Στις 28 Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα των Σπανίων Παθήσεων, ανακοινώθηκε στις ΗΠΑ η έγκριση του πρώτου καινοτόμου φαρμάκου από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για τη θεραπευτική αντιμετώπιση ασθενών που πάσχουν από τη σπάνια κληρονομούμενη, νευροεκφυλιστική νόσο της Αταξίας του Φρίντριχ (Friedreich’s ataxia).
Η είδηση χαιρετίστηκε από την κοινότητα των ασθενών και των φροντιστών τους ως ένα σπουδαίο νέο που φέρνει αισιοδοξία και θετικές εξελίξεις στην αντιμετώπιση της σπάνιας αυτής ασθένειας, μετά από τις χρόνιες προσπάθειες της ιατρικής και ερευνητικής κοινότητας, και της πίεσης που άσκησαν φορείς ασθενών σε όλον τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και ο Ελληνικός Σύλλογος για την Αταξία του Φρίντριχ.
Η Αταξία του Φρίντριχ (Friedreich’s Ataxia) είναι μία σπάνια, κληρονομούμενη, νευροεκφυλιστική νόσος, που προκαλείται από ένα ελαττωματικό γονίδιο, αυτό της Φραταξίνης, και χαρακτηρίζεται από αταξία (έλλειψη τάξης και συντονισμού), μυϊκή ατροφία κυρίως των κάτω άκρων, αστάθεια, σκολίωση, δυσαρθρία κόπωση, διαβήτη, απώλεια όρασης και ακοής καθώς και καρδιοπάθεια απειλητική για τη ζωή των ασθενών.
Η Αταξία του Φρίντριχ προσβάλλει περίπου 1 στους 50.000 ανθρώπους και εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της παιδικής ή εφηβικής ηλικίας με προσδόκιμο ζωής τα 25-30 έτη. Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι οι ασθενείς ανέρχονται σε 100 άτομα. Η νόσος είναι προοδευτικά επιδεινούμενη. Ο ασθενής εντός 10 ετών από την εμφάνιση της νόσου απολύει την ικανότητα αυτόνομης κίνησης, έχει ανάγκη υποστήριξης και μετακίνησης με αναπηρικό αμαξίδιο, προοδευτικά παραλύει, το νευρικό του σύστημα καταρρέει, χάνει την ικανότητα όρασης και ομιλίας.
Το φάρμακο αναπτύχθηκε στις ΗΠΑ και αναμένεται να είναι διαθέσιμο στους 5.000 ασθενείς των ΗΠΑ έως τον Ιούνιο του 2023.
Ο Ελληνικός Σύλλογος για την Αταξία του Φρίντριχ έχει θέσει ως προτεραιότητα την άμεση εισαγωγή του φαρμάκου στην Ελλάδα και την έγκαιρη πρόσβαση των Ελλήνων πασχόντων άνω των 16 ετών στη θεραπεία καθώς και την εκκίνηση παιδιατρικής μελέτης σε πανεπιστημιακό νοσοκομείο της χώρας.
Η Χρυσανθη Ζούβα, Αντιπρόεδρος του Ελληνικού Συλλόγου και ασθενής σχολιάζοντας την έγκριση του φαρμάκου αναφέρει μεταξύ άλλων πως «αισθάνομαι ανακουφισμένη ότι πλέον κάτι αρχίζει να αλλάζει και για εμάς. Θα ήθελα να εκφράσω ευγνωμοσύνη στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα που εργάζονται ακατάπαυστα όλα αυτά τα χρόνια για καλύτερη ποιότητα ζωής των ασθενών και των οικογενειών μας. Εντείνουμε τις προσπάθειές μας για την πρόσβαση στο φάρμακο και των Ελλήνων ασθενών».
Ενώ ο Βασίλης Καρατζιάς, Πρόεδρος του Ελληνικού Συλλόγου και πατέρας ανήλικου ασθενή συμπληρώνει ότι «τα θαύματα γίνονται αληθινά όταν πιστεύεις σε αυτά. Η σημερινή ημέρα αποτελεί το επιστέγασμα των προσπαθειών της σπάνιας κοινότητάς μας και σηματοδοτεί την αρχή της προσπάθειάς μας για έγκαιρη και ισότιμη πρόσβαση των ασθενών μας στη συγκεκριμένη θεραπεία. Είμαι σίγουρος ότι η πολιτεία θα σταθεί δίπλα στους ασθενείς μας και θα εργαστούμε όλοι μαζί για την άμεση εισαγωγή της στην Ελλάδα. Ο χρόνος είναι κάτι που οι ασθενείς μας δεν έχουν. Ας κάνουμε το καλύτερο για να τους δώσουμε την ελπίδα που δικαιούνται».
Ο Ελληνικός Σύλλογος για την Αταξία του Φρίντριχ
Ο Ελληνικός Σύλλογος για την Αταξία του Φρίντριχ ιδρύθηκε το 2020 με έδρα τη Θεσσαλονίκη από γονείς και ασθενείς που πάσχουν από τη σπάνια νεύρο-παραλυτική ασθένεια της Αταξίας του Φρίντριχ (ΑΦ). Ο Σύλλογος, ο πρώτος και μοναδικός στην Ελλάδα για το σπάνιο αυτό νόσημα, αποσκοπεί στην ανεμπόδιστη πρόσβαση όλων των ασθενών σε αποτελεσματικές καινοτόμες θεραπείες, στην υποβοήθηση των ασθενών και στην υποστήριξη των οικογενειών τους, στη συνεργασία με διεθνείς φορείς για την εξεύρεση θεραπείας και την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και της Πολιτείας για τη νομική και ιατρική κάλυψη των ασθενών, στη δημιουργία ειδικών κέντρων για τη διενέργεια κλινικών δοκιμών και τη χορήγηση θεραπείας, καθώς και στην εκπροσώπηση των ασθενών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Ο Σύλλογος είναι μέλος του EuroAtaxia, ευρωπαϊκού οργανισμού που συντονίζει τις εθνικές προσπάθειες για την Αταξία του Φρίντριχ, του EURORDIS, Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τις Σπάνιες Παθήσεις, και συνεργάτης της Friedreich Ataxia Research Alliance (FARA), της μεγαλύτερης μη κυβερνητικής οργάνωσης γονέων