Από τα πλέον σημαντικά εργαλεία για τη διάγνωση και την θεραπεία νόσων και ειδικά του καρκίνου, αποτελούν οι βιοδείκτες, δηλαδή οι ειδικές εξετάσεις που λειτουργούν τόσο με προγνωστικό όσο και με προβλεπτικό τρόπο. Οι συγκεκριμένοι δείκτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παροχή ακριβούς διάγνωσης και την ταυτοποίηση των ασθενών που θα ανταποκριθούν ή δεν θα ανταποκριθούν σε κάποια θεραπεία, παρέχοντας επομένως σημαντικές πληροφορίες για την επιλογή της κατάλληλης αγωγής.
Για την αξία των βιοδεικτών αλλά και τις απαραίτητες αποφάσεις τις οποίες θα πρέπει να λάβει η Πολιτεία ώστε να ανταποκριθεί στις ανάγκες των πολιτών, διοργανώθηκε από την Ένωση Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδα (ΕΟΠΕ) εκδήλωση με τίτλο «Ο ρόλος των βιοδεικτών και η συμβολή της ΕΟΠΕ στις καινοτόμες εξατομικευμένες θεραπείες των ασθενών με καρκίνο στην Ελλάδα». Βασικά ζητήματα αποτελούν, η έλλειψη αυξημένου προϋπολογισμού στον ΕΟΠΥΥ για την αποζημίωση όλων των εξετάσεων και δεύτερον το γεγονός ότι από το 2014 δεν έχει γίνει καμιά προσθαφαίρεση δείκτη από το κατάλογο των αποζημιούμενων.
Η πρόεδρος της ΕΟΠΕ Ζένια Σαριδάκη περιέγραψε το σημερινό πλαίσιο συνταγογράφησης και αποζημίωσης των βιοδεικτών, τις δυσκολίες σχετικά με την εφαρμογή ακριβείας η οποία βασίζεται ιδιαίτερα στην αξιοποίηση των βιοδεικτών και κατέληξε με την παράθεση έξι προτάσεων τις οποίες κατέθεσε η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου. Συγκεκριμένα:
- Για κάθε θεραπεία που εγκρίνεται και αποζημιώνεται θα πρέπει παράλληλα να αποζημιώνονται και οι αντίστοιχοι βιοδείκτες.
- Θεμελιώδες κεφάλαιο για τους ασθενείς με καρκίνο είναι ο χρόνος και θα πρέπει λοιπόν τόσο οι εγκριτικές διαδικασίες για εξετάσεις και εισαγωγή νέων.
- Επένδυση στην επαρκή και συνεχή κατάρτιση και ενημέρωση των σχετικών ιατρικών ειδικοτήτων.
- Η ερευνητική – ακαδημαϊκή κοινότητα θα πρέπει να αποκτήσει θεσμική συμμετοχή.
- Η διαπίστευση των ιδιωτικών και δημοσίων εργαστηρίων.
- Η ενθάρρυνση και υποστήριξη με την παροχή κινήτρων της ανάπτυξης και της διεξαγωγής κλινικών μελετών.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρουν επιστημονικές ομάδες αλλά και σύλλογοι ασθενών, με πάνω από 60.000 ασθενείς με καρκίνο, η ιατρική ακριβείας παίζει σημαίνοντα ρόλο στη βελτίωση της κλινικής έκβασης και βελτίωσης της ποιότητας ζωής αυτών των ασθενών.
Παρόλα αυτά, η πρόσβαση των ασθενών σε νέες θεραπείες ιατρικής ακριβείας παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα καθώς δεν υπάρχει θεσμοθετημένος τρόπος αποζημίωσης και κατ’ επέκταση πρόσβασης των ασθενών στους προβλεπτικούς βιοδείκτες και τις σχετιζόμενες με αυτούς θεραπείες.
Όσον αφορά ειδικά το κομμάτι της πρόσβασης στις στοχεύουσες θεραπείες, παρουσιάζονται ακόμα καθυστερήσεις στην αξιολόγηση τους από της σχετικές Επιτροπές Αξιολόγησης και Διαπραγμάτευσης του Υπουργείου Υγείας με αποτέλεσμα την ένταξη τους στην θετική λίστα σε διάστημα μεγαλύτερο των 180 ημερών από την ημερομηνία κατάθεσης του φακέλου (καθ’ υπόδειξη του σχετικού νόμου).
Προτάσεις φαρμακευτικών εταιρειών
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τα ογκολογικά φάρμακα αποτελούν τη μεγαλύτερη δαπάνη μεταξύ των νοσοκομειακών φαρμάκων και γενικότερα δημιουργούν σημαντική επιβάρυνση. Σύμφωνα μάλιστα με τους εκπροσώπους των φαρμακευτικών εταιρειών η αύξηση του προϋπολογισμού για τις εξετάσεις βιοδεικτών θα μείωνε σημαντικά τη δαπάνη για τα ογκολογικά φάρμακα. Αυτό δικαιολογείται από το γεγονός ότι οι υψηλού κόστους θεραπείες για τον καρκίνο θα χορηγούνταν στον κατάλληλο ασθενή και έτσι δεν θα υπήρχε αλόγιστη και μη αποτελεσματική χρήση όπως συμβαίνει πολλές φορές σήμερα.
Να σημειώσουμε ακόμη ότι σήμερα αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ 33 εξετάσεις (βιοδείκτες) που σχετίζονται με τον καρκίνο, όμως δεν γίνονται δεκτά όλα τα αιτήματα αποζημίωσης. Επίσης οι σχετικές εξετάσεις παραμένουν οι ίδιες από το 2014. Αξίζει δε να τονιστεί ότι πολλοί ασθενείς πληρώνουν από την τσέπη τους το κόστος, ή απευθύνονται σε συλλόγους ασθενών, ενώ και οι φαρμακευτικές εταιρείες που διαθέτουν ογκολογικά φάρμακα καλύπτουν πολλές φορές το κόστος των εξετάσεων για βιοδείκτη.
Ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Εταιρειών Ελλάδας (ΣΦΕΕ) αναγνωρίζοντας τη σημασία των συγκεκριμένων εξετάσεων για ασθενείς και Σύστημα Υγείας, προχώρησε σε έκθεση για την αξία των βιοδεικτών η οποία έχει κατατεθεί επίσημα και στον ΕΟΠΥΥ. Μάλιστα έχει δημιουργηθεί και ομάδα εργασίας μεταξύ ΣΦΕΕ και ΕΟΠΥΥ για να εξετάσουν τη βελτίωση του πλαισίου.
Σύμφωνα με το ΣΦΕΕ, βραχυπρόθεσμα προτείνεται να γίνουν τα εξής:
- Άμεση ολοκλήρωση των διαδικασιών αξιολόγησης και κοστολόγησης α) των βιοδεικτών των οποίων η χρήση προβλέπεται για την χορήγηση φαρμάκων που ήδη αποζημιώνονται, β) των βιοδεικτών για τους οποίους έχουν γίνει εισηγήσεις και εκκρεμούν οι αντίστοιχες αποφάσεις του ΚΕΣΥ, καθώς επίσης και γ) των βιοδεικτών που έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία στο ΚΕΣΥ όπως BRCA 1 και 2.
- Σύσταση στον ΕΟΠΥΥ, Επιτροπής Αξιολόγησης και Αποζημίωσης Διαγνωστικών Δοκιμασιών Ελέγχου Βιοδεικτών με σκοπό την κλινική αξιολόγηση.
- Για την οικονομική αξιολόγηση ενός βιοδείκτη και την εκτίμηση της επίπτωσης στον προϋπολογισμό, η Επιτροπή, παραπέμπει τις αιτήσεις οι οποίες έχουν λάβει θετικής αξιολόγηση στην Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Αμοιβών και Τιμών Ιατροτεχνολογικών Προϊόντων του ΕΟΠΥΥ.
- Η διαδικασία ολοκληρώνεται με την ανάρτηση της απόφασης σε Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, την μετέπειτα κωδικοποίηση του βιοδείκτη από το ΚΕΤΕΚΝΥ ΑΕ και την ένταξή του στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης μέσω της ΗΔΙΚΑ ΑΕ.
Διαβάστε επίσης:
Πολλαπλή σκλήρυνση: Νέα τακτική μειώνει τη φλεγμονή – Ο ρόλος του εντέρου
Διαβήτης τύπου 1: Δίκοπο μαχαίρι η χορήγηση φαρμάκων εκτός εγκεκριμένων ενδείξεων – Ενημερωθείτε
