Τον πρώτο Χώρο Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ) ναρκωτικών ουσιών, ο οποίος αναμένεται να λειτουργήσει το επόμενο διάστημα στην οδό Καποδιστρίου στο κέντρο της Αθήνας, επισκέφθηκε σήμερα ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός.
Παρά το γεγονός ότι, το εν λόγω εγχείρημα της αριστερής διακυβέρνησης στερείται χρονοδιαγράμματος υλοποίησης και χρηματοδότησης, ο κ. Ξανθός έσπευσε να επισκεφθεί σήμερα την συγκεκριμένη δομή, που θα λειτουργήσει κάποια στιγμή.
Η επίσκεψη του υπουργού Υγείας δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως τίποτα περισσότερο από μια επικοινωνιακή κίνηση προς άγραν ψηφοφόρων για την ενίσχυση του ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ στις επικείμενες εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου.
Ο ΧΕΧ στην οδό Καποδιστρίου, όπως προκύπτει και από σχετικό δελτίο τύπου του υπουργείου Υγείας, ακόμα βρίσκεται υπό διαμόρφωση. Συγκεκριμένα, «οι εργασίες διαμόρφωσης του χώρου ο οποίος θα λειτουργεί εντός του Σταθμού Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων (ΣΦΕΑ), έχουν ολοκληρωθεί ενώ εντός των επόμενων ημερών θα εκδοθεί και η άδεια λειτουργίας».
Εντός του ΧΕΧ θα παρέχονται οι εξής υπηρεσίες:
α) Ειδικά διαμορφωμένοι χώροι για την ενέσιμη χρήση προαποκτημένων ναρκωτικών ουσιών από τους λήπτες/ριες των υπηρεσιών και τη βραχεία παραμονή τους αμέσως μετά τη χρήση.
β) Κατάλληλος εξοπλισμός για την ασφαλή χρήση ναρκωτικών ουσιών εντός των ΧΕΧ.
γ) Επείγουσα φροντίδα σε περιπτώσεις υπερδοσολογίας.
δ) Συμβουλευτική ενημέρωση για την ασφαλή χρήση ναρκωτικών ουσιών και την πρόληψη υπερδοσολογίας.
ε) Διασύνδεση με προγράμματα αντιμετώπισης της εξάρτησης και υπηρεσίες ιατρικής φροντίδας.
στ) Διασύνδεση με κοινωνικές υπηρεσίες και ιδιαίτερα με υπηρεσίες ατομικής υγιεινής, παροχής σίτισης, ένδυσης, στέγασης και φιλοξενίας.
ζ) Διασύνδεση με δομές επείγουσας ιατρικής φροντίδας.
η) Παρέμβαση στην κρίση.
θ) Συμβουλευτική και κατάλληλα μέσα (προφυλακτικά, σύνεργα χρήσης) για την αποφυγή μετάδοσης σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ) και άλλων μεταδιδόμενων νοσημάτων.
Το υπουργείο Υγείας επιχειρώντας να αμβλύνει τις αρνητικές εντυπώσεις από την βιασύνη που επέδειξε στη ρύθμιση γενικά της λειτουργίας των ΧΕΧ, υποστηρίζει ότι «η συστέγαση του ΧΕΧ με τον ΣΦΕΑ δεν είναι τυχαία αφού με αυτό τον τρόπο οι χρήστες θα έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με τις υπηρεσίες του δημόσιου συστήματος και να λαμβάνουν ολιστική φροντίδα».
Υπενθυμίσουμε πάντως ότι, και κατά τη θεσμοθέτηση αυτών των Χώρων στις αρχές Μαρτίου με νόμο του υπουργείου Υγείας δεν είχε γίνει δεκτή καμία από τις προτάσεις που είχε καταθέσει η Πλατφόρμα των Οργανώσεων για τις Ψυχοδραστικές Ουσίες, με αποτέλεσμα να παραμένουν αρρύθμιστα βασικά ζητήματα.
Γενικά, η λογική της λειτουργίας των ΧΕΧ είναι ότι οι χρήστες ναρκωτικών ουσιών μπορούν υπό την επίβλεψη ειδικευμένου γιατρού και εκπαιδευμένου προσωπικού (νοσηλευτής, ψυχολόγος, κοινωνικός λειτουργός, κοινωνιοθεραπευτής) να κάνουν ενέσιμη χρήση οπιοειδών ή/και άλλων ουσιών υψηλής επικινδυνότητας.
Σύμφωνα με την σχετική υπουργική απόφαση, οι χρήστες των ουσιών θα μπορούν να επισκέπτονται τους συγκεκριμένους χώρους έχοντας εξασφαλίσει οι ίδιοι και φέροντας μαζί τους τις ενέσιμες ναρκωτικές ουσίες τους. Για τον λόγο αυτό ορίζεται ότι πρέπει να τηρείται Μητρώο καταγραφής ληπτών υπηρεσιών των Χώρων, στο οποίο θα έχει πρόσβαση μόνο η διεπιστημονική ομάδα κάθε Χώρου και το διοικητικό προσωπικό του.
Διευκρινίζεται ωστόσο στην απόφαση πως η πρόσβαση στο Μητρώο, η εξαγωγή δεδομένων, η επεξεργασία του, η πρόσβαση στα δεδομένα συγκεκριμένου/ης λήπτη/ριας και σε τρίτα, πλην της διεπιστημονικής ομάδας του ΧΕΧ, πρόσωπα ή φορείς θα επιτρέπεται υπό προϋποθέσεις. Βασική γενική προϋπόθεση είναι η άδεια του φορέα που λειτουργεί τον ΧΕΧ και η σύμφωνη γνώμη του υπευθύνου Προστασίας Δεδομένων (ΥΠΔ/Data Protection Officer – DPO).
Τέσσερα νοσοκομεία και τρεις Οργανισμοί θα μπορούν να λειτουργούν τους Χώρους αυτούς, σε σημεία αιχμής για τους χρήστες, κοινώς κοντά σε «πιάτσες» ναρκομανών. Συγκεκριμένα, οι φορείς που θα μπορούν να έχουν στην αρμοδιότητά τους τη λειτουργία Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης είναι ο ΟΚΑΝΑ, το ΚΕΘΕΑ, το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, το Κέντρο Απεξάρτησης Τοξικομανών Κρατουμένων Ελαιώνα Θηβών, το Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων «Γ. Χατζηκώστα» και το Γενικό Νοσοκομείο Κέρκυρας «Αγία Ειρήνη».
Κάθε φορέας που αναπτύσσει τον ΧΕΧ και τις υπηρεσίες του πρέπει να τηρεί οικονομικά στοιχεία αναφορικά με τον ΧΕΧ και αναλαμβάνει τη διοικητική και οικονομική εποπτεία των χώρων και των υπηρεσιών που παρέχουν.
