Σημαντική κίνηση για τους ασθενείς οι οποίοι υποψιάζονται ότι μπορεί να πάσχουν από Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα Εντέρου (ΙΦΝΕ) αποτελεί η κοινή απόφαση των Υπουργείων Υγείας και Οικονομικών να εγκρίνει κοστολόγηση και άρα αποζημίωση της διαγνωστικής εξέτασης μέτρησης καλπροτεκτίνης.
Η καλπροτεκτίνη είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στα λευκά αιμοσφαίρια και έχει ισχυρές αντιμικροβιακές και αντιμυκητιακές ιδιότητες. Ενεργοποιείται όταν εμφανιστεί φλεγμονή και έτσι η μέτρησή της μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως διαγνωστικός δείκτης και πιθανότατα μπορεί να μειώσει την ανάγκη διενέργειας κολονοσκόπηση.
Η Πολιτεία λοιπόν αποφάσισε να εγκρίνει την ένταξη της συγκεκριμένης εξέτασης στον κατάλογο των διαγνωστικών εξετάσεων οι οποίες αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ. Όπως επισημαίνεται από την εφαρμογή της απόφασης αυτής ενδέχεται να προκληθεί πρόσθετη δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού του Οργανισμού, το ύψος της οποίας σε ετήσια βάση, εκτιμάται μεταξύ 4.490.000 – 9.000.000 ευρώ, ανάλογα με τη μέθοδο που θα χρησιμοποιηθεί για την εξέταση και του αριθμού των περιστατικών συνταγογράφησης. Σε κάθε περίπτωση και δεδομένου ότι η εν λόγω εξέταση ανήκει σε κλειστούς προϋπολογισμούς, η όποια οικονομική επιβάρυνση θα αντισταθμιστεί μέσω του μηχανισμού clawback.
H εξέταση γίνεται με δύο τρόπους ο οποίος κοστολογήθηκε ξεχωριστά:
1. Ανοσενζυματική – ανοσοπροσροφητική μέθοδος (ELISA) που μπορεί να λειτουργήσει σε οποιονδήποτε εξοπλισμό ανοικτού τύπου με κόστος αντιδραστηρίου και λοιπών απαραιτήτων υλικών ανά εξέταση 60 ευρώ.
2. Μέθοδος CLIA (χημειοφωταύγειας) με εφαρμογή σε συνοδό εξοπλισμό (κλειστό σύστημα) αυτοματοποιημένου αναλυτή με κόστος αντιδραστηρίου ανά εξέταση συμπεριλαμβανομένων και των λοιπών απαραιτήτων υλικών 30 ευρώ.
Τι άλλο θα πρέπει να γνωρίζουμε
Η μέτρηση της καλπροτεκτίνης στα κόπρανα αποτελεί μια εύκολη, αξιόπιστη, μη επεμβατική μέθοδο ανίχνευσης της φλεγμονής του βλεννογόνου του γαστρεντερικού. Δεν απαιτεί κάποια προετοιμασία και εκτελείται με τη λήψη ενός δείγματος κοπράνων, που μπορείτε να φέρετε στο εργαστήριο, χωρίς να απαιτείται προηγουμένως κάποια δίαιτα.
Οι θεραπευτικές παρεμβάσεις που καθοδηγούνται από τη μέτρηση της καλπροτεκτίνης στα κόπρανα, μπορεί να μειώσουν τη χρήση επεμβατικών κολονοσκοπήσεων και τη χρησιμοποίηση αποτελεσματικότερων θεραπευτικών σχημάτων σε ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Η χρήση δοκιμασιών καλπροτεκτίνης συμβάλλει σε βελτιώσεις στη διαχείριση των ασθενών και προσφέρει σημαντική εξοικονόμηση κόστους.
Ανάλογα με το τεστ μέτρησης της καλπροτεκτίνης έχουν καθιερωθεί διαφορετικά «όρια» τιμών, τα οποία μπορούν με μεγάλη ακρίβεια να συμβάλλουν:
- Στην αρχική διάγνωση μίας εντερικής φλεγμονής.
- Στη διαφορική διάγνωση μιας ΙΦΝΕ από μία λειτουργική διαταραχή, όπως το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου («σπαστική» κολίτιδα).
- Στην ενίσχυση των ευρημάτων υπέρ μίας πιθανής νόσου του Crohn ή μίας ελκώδους κολίτιδας.
- Στην παρακολούθηση της πορείας και της ενεργότητας μιας ΙΦΝΕ.
- Στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας, η οποία ακολουθείται.
- Στην επιλογή των ασθενών εκείνων που χρειάζεται να διερευνηθούν περαιτέρω με ενδοσκόπηση.
- Στη χρησιμοποίηση της ως δείκτη κατά τον έλεγχο του γενικού πληθυσμού (screening) για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, ιδιότητα ωστόσο που είναι αμφιλεγόμενη και χρήζει περαιτέρω έρευνας.
Ωστόσο, η μέτρηση της καλπροτεκτίνης στα κόπρανα υπόκειται σε ορισμένους περιορισμούς: τα επίπεδα της παρουσιάζουν σημαντικές διακυμάνσεις στο χρόνο και εξαρτώνται σε ποικίλο βαθμό από τη διαπερατότητα του έντερου, το γενετικό υπόστρωμα, τη λήψη μη-στεροειδών αντιφλεγμονωδών και την αποίκιση του εντέρου από μικρόβια, δηλαδή από παράγοντες οι οποίοι στο σύνολο τους ευνοούν τη δίοδο των πολυμορφοπύρηνων κυττάρων στον εντερικό αυλό και επηρεάζουν τη συγκέντρωση της καλπροτεκτίνης στα κόπρανα.