Κάθε μέρα, οι Παθολογοανατόμοι επηρεάζουν σχεδόν όλες τις πτυχές της φροντίδας των ασθενών, από τη διάγνωση καλοήθων νόσων, όπως η γαστρίτιδα, τη διαχείριση σοβαρότερων χρόνιων ασθενειών, όπως η ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, την πρόληψη και έγκαιρη αντιμετώπιση προκαρκινικών καταστάσεων, έως τη διάγνωση και τη θεραπεία του καρκίνου.
Γνωρίζουμε όλοι, ότι οποιαδήποτε αλλοίωση εξαιρεθεί από το σώμα μας, όσο αθώα και να φαίνεται, είναι απαραίτητο να εξετασθεί ιστολογικά. Οι Παθολογοανατόμοι θέτουν τη διάγνωση σε όλους τους τύπους καλοήθων και κακοήθων αλλοιώσεων, όλων των οργάνων του ανθρώπινου οργανισμού, με μελέτη μικρών δειγμάτων ιστών (βιοψίες) ή μεγάλων παρασκευασμάτων μετά από θεραπευτικό χειρουργείο (όπως αφαίρεση όγκων). Η ιστολογική έκθεση των Παθολογοανατόμων δίνει την τελική διάγνωση με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία θα ληφθούν οι ενδεδειγμένες αποφάσεις για την περαιτέρω αντιμετώπιση των ασθενών από τους κλινικούς γιατρούς άλλων ειδικοτήτων.
Ο Παθολογοανατόμος στην σύγχρονη Ιατρική:
Παράλληλα με την κλασσική Παθολογική Ανατομική, στη σημερινή εποχή ο Παθολογοανατόμος έρχεται να συμπλεύσει με την υπόλοιπη Ιατρική κοινότητα πάνω σε δυο μείζονες επιστημονικές επαναστάσεις: την επανάσταση της μοριακής βιολογίας και την ψηφιακή επανάσταση στην Παθολογική Ανατομική.
Ο Παθολογοανατόμος διαχειρίζεται κατάλληλα το πολύτιμο και συχνά λιγοστό ιστολογικό υλικό κάθε ασθενούς. Είναι ο υπεύθυνος για την ενσωμάτωση και ερμηνεία των κλασσικών και μοριακών βιοδεικτών, που ανιχνεύονται σε δείγματα ιστών, στο πλαίσιο των ιστολογικών ευρημάτων που σφράγισαν τη διάγνωση. Με τον τρόπο αυτό, δίνει κρίσιμες απαντήσεις για την επιλογή εξατομικευμένων θεραπειών, κυρίως όταν πρόκειται για κακοήθη νεοπλάσματα, κατέχοντας με θεμελιώδη ρόλο στη σύγχρονη αντιμετώπιση του καρκίνου.
Ανάγκες των Παθολογοανατομικών Εργαστηρίων στην σύγχρονη Ιατρική Εποχή:
Οι νέες επιστημονικές γνώσεις και οι διαγνωστικές και θεραπευτικές εξελίξεις βάζουν διαρκώς προκλήσεις στους Παθολογοανατόμους, οι οποίοι πρέπει να ενημερώνονται συνεχώς, ακολουθώντας απαιτητική δια βίου εκπαίδευση. Αυξανόμενου του αριθμού των ιστολογικών δειγμάτων, των ποιοτικών απαιτήσεων της διάγνωσης και των ειδικών εξετάσεων που διενεργούμε, οι ανάγκες σε Παθολογοανατόμους αυξάνονται παγκόσμια. Ωστόσο, ο αριθμός των ειδικευμένων Παθολογοανατόμων και των ειδικευομένων ιατρών ελαττώνεται. Με βάση το μέσο όρο των Παθολογοανατόμων / πληθυσμό παγκόσμια, η Ελλάδα χρειάζεται περί τους 450 Παθολογοανατόμους. Σήμερα, εργάζονται σε δημόσια και ιδιωτικά εργαστήρια, λιγότεροι από 340. Τα στοιχεία αυτά καλούν για την προσοχή της πολιτείας στην υποστελέχωση των Εργαστηρίων ιδίως στο Δημόσιο Τομέα.
Επιπλέον, τα Παθολογοανατομικά Εργαστήρια πρέπει να εξοπλιστούν με την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή για να ανταποκριθούν στις παραπάνω επιστημονικές επαναστάσεις, ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις σύγχρονες κλινικές ανάγκες. Χρειάζονται σύγχρονα μηχανήματα για την ανάπτυξη και εξέλιξη μονάδων Μοριακής Παθολογικής Ανατομικής καθώς και τεχνολογικός εξοπλισμός για την προαγωγή της μηχανοργάνωσης, της ψηφιοποίησης και της ανάλυσης της εικόνας με συστήματα τεχνητής νοημοσύνης. Τα πεδία αυτά θα χρειαστεί επίσης να στελεχωθούν με κατάλληλα εκπαιδευμένο αντίστοιχο επιστημονικό προσωπικό.