Αλλότρια καθήκοντα και μάλιστα… τραπεζικού υπαλλήλου αναγκάζονται να ασκούν οι νοσηλευτές των ψυχιατρείων. Ανάμεσα στα πλείστα άλλα καθήκοντα που απορρέουν από τη νοσηλευτική τους ιδιότητα, οι ούτως ή άλλως λίγοι νοσηλευτές καλούνται συχνά να παραλαμβάνουν και να φυλάσσουν χρήματα των ασθενών που νοσηλεύονται.
Το θέμα αναδεικνύουν με αναφορά τους προς τη διοίκηση του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής «Δαφνί» οι εκπρόσωποι της Συνομοσπονδίας Νοσηλευτών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων ΕΣΥ (ΣΥ.ΝΟ.ΨΥ.ΝΟ. – Ε.Σ.Υ.) του νομού Αττικής, προτείνοντας με τη σειρά τους πιθανές λύσεις για τη διευθέτηση αυτού του σημαντικού θέματος.
«Το υποστελεχωμένο νοσηλευτικό προσωπικό ήδη είναι επιβαρυμένο με πλήθος αλλότριων καθηκόντων (διακίνηση υλικού – εγγράφων, εκτέλεση καθηκόντων τραπεζοκόμων – καθαριστριών -φυλακτικού προσωπικού), πέραν των νόμιμων αρμοδιοτήτων του και δεν αντέχει επιπλέον κι άλλων. Υπ’ αυτήν την έννοια, η παραλαβή, διαχείριση και φύλαξη των προσωπικών αντικειμένων και χρημάτων των ασθενών, δεν μπορεί να επιβαρύνει τη νοσηλευτική υπηρεσία, η οποία οφείλει να παραμένει προσηλωμένη στη νοσηλεία και όχι να καλείται να επιλύει γραφειοκρατικής και διοικητικής φύσεως ζητήματα» λέει στο ygeiamou.gr ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας, κ. Γιώργος Αβραμίδης.
Η νομοθεσία είναι σαφής σε ό,τι αφορά τις αρμοδιότητες των νοσηλευτών, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και στην νοσοκομειακή καθημερινότητα των λειτουργών υγείας.
Παρότι στα Προεδρικά Διατάγματα και τις υπουργικές αποφάσεις που καθορίζουν τα καθήκοντα των νοσηλευτών δεν αναφέρεται πουθενά η παραλαβή, διαχείριση και φύλαξη χρημάτων των ασθενών – και μάλιστα ανεξαρτήτως της θέσεως που υπηρετούν, δηλαδή είτε είναι νοσηλευτές είτε κατέχουν θέσεις ευθύνης, π.χ. Διευθυντές, Τομεάρχες, Προϊστάμενοι), στην πράξη οι νοσηλευτές «πιέζονται» για να αναλάβουν και οικονομικά καθήκοντα έναντι των νοσηλευόμενων και συχνά έναντι και των συγγενών τους.
Κι ενώ ο νόμος εξαιρεί ρητά και κατηγορηματικά από αυτή τη διαδικασία τους νοσηλευτές, στο κάδρο της ευθύνης μπαίνουν από άλλα έγγραφα οι κοινωνικοί λειτουργοί. Είναι ενδεικτικό ότι το Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας (ΣΕΥΥΠ), είχε προτείνει να είναι οι κοινωνικοί λειτουργοί διαχειριστών των συντάξεων-επιδομάτων των ασθενών. Επιπλέον, είχε γνωμοδοτήσει να μη φυλάσσονται χρήματα στις δομές, πέραν όσων εξυπηρετούν τις ατομικές ανάγκες των ασθενών, ενώ τα υπόλοιπα θα πρέπει να κατατίθενται στους ατομικούς τους τραπεζικούς λογαριασμούς.
Ειδική κατηγορία αποτελούν οι νοσηλευόμενοι που έχουν τεθεί σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης καθώς αυτοί δεν μπορούν να κάνουν αναλήψεις ή καταθέσεις – και αυτό φαίνεται ότι είναι το μόνο σαφές στην αντιμετώπιση αυτών των ψυχιατρικών ασθενών.
Τι ισχύει με όσους δεν βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση
Η εμπλοκή, σύμφωνα με τη Συνομοσπονδία των Νοσηλευτών των Ψυχιατρείων, προκύπτει με τους ασθενείς που δεν βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση καθώς αυτοί μπορούν να έχουν χρήματα, οπότε τίθεται ευλόγως το ερώτημα ποιος είναι ο καλύτερος και ασφαλέστερος τρόπος χρήσης και φύλαξης των χρημάτων τους. Μάλιστα, και σε αυτήν την περίπτωση οι δυσκολίες πάλι πολλαπλασιάζονται ανάλογα με την ψυχική διαταραχή καθενός. «Υπάρχουν ασθενείς με κινητικές δυσκολίες, άλλοι με σημαντικό βαθμό νοητικής έκπτωσης, άλλοι που βρίσκονται σε υποτροπή της ψυχικής της νόσου» λέει ο κ. Αβραμίδης, και προσθέτει πως «σε κάθε περίπτωση υποστηρίζουμε ότι, εφόσον οι ασθενείς δεν έχουν τεθεί σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης, είναι υπεύθυνοι για τη φύλαξη και διαχείριση των χρημάτων τους. Η συνεργασία των συγγενών, όπως σε όλα τα ζητήματα, θα πρέπει να ενισχύεται και να είναι συνεχής και υποστηρικτική προς όφελος του ασθενή».
Τι προτείνουν οι νοσηλευτές
Οι νοσηλευτές προτείνουν στη διαδικασία να συμμετάσχει η κοινωνική και διοικητική υπηρεσία, με τις σαφείς οδηγίες της διοίκησης, αλλά με συγκεκριμένη χρονική προθεσμία. Αν η ανάγκη διαχείρισης ξεπερνάει το σύντομο χρονικό διάστημα των ολίγων ημερών, τότε θα πρέπει να εξετάζεται απο το Νοσοκομείο η επιλογή της δικαστικής συμπαράστασης.
«Όταν κρίνεται απολύτως αναγκαίο, εκεί όπου ο νοσηλευόμενης ασθενής εξαιτίας της ψυχικής του κατάστασης, λόγω έναρξης της νόσου ή υποτροπής, δεν είναι σε θέση να διαχειριστεί/φυλάξει τα χρήματά του, με οδηγίες του Θεράποντα Ιατρού και για όσο διάστημα η ψυχική του κατάσταση το επιβάλλει, θα μπορεί η Κοινωνική και Διοικητική Υπηρεσία, σε συνεργασία με τον ίδιο τον ασθενή (εάν είναι εφικτό) και τους συγγενείς του,να έχουν την ευθύνη της καταγραφής,παραλαβής, διαχείρισης αυτών, για την κάλυψη των ατομικών του αναγκών και φύλαξης σε ειδικό χώρο στο Ταμείο των Ασθενών ή προσωρινής φύλαξης στο χώρο του ΤΕΠ, για τις ανάγκες που προκύπτουν από τους εισερχόμενους ασθενείς τις μέρες της εφημερίας», ζητεί η ΣΥ.ΝΟ.ΨΥ.ΝΟ. – Ε.Σ.Υ. Για τους ασθενείς που φιλοξενούνται σε Μονάδες Αποκατάστασης η διαχείριση και φύλαξη ελάχιστων χρημάτων θα μπορεί να γίνεται από τον Κοινωνικό Λειτουργό, με συγκεκριμένες διαδικασίες, οι οποίες επίσης θα ορίζονται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, κατόπιν εισήγησης της πολυκλαδικής θεραπευτικής ομάδας της Μονάδας.