Η πολυαναμενόμενη εδώ και δύο μήνες συνάντηση των εκπροσώπων της φαρμακοβιομηχανίας με τον Υπουργό Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, είναι προγραμματισμένη για σήμερα το μεσημέρι. Οι εκπρόσωποι των εταιρειών που κάθονται σε… αναμμένα κάρβουνα για τις αυτόματες επιστροφές (clawbacks και rebates) του 2023 περιμένουν με αγωνία να ενημερωθούν, μεταξύ άλλων, για την πορεία της φαρμακευτικής δαπάνης το πρώτο πεντάμηνο του 2024. Αυτό είναι και το αντικείμενο της συνάντησης.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες ο Υπουργός Υγείας θα δει εκπροσώπους του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και συγκεκριμένα τον πρόεδρο, Ολύμπιο Παπαδημητρίου, τον γενικό διευθυντή, Μιχάλη Χειμώνα, την αντιπρόεδρο, Ελένη Χουλιάρα και τον γενικό γραμματέα, Κωνσταντίνο Παπαγιάννη. Επίσης, στη συνάντηση από την Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) θα συμμετέχουν ο πρόεδρος, Θεόδωρος Τρύφων και ο αντιπρόεδρος, Δημήτρης Δέμος, ενώ από το PhARMA Innovation Forum (PIF) η πρόεδρος, Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη, ο γενικός διευθυντής, Ιωάννης Κωτσιόπουλος και το μέλος του ΔΣ, Υβόνη Παπαστελάτου. Στη συνάντηση θα παρευρεθεί και ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων (ΣΑΦΕΕ), Αντώνης Αυγερινός. Όπως προκύπτει από τις ίδιες πληροφορίες, η κυρία Χαρά Κανή από τη διεύθυνση φαρμάκου του ΕΟΠΥΥ θα παρουσιάσει στους εκπροσώπους της φαρμακοβιομηχανίας τα νούμερα του clawback για το 2023. Παράλληλα, ο Υπουργός Υγείας θα παρουσιάσει τη δαπάνη τους πρώτους πέντε μήνες του 2024 και τις προοπτικές από εδώ και στο εξής.
Το Υπουργείο Υγείας έχει εφαρμόσει μια σειρά από μέτρα που έχουν σκοπό τον περιορισμό της δαπάνης και κατ’ επέκταση του clawback. Οι αυτόματες επιστροφές του 2023 είναι μεγάλος «πονοκέφαλος» για τις φαρμακευτικές εταιρείες, καθώς αποτελούν έναν αστάθμητο παράγοντα που δεν τους επιτρέπει να κάνουν μακρόπνοους σχεδιασμούς. Ειδικά δε από τη στιγμή που δεν έχουν εκδοθεί σημειώματα για τις επιστροφές του 2023 οι εκτιμήσεις του κλάδου είναι ιδιαίτερα δυσοίωνες.
Ειναι οξύμωρο, λένε στελέχη πολυεθνικών εταιριών να καλείσαι να σχεδιάσεις και να υλοποιήσεις πλάνο και πρόγραμμα μέχρι το 2028 σε συνεργασία με τις μητρικές εταιρίες και να μην ξέρεις τις επιστροφές του 2023 για τη χώρα σου, δηλαδή να μην έχεις τα εχέγγυα για ένα σταθερό οικονομικό περιβάλλον.
Ειδικά δε από τη στιγμή που δεν έχουν εκδοθεί σημειώματα για τις επιστροφές του 2023 οι εκτιμήσεις του κλάδου είναι ιδιαίτερα δυσοίωνες. Υπολογίζουν πως οι υποχρεωτικές επιστροφές διαμορφώνονται σε περίπου 3,6 δις ευρώ για το 2023, μια αύξηση κατά 700 εκατ.ευρώ σε σχέση με το 2022.
Υπό αυτά τα δεδομένα και με την παραδοχή από την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας ότι το clawback έχει ξεφύγει, από τις αρχές του τρέχοντος έτους γίνεται μια προσπάθεια εξορθολογισμού των δαπανών και κατ’ επέκταση συγκράτηση των ποσών που καλούνται να επιστρέψουν υποχρεωτικά στο κράτος οι φαρμακευτικές εταιρείες.
Οι εντατικοί έλεγχοι στη συνταγογράφηση είναι προς αυτή την κατεύθυνση. Ο ΕΟΠΥΥ ελέγχει πολύ στενά τους γιατρούς ανά την Ελλάδα για υπερσυνταγογράφηση. Σε περίπτωση που βρεθούν φαινόμενα μη αιτιολογημένης συνταγογράφησης, το Υπουργείο Υγείας προχωρά στην εφαρμογή των νόμων που προβλέπουν χρηματικά πρόστιμα και αφαίρεση του δικαιώματος να συνταγογραφούν. Πριν την επιβολή τυχόν ποινών, οι γιατροί καλούνται να αιτιολογήσουν γιατί έχουν ξεφύγει στις συνταγές φαρμάκων. Ο ίδιος ο Υπουργός Υγείας έχει ανακοινώσει ήδη τη διακοπή των συμβάσεων 50 γιατρών με τον ΕΟΠΥΥ.
«Φρένο» στη συνταγογράφηση βάζουν και οι ψηφιακοί… κόφτες που τέθηκαν πριν λίγες ημέρες σε λειτουργία. Το Ψηφιακό Αποθετήριο των εξετάσεων είναι ένα μέτρο που εφαρμόζει η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, στο πλαίσιο των διαρθρωτικών μέτρων που προωθεί, μεταξύ άλλων, για τη συγκράτηση της φαρμακευτικής δαπάνης. Μέχρι σήμερα, ενώ υπάρχουν θεραπευτικά πρωτόκολλα για αρκετές ασθένειες, στην πράξη δεν εφαρμόζονταν. Έτσι, ο θεράπων ιατρός για να συνταγογραφήσει ένα φάρμακο, μπορούσε να συμπληρώνει ο ίδιος τις τιμές των εξετάσεων (για παράδειγμα της χοληστερίνης) και ήταν στην ευχέρειά του να βάλει μια τιμή που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αλλά που «βόλευε» για τη συνταγογράφηση που ήθελε. Πλέον η αυτόματη ενημέρωση των τιμών από τις διαγνωστικές εξετάσεις που είναι ψηφιοποιημένες δεν επιτρέπει στο γιατρό να συνταγογραφεί κατά βούληση.
Στο πλαίσιο μετριασμού των δαπανών είναι και ο έλεγχος των σκευασμάτων που χορηγούνται μέσω του Συστήματος Ηλεκτρονικής Προέγκρισης (ΣΗΠ) και των ακριβών θεραπειών που φτάνουν στη χώρα μας με παραγγελίες από το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ). Σύμφωνα με πληροφορίες, η δαπάνη του ΙΦΕΤ για το 2023 ανήλθε σε περίπου 260 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 160 εκατ. ευρώ ήταν παραγγελίες μέσω ΣΗΠ. Το 2022 η συνολική δαπάνη ΙΦΕΤ ήταν 160 εκατ. ευρώ και το 2021 περίπου 130 εκατ. ευρώ.
Ένας έμμεσος τρόπος μείωσης της δαπάνης του ΙΦΕΤ είναι και οι αυξήσεις τιμών φθηνών και μοναδικών φαρμάκων, πολλά εκ των οποίων οριακά δεν διατίθενται στην ελληνική αγορά, με αποτέλεσμα όταν χρειάζονται να παραγγέλνονται μέσω ΙΦΕΤ. Ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα λίστα με προτεινόμενες τιμές για 461 σκευάσματα, κατόπιν αιτημάτων των εταιρειών. Η διαβούλευση λήγει αύριο, 28/6 και οι τιμές αυξάνονται έως και 357%. Πρόκειται για φάρμακα φθηνά και μοναδικά ή για σκευάσματα των οποίων η τιμή ήταν χαμηλότερη από τον μέσο όρο των δύο χαμηλότερων τιμών της Ευρωζώνης. Ο βασικός σκοπός της συγκεκριμένης μεταρρύθμισης είναι η διατήρηση στην αγορά μοναδικών φαρμάκων, ωστόσο επιδρά θετικά και για διακοπή εκτάκτων εισαγωγών με ό,τι αυτό συνεπάγεται για αυξημένα κόστη.
Στη μείωση του clawback στόχευε και η ρύθμιση κατάργησης της εξίσωσης λιανικής με ασφαλιστική τιμή που ίσχυε έως τώρα για τα γενόσημα. Η διαφορά των δύο τιμών επιβάρυνε τον ΕΟΠΥΥ και ήταν της τάξης των 30 εκατ. ευρώ. Το κόστος αυτό, όμως, κατέληγε στις φαρμακευτικές εταιρείες μέσω του clawback. Πρόκειται για ένα μέτρο που προκάλεσε αντιδράσεις γιατί μετά την κατάργηση εξίσωσης των δύο τιμών αυξήθηκαν κατά πολύ οι συμμετοχές των ασθενών. Το Υπουργείο Υγείας τελικά έδωσε λύση, βάζοντας πλαφόν τα τρία ευρώ επιβάρυνσης για τον πολίτη στη συμμετοχή που προκύπτει από τη διαφορά λιανικής – ασφαλιστικής τιμής.
Φαρμακευτική Νομοθεσία – Ευρώπη: Οι αλλαγές που θα στερήσουν δεκάδες νέα φάρμακα από τους πολίτες
Καινοτόμες θεραπείες δεν φτάνουν στους ασθενείς – Χωρίς πρόσβαση η Ελλάδα σε προηγμένα φάρμακα
Τι αλλάζει στην εξέταση της βιταμίνης D – Σε ποια εργαστήρια θα γίνεται
