*Γράφουν η κυρία Λουκία Αλεξοπούλου-Προυνιά, Ειδικευόμενη Χειρουργικής Θώρακος Καρδιάς Αγγείων στην Κλινική Χειρουργικής Θώρακος Καρδιάς Αγγείων, ΓΝΑ «Ευαγγελισμός» και ο κύριος Μιχάλης Αργυρίου, Διευθυντής ΕΣΥ και Πρόεδρος του Επαγγελματικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργών Θώρακος Καρδιάς Αγγείων.
Ένας 58χρονος άντρας στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής είναι ο πρώτος άνθρωπος στον κόσμο στον οποίο εμφυτεύθηκε τεχνητή καρδιά από τιτάνιο ως μια προσωρινή λύση μέχρι να βρεθεί κατάλληλος δότης για μεταμόσχευση. Το γεγονός έλαβε χώρα στο Νοσοκομείο Baylor St.Luke’s Medical Center στο Ινστιτούτο Καρδιάς του Τέξας.
Η μεταλλική καρδιά που μοιάζει να είναι εμπνευσμένη από ήρωες επιστημονικής φαντασίας, σχεδιάστηκε από την γνωστή στον χώρο του ιατρικοτεχνολογικού εξοπλισμού εταιρεία BiVACOR, με στόχο να αντικαταστήσει πλήρως την καρδιά ως ανθρώπινο όργανο. Η πλήρως τεχνητή καρδιά, Total Artificial Heart (TAH) της ΒiVACOR δεν είναι σχεδιασμένη με προδιαγραφές να πάλλεται σαν την αληθινή. Κατασκευασμένη από μέταλλο, η ολικά εμφυτεύσιμη αυτή συσκευή δεν διαθέτει τα ευκίνητα και ευλύγιστα τοιχώματα, αντίστοιχα αυτών της αληθινής καρδιάς ενός ανθρώπου. Αποτελεί μια άκαμπτη εξωτερικά μεταλλική συσκευή σε σχήμα που προσομοιάζει μια πραγματική καρδιά και σε μέγεθος μιας γροθιάς, η οποία εσωτερικά κρύβει έναν μηχανισμό τύπου ρότορα που ωθεί το αίμα προς τους πνεύμονες και το υπόλοιπο σώμα. Λειτουργεί ως αντλία ενώ το άκαμπτο εξωτερικό της περίβλημα προστατεύει τόσο την ίδια όσο και τα γύρω όργανα από τυχόν φθορά που θα προκαλούσε η τριβή με τους περιβάλλοντες ιστούς.
Χρειάστηκαν περισσότερα από δέκα χρόνια, πολλά σχέδια και δεκάδες μελέτες σε ζώα μέχρι η μεταλλική καρδιά να καταστεί έτοιμη και ικανή να φιλοξενηθεί στο ανθρώπινο σώμα και να αποτελέσει άξιο αντικαταστάτη της αληθινής σε έναν ασθενή με τελικού σταδίου καρδιακή ανεπάρκεια του οποίου η μόνη ελπίδα παραμένει η μεταμόσχευση καρδιάς.
Σύμφωνα με τους θεράποντες ιατρούς, η μεταλλική καρδιά κατάφερε να λειτουργήσει με πολύ καλά αποτελέσματα για 8 ημέρες μέχρι να βρεθεί ο κατάλληλος δότης για την μεταμόσχευση.
Σήμερα η θεραπεία εκλογής για τους ασθενείς με σοβαρού βαθμού καρδιακή ανεπάρκεια είναι η μεταμόσχευση. Λιγότερο από 6.000 μεταμοσχεύσεις καρδιάς ανά έτος πραγματοποιούνται παγκοσμίως. Πρόκειται για έναν πολύ μικρό αριθμό αν αναλογιστεί κανείς τους δεκάδες χιλιάδες ασθενείς με σοβαρού βαθμού καρδιακή ανεπάρκεια που πεθαίνουν ετησίως καθώς δεν κατέστη δυνατό να βρεθεί συμβατός δότης. Η διαδικασία εύρεσης κατάλληλου δότη, αποτελεί μια χρονοβόρα υπόθεση που μπορεί πολλές φορές να καθυστερήσει τόσο ώστε να μην βρει τον ασθενή εν ζωή. Γέφυρα επιβίωσης στην διαδικασία αυτή αποτελεί η μηχανική καρδιά, η οποία μπορεί να επεκτείνει την επιβίωση του ασθενούς χαρίζοντας του χρόνο, αλλά και ποιότητα ζωής ως την επικείμενη μεταμόσχευσή του.
Επισημαίνεται ότι τις τελευταίες δύο δεκαετίες μόνον άλλη μία τεχνητή καρδιά έχει λάβει έγκριση από τον Οργανισμό Επιτήρησης Φαρμάκων και Τροφίμων των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (US FDA). Η συσκευή αυτή όμως όπως φάνηκε δεν ήταν τόσο ανθεκτική μέσα στο ανθρώπινο σώμα. Αντίθετα η μεταλλική καρδιά της BiVACOR κατασκευάστηκε από τους δημιουργούς της για να αντέχει. Σίγουρα οι συνθήκες προσομοίωσης του εργαστηρίου δεν είναι ίδιες με αυτές που επικρατούν μέσα σε ένα ανθρώπινο σώμα, αλλά δεδομένου του γεγονότος ότι στο εργαστήριο λειτουργεί σε άριστη κατάσταση εδώ και τέσσερα χρόνια και συνεχίζει, μπορούμε να υποθέσουμε ότι η επιτυχής λειτουργία της θα διατηρηθεί και στις πραγματικές συνθήκες.
Το Νοέμβριο του 2023 η μεταλλική καρδιά έλαβε την έγκριση να εμφυτευθεί σε έως 5 ασθενείς με τελικού σταδίου καρδιακή ανεπάρκεια μέσα στο 2024. Μετά την επιτυχημένη πρώτη της εμφύτευση στον 58χρονο ασθενή από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, η χρήση της μεταλλικής τεχνητής καρδιάς αναμένεται να αυξηθεί στο προσεχές μέλλον.
Η παγκόσμια επίπτωση της διάθεσης στο εμπόριο μιας μηχανικής συσκευής που μπορεί να αντικαταστήσει μακροχρόνια, όχι απλώς ένα οποιδήποτε ανθρώπινο όργανο, αλλά την καρδιά αλλάζει τα δεδομένα και το μέλλον της καρδιοχειρουργικής όπως τα ξέρουμε ως τώρα. Η απελπιστική αναμονή των ασθενών που χρειάζονται μεταμόσχευση καρδιάς θα μετατραπεί από μακροχρόνια σε άμεσα διαθέσιμη, χαρίζοντας τους όχι μόνο χρόνο αλλά και ποιότητα ζωής.
O κύριος Μιχάλης Αργυρίου
Η κυρία Λουκία Αλεξοπούλου-Προυνιά
Διαβάστε επίσης:
Καινοτόμος μεταμόσχευση νεφρού χοίρου δίνει ελπίδα στους ασθενείς
Δωρεά οργάνων: Πέντε μύθοι που καταρρίπτουν οι ειδικοί
Δωρεά οργάνων: Τα 5 νοσοκομεία με τους περισσότερους δότες – Ο ρόλος των Επειγόντων
