Σε ριζικές αλλαγές στην Ψυχική Υγεία προχωρά το Υπουργείο Υγείας, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσει ειδικό σχεδιασμό για την σύγχρονη… επιδημία, την άνοια και συγκεκριμένα τη νόσο Αλτσχάιμερ προσφέροντας εξειδικευμένη φροντίδα και προστασία στους ασθενείς και τους φροντιστές τους.
Το νομοσχέδιο για την άνοια και τη Νόσο Αλτσχάιμερ θα παρουσιάσει αναλυτικά σήμερα το μεσημέρι σε συνέντευξη Τύπου ο Υπουργός Υγείας, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Παράλληλα, ο Υφυπουργός Υγείας, Δημήτρης Βαρτζόπουλος, θα παρουσιάσει την ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης.
Η τελευταία επιδιώκεται εδώ και δεκαετίες, χωρίς ακόμη να έχει επιτευχθεί, με αποτέλεσμα χρόνιοι ψυχικά ασθενείς να νοσηλεύονται στα ψυχιατρικά νοσοκομεία, παράλληλα με οξέα περιστατικά και ανθρώπους που προσέρχονται με εισαγγελική εντολή – οι ακούσιες νοσηλείες αφορούν στο 50% των ψυχιατρικών νοσηλειών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Παράλληλα, η πληρότητα των ψυχιατρικών κλινικών των μεγάλων νοσοκομείων ξεπερνά τις δυνατότητες του συστήματος, με αποτέλεσμα συχνά να αναπτύσσονται επικουρικές κλίνες (ράντζα). Είναι χαρακτηριστικό ότι στην ψυχιατρική κλινική του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» μετά τη λήξη της εφημερίας πριν από μία εβδομάδα, 23 ασθενείς χρειάστηκε να νοσηλευτούν σε ράντζα στον διάδρομο.
Μέσω της ριζικής αναδιάρθωσης του συστήματος οργάνωσης και διοίκησης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, το Υπουργείο Υγείας στοχεύει στην πλήρη κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού και στην καταπολέμηση του στίγματος.
Ειδικότερα, αναμένεται να συσταθεί Εθνικό Δίκτυο Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (Ε.Δ.Υ.Ψ.Υ.) που διαρθρώνεται σε Περιφερειακά Δίκτυα ΥΨΥ, τα οποία θα λειτουργούν στις Διοικήσεις Υγειονομικών Περιφερειών και θα διοικούνται από τον αρμόδιο, για θέματα ψυχικής υγείας, Υποδιοικητή της Υγειονομικής Περιφέρειας. Με τον νέο σχεδιασμό, καθορίζονται οι εντασσόμενοι, συνεργαζόμενοι και εποπτευόμενοι φορείς του Δικτύου, προβλέπεται η ενιαία υπηρεσιακή και επιστημονική τους διοίκηση, όπως και η διασύνδεση τους με τους λοιπούς φορείς του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Στα Περιφερειακά Δίκτυα θα ενταχθούν ως αποκεντρωμένες μονάδες τα ψυχιατρικά νοσοκομεία, οι ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων, τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας και οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας. Ένας σημαντικός πυλώνας του προγράμματος είναι η καθοδήγηση των χρόνιων ασθενών σε υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής ένταξης και αποκατάστασης. Σημειώνεται ότι σήμερα πολλά νέα χρόνια περιστατικά βρίσκονται στα ψυχιατρικά νοσοκομεία μαζί με τα οξέα περιστατικά.
Μεγάλο κεφάλαιο του νέου σχεδίου για την Ψυχική Υγεία είναι η αντιμετώπιση των εξαρτήσεων. Σύμφωνα με την παρουσίαση που πραγματοποίησε ο κ. Βαρτζόπουλος στο Υπουργικό Συμβούλιο την περασμένη εβδομάδα, συστήνεται «Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων» (Ε.Ο.Π.Α.Ε.), στον οποίο εντάσσονται και με τον οποίο διαλειτουργούν όλοι οι, μέχρι σήμερα, εγκεκριμένοι οργανισμοί και φορείς αντιμετώπισης των εξαρτήσεων. Η προαναγγελία ενός κεντρικού φορέα για τις εξαρτήσεις, προκάλεσε ήδη την αντίδραση των εργαζόμενων του ΚΕΘΕΑ, σημειώνοντας σε ανακοίνωσή τους ότι ένας εθνικός οργανισμός και μάλιστα με τη μορφή ΝΠΙΔ, σημαίνει κατάργηση του συνόλου των υφιστάμενων Οργανισμών και Μονάδων, και συγχώνευση των ΝΠΙΔ του ΚΕΘΕΑ και του ΟΚΑΝΑ, των προγραμμάτων που λειτουργούν στα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία όπως το 18 Άνω, η Αργώ, ο Ιανός, καθώς και των Κέντρων Πρόληψης που λειτουργούν με τη μορφή ΑΜΚΕ.
Προς υποστήριξη της λειτουργίας τόσο του ΕΔΥΨΥ όσο και του ΕΟΠΑΕ και την επίτευξη της βέλτιστης συνέργειας των δομών και ολιστικής αντιμετώπισης των ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας δημιουργείται Πληροφοριακό Σύστημα Επιδημιολογικής Καταγραφής και Θεραπευτικής Διαχείρισης ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας, με το οποίο θα διασφαλίζεται το θεραπευτικό συνεχές σε ένα ασθενοκεντρικό σύστημα υπηρεσιών.
Πληρεξούσιο φροντίδας για ασθενείς με άνοια
«Μία επίσης μεγάλη απειλή είναι η Άνοια, της οποίας η πιο κοινή αιτία είναι η εγκεφαλική νόσος, γνωστή ως Αλτσχάιμερ. Για αυτό και την Πέμπτη παρουσιάσαμε το Σχέδιο Δράσης για την Άνοια και τη νόσο Αλτσχάιμερ. Πρόκειται για έναν «οδικό χάρτη» που έχει ως στόχο η Ελλάδα να γίνει φιλική προς τους πάσχοντες από άνοια και προς τους φροντιστές τους, επενδύοντας στην έρευνα και στην περίθαλψη. Μεταξύ άλλων, εισαγάγουμε τους θεσμούς «πληρεξούσιο περίθαλψης και φροντίδας» και «προγενέστερες οδηγίες περίθαλψης και φροντίδας» ώστε οι πάσχοντες να έχουν εκπροσώπηση για τα ζητήματα της υγείας τους και για την εκπλήρωση των επιθυμιών τους το διάστημα που δεν θα είναι πλέον σε θέση να αποφασίζουν. Είναι ζήτημα αξιοπρέπειας», έγραψε ο Πρωθυπουργός στην καθιερωμένη κυριακάτικη ανάρτησή του για τα πεπραγμένα της κυβέρνησης.
Η άνοια και η νόσος Αλτσχάιμερ έχουν τεθεί υψηλά στις κυβερνητικές προτεραιότητες, γεγονός απόλυτα λογικό εάν αναλογιστεί κανείς ότι 450.000 άνθρωποι πάσχουν από Άνοια και Σχετικές Διαταραχές (ΑΚΣΔ) στη χώρα μας, ενώ ο ελληνικός πληθυσμός είναι ιδιαίτερα γηρασμένος. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, σύντομα το 1/4 του πληθυσμού θα είναι άνω των 60 ετών. Κάθε άτομο με ΑΚΣΔ χρειάζεται φροντίδα από 2-3 μέλη της οικογένειάς του για μακροχρόνια περίθαλψη (5-15 έτη), οπότε πάνω από το 10% των Ελλήνων είναι πάσχοντες ή ασχολούνται καθημερινά, ως φροντιστές, με άτομα που πάσχουν από ΑΚΣΔ. Παγκοσμίως, το 2019, 55 εκατομμύρια άτομα έπασχαν από άνοια, ενώ υπολογίζεται ότι ο αριθμός αυτός θα υπερδιπλασιαστεί τα επόμενα 15 – 20 χρόνια, φτάνοντας τα 139 εκατομμύρια το 2050.
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, ιδρύεται στο Υπουργείο Υγείας το Εθνικό Συμβούλιο για την Άνοια και τη νόσο Αλτσχάιμερ και το νέο πλάνο αναπτύσσεται σε επτά άξονες. Τομή του σχεδίου είναι το «πληρεξούσιο περίθαλψης και φροντίδας», το οποίο επιτρέπει στον ανοϊκό ασθενή να ορίσει ως νόμιμο εκπρόσωπό του ένα συγκεκριμένο πρόσωπο της εμπιστοσύνης του, με σκοπό να λαμβάνει αυτό τις αποφάσεις αναφορικά με τη θεραπεία και την περίθαλψή του, όταν ο ίδιος δεν θα έχει τη νοητική ικανότητα. Την ίδια ώρα, οι «προγενέστερες οδηγίες περίθαλψης και φροντίδας» που κατοχυρώνονται με το νέο σχέδιο νόμου διασφαλίζουν απόλυτα τις οδηγίες και κατευθύνσεις που επιθυμεί να δώσει ο πάσχων στον φροντιστή του. Το έγγραφο παραμένει δεσμευτικό και κατοχυρώνει τις επιθυμίες του, αλλά και το είδος της θεραπείας και περίθαλψης που θέλει να έχει έως το τέλος της ζωής του.
