Περίπου 4,1 εκατομμύρια παραπεμπτικά εκδόθηκαν για 4 εκατ. ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ μέσα το πρώτο εξάμηνο του 2023 για έλεγχο της βιταμίνης D, γνωστής και ως βιταμίνης του ήλιου. Οι αριθμοί κινητοποίησαν αμέσως τα στελέχη του Οργανισμού. Πρώτον για τον τεράστιο αριθμό των ατόμων που ελέγχθηκαν για τη βιταμίνη D, δεύτερον για τη διαφορά ανάμεσα στα παραπεμπτικά και στους ΑΜΚΑ των ασφαλισμένων, καθώς δείχνει ότι 100.000 ασφαλισμένοι έκαναν την εξέταση δύο φορές μέσα σε έξι μήνες.
Κατά το ίδιο διάστημα, εκτελέστηκαν 127.500 παραπεμπτικά για ορμονικό έλεγχο κολπικού επιχρίσματος, δηλαδή 1.063 παραπεμπτικά την ημέρα (υπολογίζοντας 5 ημέρες την εβδομάδα), για μία εξέταση που σύμφωνα με τους γυναικολόγους έχει πολύ περιορισμένες ενδείξεις, κυρίως για υπογονιμότητα.
Άλλοι 157.500 ασφαλισμένοι έλεγξαν τα επίπεδα της λιποπρωτείνης-α (Lp(a)), ενός λιπιδίου που συστήνεται να ελέγχεται σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως σε πρόωρη καρδιαγγειακή νόσο ή σε άτομα με οικογενή υπερχοληστερηναιμία. Και πάλι τα παραπεμπτικά ήταν περισσότερα, που σημαίνει ότι περίπου 2.500 ασφαλισμένοι υποβλήθηκαν στην ιδιαίτερη αυτή εξέταση δύο φορές σε έξι μήνες, παρότι οι ειδικοί αναφέρουν ότι γινεται άπαξ στη ζωή ενός ατόμου. Για τις εξετάσεις της βιταμίνης D ο ΕΟΠΥΥ πλήρωσε περίπου 9,6 εκατ. Ευρώ και για τη λιποπρωτεϊνη-α 2 εκατ. Ευρώ.
Πρόκειται για μερικά από τα δεδομένα που συλλέγουν συστηματικά από την αρχή του έτους οι αρμόδιοι του ΕΟΠΥΥ, καθώς δρομολογούν το νέο επίπεδο ελέγχου των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας στους ασφαλισμένους. Τα μέτρα που ενεργοποιήθηκαν την περασμένη εβδομάδα στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης για περιοδικότητα του ελέγχου σε βασικές εξετάσεις – μεταξύ άλλων χοληστερίνη, γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, σίδηρος, ασβέστιο, βιταμίνη D – αποτελούν το πρώτο σημαντικό βήμα στη μάχη για την καταχρηστική συνταγογράφηση.
Ο στόχος είναι διπλός: αφενός να βελτιωθούν οι υπηρεσίες υγείας στους ασφαλισμένους και να τις λαμβάνει όποιος τις χρειάζεται, αφετέρου να εντοπιστούν οι παραβάτες πάροχοι και να μην «πληρώνουν» όλοι συλλήβδην τις υπερβάσεις (clawback). Μάλιστα, o Οργανισμός συνεργάζεται και με την Εθνική Αρχή Διαφάνειας για να βελτιώσει το πλαίσιο των ελέγχων και των ποινών (προστίμων) στους παραβάτες με σύγχρονα εργαλεία και διεθνείς πρακτικές.
Το επόμενο πεδίο είναι, κατά πληροφορίες, εκείνο των αξονικών τομογραφιών. Στην Ελλάδα γίνονται 169 αξονικές ανά 1.000 άτομα, όταν ο μέσος όρος στα μέλη του ΟΟΣΑ είναι 88,89 αξονικές τομογραφίες. Οι δαπάνες του ΕΟΠΥΥ προς τους παρόχους είναι η μία παράμετρος, η άλλη είναι η τεράστια ακτινική δόση που έχουν λάβει οι Έλληνες. Μάλιστα, η χώρα μας είναι ενήμερη για επικείμενο πρόστιμο από την ΕΕ για την αναιτιολόγητη διενέργεια αξονικών τομογραφιών.
«Διαφάνεια, έλεγχοι, βελτίωση ποιότητας υπηρεσιών και εξοικονόμηση πόρων επιτυγχάνονται με τα μέτρα που εφαρμόζονται. Το αποτέλεσμα θα είναι να ανοίξει αλλά και να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε νέες καινοτόμες θεραπείες και τεχνολογικά προϊόντα για τους ασφαλισμένους», λέει στο ΘΕΜΑ η διοικητής του ΕΟΠΥΥ, Θεανώ Καρποδίνη.
Προς την κατεύθυνση αυτή θα υλοποιηθούν: α) σύνδεση με συγκεκριμένες διαγνώσεις όλων των εργαστηριακών εξετάσεων και ιατρικών πράξεων, β) ορισμός ειδικών προϋποθέσεων για τη συνταγογράφηση συγκεκριμένων διαγνωστικών εξετάσεων, γ) έλεγχος συνταγογράφησης εξετάσεων χωρίς αιτιολόγηση, δ) έλεγχος της εκτέλεσης των παραπεμπτικών ανάλογα με τον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό του κάθε εργαστηρίου. Τέλος, θα αναπτυχθεί σύστημα ελέγχου και προέγκρισης εξετάσεων σε πραγματικό χρόνο (real time) όπου ο θεράπων ιατρός θα έχει τη δυνατότητα να απευθύνεται όταν υπάρχει ανάγκη για εξατομικευμένη συνταγογράφηση. Πιλότος είναι η εφαρμογή του ελέγχου σε real time στα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, που οδήγησε σε εξοικονόμηση 5 εκατ. ευρώ, τα οποία διατέθηκαν για την ενίσχυση του προϋπολογισμού σε άλλες κατηγορίες.
