή μεγαλύτερη των δύο δόσεων του εμβολίου κατά της ιλαράς σε κάθε χώρα και κοινότητα, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
«Το εμβόλιο της ιλαράς έχει σώσει περισσότερες ζωές από οποιοδήποτε άλλο εμβόλιο τα τελευταία 50 χρόνια», δήλωσε ο Δρ. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ. «Για να σώσουμε ακόμη περισσότερες ζωές και να σταματήσουμε αυτόν τον θανατηφόρο ιό από το να βλάψει τους πιο ευάλωτους, θα πρέπει να επενδύσουμε στον εμβολιασμό για κάθε άνθρωπο, ανεξάρτητα από το πού ζει» συμπλήρωσε.
«Ο αριθμός των λοιμώξεων από ιλαρά αυξάνεται σε όλο τον κόσμο, θέτοντας σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία», πρόσθεσε η Διευθύντρια του CDC Mandy Cohen. «Το εμβόλιο για την ιλαρά είναι η καλύτερη προστασία κατά του ιού και πρέπει να συνεχίσουμε να επενδύουμε στις προσπάθειες για την αύξηση της πρόσβασης» τόνισε.
Ως αποτέλεσμα του παγκόσμιου αυτού εμβολιαστικού κενού, 57 χώρες αντιμετώπισαν μεγάλες ή ανησυχητικές επιδημίες ιλαράς το 2023, επηρεάζοντας όλες τις περιοχές εκτός από την Αμερική, μια αύξηση σχεδόν 60% από 36 χώρες το προηγούμενο έτος. Η Αφρική, η Ανατολική Μεσόγειος, η Ευρώπη, η Νοτιοανατολική Ασία και ο Δυτικός Ειρηνικός παρουσίασαν σημαντική αύξηση των κρουσμάτων, ενώ περίπου οι μισές από όλες τις μεγάλες και ανησυχητικές επιδημίες εκδηλώθηκαν στην περιοχή της Αφρικής.
Γιγαντώνεται και ο αριθμός των θανάτων
«Απαράδεκτος» χαρακτηρίζεται από τον ΠΟΥ και ο αριθμός των θανάτων λόγω της αύξησης των κρουσμάτων ιλαράς. Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία, εκτιμάται ότι 107.500 άνθρωποι, κυρίως παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών, πέθαναν από ιλαρά το 2023. Αν και πρόκειται για μείωση κατά 8% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, πάρα πολλά παιδιά εξακολουθούν να πεθαίνουν από αυτή την ασθένεια που μπορεί να προληφθεί μέσω του εμβολιασμού. Αυτή η μικρή μείωση των θανάτων οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η έξαρση των κρουσμάτων σημειώθηκε σε χώρες και περιοχές όπου τα παιδιά με ιλαρά είναι λιγότερο πιθανό να πεθάνουν, λόγω καλύτερης διατροφικής κατάστασης και πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας.
Οι ειδικοί του ΠΟΥ σημειώνουν ότι ακόμα κι αν δε χαθεί μια ζωή μετά από τη νόσηση με ιλαρά, θα μπορούσαν να εμφανιστούν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, ορισμένες από τις οποίες είναι δια βίου. Τα βρέφη και τα μικρά παιδιά διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών από τη νόσο, οι οποίες περιλαμβάνουν τύφλωση, πνευμονία και εγκεφαλίτιδα (μια λοίμωξη που θα μπορούσε να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη).
Όσο, όμως, τα κρούσματα ιλαράς αυξάνονται και οι επιδημίες εξαπλώνονται, ο παγκόσμιος στόχος της εξάλειψης της ιλαράς, όπως ορίζεται στην Ατζέντα Εμβολιασμού 2030, απειλείται. Παγκοσμίως, 82 χώρες είχαν επιτύχει ή διατηρήσει την εξάλειψη της ιλαράς στο τέλος του 2023. Με εξαίρεση την αφρικανική περιφέρεια, τουλάχιστον 1 χώρα σε όλες τις περιφέρειες του ΠΟΥ έχει εξαλείψει τη νόσο, ενώ η Αμερική έχει εξαλείψει πλήρως την ιλαρά.
Γι’ αυτό, ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι χρειάζονται άμεσες και στοχευμένες προσπάθειες στην Αφρική και στην Ανατολική Μεσόγειο και ιδιαίτερα σε ευάλωτες και επηρεαζόμενες από συγκρούσεις περιοχές, για να διασφαλιστεί ο πλήρης εμβολιασμός όλων των παιδιών κατά της ιλαράς με δύο δόσεις. Αυτό απαιτεί ενίσχυση και διατήρηση αποδοτικών προγραμμάτων εμβολιασμού, καθώς και εκστρατείες υψηλής ποιότητας όταν χρειάζεται. Παράλληλα, η ενισχυμένη επιτήρηση της νόσου, σε συνεργασία με το Παγκόσμιο Εργαστηριακό Δίκτυο Ιλαράς Ερυθράς (GMRLN), είναι κρίσιμη για την άμεση αντιμετώπιση εστιών και τη μείωση του αντίκτυπού τους.
Ανθεκτικά βακτήρια: Η σιωπηλή πανδημία της μικροβιακής αντοχής
