*Γράφει ο Joao Breda, επικεφαλής του Γραφείου Ποιότητας Φροντίδας και Ασφάλειας Ασθενών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) στην Αθήνα και Ειδικός Σύμβουλος στο Περιφερειακό Γραφείο του ΠΟΥ για την Ευρώπη
Παγκοσμίως, το θεμελιώδες δικαίωμα στην υγεία για εκατομμύρια ανθρώπους απειλείται ολοένα και περισσότερο από το φαινόμενο που ονομάζεται «παρατεταμένη κρίση» (permacrisis) – μια σύγκλιση πολλαπλών κρίσεων που επιβαρύνουν σταδιακά τα συστήματα υγείας. Μέρος αυτού του φαινομένου αποτελούν και οι επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19, οι συγκρούσεις και οι πόλεμοι, οι συνεχείς προκλήσεις για την υγεία των παιδιών και των εφήβων, οι αυξανόμενες επιπτώσεις του καρκίνου, του διαβήτη, των καρδιαγγειακών νοσημάτων καθώς και οι κλιμακούμενες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην υγεία. Η πανδημία έφερε στο φως παθογένειες οι οποίες προϋπήρχαν στα συστήματα υγείας, ενώ παράλληλα ανέδειξε καινοτόμες λύσεις, οι οποίες μπορούν να βελτιώσουν την παροχή υγειονομικής περίθαλψης στη μετά-COVID-19 εποχή. Τα συστήματα υγείας και οι υπηρεσίες κοινωνικής μέριμνας έχουν να αντιμετωπίσουν ένα εξουθενωμένο προσωπικό πρώτης γραμμής, σε συνδυασμό με μια ελλιπή χρηματοδότηση και ένα μεγάλο αριθμό ασθενών που αναμένουν να λάβουν θεραπεία.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), αναγνωρίζοντας την άμεση ανάγκη για βιώσιμες λύσεις, υιοθέτησε για την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας 2024 το σύνθημα «My Health, My right» (η Υγεία μου, το Δικαίωμά μου), τονίζοντας ότι η καθολική πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας είναι θεμελιώδες δικαίωμα και όχι προνόμιο. Η αύξηση της πρόσβασης χωρίς την προώθηση υψηλής ποιότητας υπηρεσιών υγείας δεν θα βελτιώσει την υγεία. Το θέμα της φετινής χρονιάς επιλέχθηκε με σκοπό να υπερασπιστεί το δικαίωμα όλων των ανθρώπων, σε όλον τον κόσμο, στην πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευση και πληροφόρηση, καθώς και σε ασφαλές πόσιμο νερό, καθαρό αέρα, καλή διατροφή, ποιοτική στέγαση, αξιοπρεπείς περιβαλλοντικές και εργασιακές συνθήκες και απαλλαγή από διακρίσεις.
Η ποιότητα βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων, καθώς αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της καθολικής υγειονομικής κάλυψης (UHC). Πρέπει να καθιερώσουμε την ποιότητα της περίθαλψης ως βασική αρχή οργάνωσης των συστημάτων υγείας. Η αρχή αυτή δεν θα πρέπει να ισχύει μόνο για μεμονωμένες υπηρεσίες υγείας αλλά και για ολόκληρα συστήματα υγείας, συνδυάζοντας τις ατομικές ανάγκες και τις κοινωνικές απαιτήσεις. Στην ουσία, θα πρέπει να υπάρξει συγκερασμός των κλινικών επιστημών και της δημόσιας υγείας και να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις από την προαγωγή της υγείας και την πρόληψη έως τη διαχείριση των ασθενειών σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της μακροχρόνιας και ανακουφιστικής φροντίδας. Με βάση επιστημονικά δεδομένα, οι παρεμβάσεις στην ποιότητας της περίθαλψης σε μικροεπίπεδο/επίπεδο μονάδας δεν επαρκούν για την προώθηση μεταρρυθμίσεων και θετικών μετασχηματισμών, ιδίως για την αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων των συστημάτων υγείας. Γι’ αυτό απαιτείται μια συστημική προσέγγιση.
Photo: Shutterstock
Αναγνωρίζοντας την κρίσιμη σημασία της ποιοτικής φροντίδας και της ασφάλειας των ασθενών, το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Εργασίας 2020-2025 – «Ενοποιημένη Δράση για Καλύτερη Υγεία στην Ευρώπη» (EPW) – είναι αφιερωμένο στην κατοχύρωση ασφαλούς, αποτελεσματικής, έγκαιρης, ισότιμης και ανθρωποκεντρικής περίθαλψης. Θέτοντας στο επίκεντρο την ενίσχυση της συνεργασίας και της καινοτομίας στη βελτίωση της ποιότητας της υγειονομικής περίθαλψης και της ασφάλειας των ασθενών σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ, το Περιφερειακό Γραφείο του ΠΟΥ για την Ευρώπη ίδρυσε τον Απρίλιο του 2021 στην Αθήνα το Γραφείο του ΠΟΥ για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών. Το Γραφείο μας είναι αφιερωμένο στην παροχή τεχνικής υποστήριξης, συστάσεων και ανάπτυξης ικανοτήτων των χωρών, που αφορούν σε όλο το φάσμα βελτίωσης της ποιότητας της υγειονομικής περίθαλψης, από την ανάπτυξη του υγειονομικού προσωπικού μέχρι και την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών υγείας.
Το Γραφείο, με την καθοριστική υποστήριξη του Υπουργείου Υγείας της Ελλάδας, έχει ήδη αναλάβει αρκετές σημαντικές πρωτοβουλίες οι οποίες θέτουν τις βάσεις για τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, όπως: το Πρώτο Φθινοπωρινό Σχολείο του ΠΟΥ για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών, τα Ευρωπαϊκά Μαθήματα Ηγεσίας στη Δημόσια Υγεία, το Πρόγραμμα για την Ποιότητα της Φροντίδας της Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων, το έργο HEALTH-IQ, η ανάπτυξη της Νέας Εθνικής Στρατηγικής για την Ποιότητα της Φροντίδας, την Ασφάλεια των Ασθενών και την Συμμετοχή των Ασθενών στην Παροχή Υπηρεσιών Υγείας (HQC-2-Greece) και το Δίκτυο Συνεργατών της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας του ΠΟΥ για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών.
Κλείνοντας, η αφοσίωση του Γραφείου του ΠΟΥ για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών στην Αθήνα στην ενίσχυση των υπηρεσιών υγείας και ψυχικής υγείας, αποτελεί παράδειγμα προόδου όσον αφορά στον υγειονομικό μετασχηματισμό. Η δέσμευσή αυτή αναδεικνύει τη γενική αρχή ότι κάθε άτομο θα πρέπει να έχει το θεμελιώδες δικαίωμα πρόσβασης σε υγειονομική περίθαλψη υψηλής ποιότητας.
Διαβάστε επίσης:
«Νόσος Χ» – Επιδημιολόγοι κρούουν τον κώδωνα για νέα θανατηφόρα πανδημία
Κορωνοϊός, Γρίπη, Ιός RSV: Γιατί είναι στο μικροσκόπιο του ΕΟΔΥ αυτό το καλοκαίρι
Εμβολιασμός COVID-19: Σπάνιες οι σοβαρές παρενέργειες – Ποιοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο
