Την Τρίτη 18 Απριλίου, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ανακοίνωσε ότι υποστηρίζει τη χορήγηση δεύτερης ενισχυτικής δόσης έναντι του στελέχους Όμικρον SARS-CoV-2 για τις ομάδες υψηλού κινδύνου, δηλαδή για τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω, και τους ασθενείς με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Υπενθυμίζεται ότι η επικαιροποιημένη δισθενής αναμνηστική δόση του εμβολίου COVID-19 στοχεύει τόσο το αρχικό στέλεχος του SARS-CoV-2 όσο και τις υποπαραλλαγές Όμικρον ΒΑ.4 και ΒΑ.5 (Pfizer/BioNTech και Moderna).
Μια υποπαραλλαγή του Όμικρον, η XBB.1.5, αντιπροσωπεύει σχεδόν το 80% των περιπτώσεων που διαγιγνώσκονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC). Μια νεότερη υποπαραλλαγή, η XBB.1.6 ή «Αρκτούρος», εξαπλώνεται γρήγορα στην Ινδία, και ευθύνεται για περίπου το 7% των περιπτώσεων στις ΗΠΑ. Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Προληπτικής Ιατρικής και Επιδημιολογίας) και Γιάννης Ντάνασης συνοψίζουν τα νεότερα δεδομένα.
Η συγκεκριμένη ανακοίνωση του FDA αποσκοπεί στην ενίσχυση της προστασίας από τη σοβαρή νόσο των πιο ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων ακόμα και σε περιόδους ύφεσης της πανδημίας για το σύνολο του πληθυσμού. Αναμένεται εντός της εβδομάδας και η σχετική οδηγία από τα CDC. Δεν πρόκειται για μια υποχρεωτική οδηγία εμβολιασμού, αλλά για δυνατότητα εμβολιασμού με μια δεύτερη αναμνηστική δόση για όσους πολίτες το επιθυμούν.
Είναι γνωστό ότι η προστασία που προσφέρει ο εμβολιασμός μειώνεται με την πάροδο του χρόνου, και επομένως κρίνεται απαραίτητο τα άτομα που βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο για σοβαρή νόσο συγκριτικά με το γενικό πληθυσμό λόγω ηλικίας ή ιατρικών προβλημάτων να έχουν τη δυνατότητα μιας επιπλέον αναμνηστικής δόσης.
Τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας θα μπορούν να λάβουν τη δεύτερη δόση του επικαιροποιημένου δισθενούς εμβολίου τέσσερις μήνες μετά τη λήψη της πρώτης δόσης του εμβολίου έναντι του στελέχους Όμικρον.
Μια πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη από το Ισραήλ στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση Lancet Infectious Diseases ανέλυσε τα αποτελέσματα της δισθενούς αναμνηστικής δόσης της Pfizer-BioNTech σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω. Όσοι έλαβαν την αναμνηστική δόση είχαν κατά 72% χαμηλότερο κίνδυνο νοσηλείας λόγω COVID-19 και κατά 68% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου λόγω COVID-19, συγκριτικά με όσους δεν έλαβαν την αναμνηστική δόση του δισθενούς εμβολίου.
Τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα θα μπορούν να λάβουν την πρόσθετη δόση δύο μήνες μετά τη λήψη της πρώτης δισθενούς δόσης του εμβολίου. Στη συνέχεια, θα μπορούν να λαμβάνουν αναμνηστικές δόσεις σε μεσοδιαστήματα που αποφασίζουν οι γιατροί τους. Η καταλληλότητα για επιπλέον αναμνηστικές δόσεις σε παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 4 ετών που βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή θα εξαρτηθεί από τον προηγούμενο εμβολιαστικό πρόγραμμα που έχουν ακολουθήσει.
Επιπλέον, ο FDA απέσυρε τα αρχικά εμβόλια mRNA — τα οποία ονομάζονταν μονοδύναμα επειδή στόχευαν μόνο τον αρχικό ιό. Εφεξής όποιος εμβολιάζεται θα λαμβάνει μόνο το επικαιροποιημένο εμβόλιο. Απώτερος σκοπός είναι η μετάβαση σε ετήσιο εμβολιαστικό πρόγραμμα μια φορά κάθε φθινόπωρο, κατά αντιστοιχία με το εμβολιαστικό πρόγραμμα για τη γρίπη. Αυτό το απλοποιημένο εμβολιαστικό πρόγραμμα μπορεί να ενθαρρύνει περισσότερους πολίτες να εμβολιαστούν.