Κορωνοϊός: Χωρίς δεύτερη αναμνηστική δόση το 80% των άνω των 60 – Ανησυχία για την «διπλή απειλή» με γρίπη

Σε εγρήγορση για παράλληλα επιδημικά κύματα, κορωνοϊού και γρίπης, βρίσκονται οι υγειονομικές αρχές στη χώρα μας, όπως και σε όλη την Ευρώπη.

Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις στα συστήματα υγείας εφόσον ενσκήψει η «διπλή απειλή» και υπενθυμίζουν την ανάγκη να υψωθεί ισχυρό ανάχωμα με τον πλέον σίγουρο τρόπο: τον εμβολιασμό των πολιτών.

Τα άτομα ηλικίας άνω των 60 χρόνων αποτελούν τον πιο ευάλωτο πληθυσμό – στόχο και κινδυνεύουν πολλαπλάσια σε σύγκριση με τους νεότερους με σοβαρή λοίμωξη ή και θάνατο λόγω της covid-19 ή της εποχικής γρίπης. Εκτός από τον κίνδυνο που διατρέχουν οι πολίτες, κινδυνεύει όμως και το σύστημα υγείας να μην μπορεί να ανταποκριθεί σε μια ενδεχόμενη αυξημένη ζήτηση λόγω κορωνοϊού και γρίπης.

Τα δεδομένα από την αυξημένη κυκλοφορία του κορωνοϊού (με κυρίαρχη την υποπαραλλαγή ΒΑ.5 της Omicron) αποτυπώθηκαν χθες, Τρίτη (18/10) στην εβδομαδιαία έκθεση του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ). Τα κρούσματα κορωνοϊού αυξήθηκαν κατά 8% σε σύγκριση με εκείνα της αμέσως προηγούμενης εβδομάδας, ενώ αύξηση καταγράφηκε και στον εβδομαδιαίο μέσο όρο των νέων εισαγωγών στα νοσοκομεία, κατά 23%. Το περασμένο 24ωρο καταγράφηκαν πάνω από 230 εισαγωγές. Ειδικότερα, και σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το protothema.gr, και το ygeiamou.gr στα νοσοκομεία της χώρας μέχρι και χθες νοσηλεύονταν συνολικά 1.460 ασθενείς με λοίμωξη covid-19, εκ των οποίων οι 1.186 σε απλές κλίνες και άλλοι 274 σε Μονάδες. Στις 30 Σεπτεμβρίου οι νοσηλευόμενοι ήταν συνολικά 1.018.

«Η επιδημική έξαρση του κορωνοϊού που ήδη καταγράφεται στην Ευρώπη, θα συμβεί και στην Ελλάδα. Η σταδιακή επιστροφή των περισσότερων δραστηριοτήτων των πολιτών σε κλειστούς χώρους, κάτι που θα ενταθεί τις επόμενες εβδομάδες, σε συνδυασμό με τη φθίνουσα ανοσία που είχαν προσφέρει ο εμβολιασμός ή/και η νόσηση, πιθανότατα θα σηκώσουν και πάλι ένα κύμα. Ενδεχομένως να είναι ήπιο και ελεγχόμενο, εάν συνεχίσουν να κυκλοφορούν τα ήδη γνωστά στελέχη της μετάλλαξης Omicron, ΒΑ.4 και ΒΑ.5, που ευθύνονταν και για τη θερινή έξαρση. Όμως βλέπουμε ότι κυκλοφορούν και κάποιες νέες υποπαραλλαγές των ΒΑ.2 και ΒΑ.5 της μετάλλαξης Omicron, που κερδίζουν σταδιακά έδαφος. Δεν είναι σαφής η κυριαρχία τους ακόμη, αλλά τηρούμε στάση αναμονής. Προς το παρόν η επιβάρυνση των ΜΕΘ είναι μικρή και αρχίζει να διαφαίνεται μικρή επιβάρυνση στις απλές κλίνες» λέει ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και β’ αντιπρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), Δημήτρης Παρασκευής.

Ανησυχία για τον εμβολιασμό

Ωστόσο, ανησυχία προκαλεί στις επιστημονικές και υγειονομικές αρχές η αντίληψη που βρίσκει έδαφος ότι η πανδημία κορωνοϊού έχει τελειώσει, δημιουργώντας έτσι μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας, όπως και η στάση αναμονής που διατηρούν πολλοί ηλικιωμένοι ως προς τον εμβολιασμό παρότι είναι ακάλυπτοι έναντι σοβαρής λοίμωξης κορωνοϊού.

Τα στοιχεία για όσους έχουν κάνει τα επικαιροποιημένα εμβόλια στη χώρα μας είναι απογοητευτικά: την ενισχυμένη δόση με τα εμβόλια που καλύπτουν και την Omicron ή τις υποπαραλλαγές της ΒΑ.4 και ΒΑ.5 έχουν λάβει μόλις 152.500 ενήλικες, εκ των οποίων οι 113.400 είναι άνω των 65 χρόνων. Έχουν προγραμματιστεί άλλα 48.698 εμβολιαστικά ραντεβού, εκ των οποίων τα 36.441 αφορούν πολίτες άνω των 65 ετών.

Συνολικά, τη δεύτερη αναμνηστική δόση έχουν κάνει 681.776 πολίτες εκ των οποίων οι 586.456 είναι άνω των 60 ετών. Πρόκειται για το 19,1% της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας. Συνεπώς, το 80,9% των Ελλήνων ηλικίας άνω των 60 χρόνων παραμένει εξαιρετικά ευάλωτο έναντι της μόλυνσης και της βαριάς νόσου.

Ανάλογο είναι το ποσοστό κάλυψης με τη δεύτερη ενισχυτική δόση και στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), δεύτερη αναμνηστική δόση έχει κάνει το 17,8% των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ηλικίας 60 ετών και άνω.

Υπό τα δεδομένα αυτά, το κύμα των ασθενών από τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα προς τα νοσοκομεία θεωρείται βέβαιον. Είναι άλλωστε η ομάδα του πληθυσμού που πλήρωσε το μεγαλύτερο τίμημα σε ζωές. Από την αρχή της πανδημίας έχουν καταγραφεί 33.426 θάνατοι. Το 96% είχε ηλικία άνω των 70 χρόνων ή/ και υποκείμενο νόσημα.

Από τον εφετινό χειμώνα, πάντως, η διαχείριση του επιδημικού κύματος κορωνοϊού περιλαμβάνει σημαντικές διαφορές σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη. Όπως είχε γράψει από τον περασμένο Ιούλιο το ΘΕΜΑ, στη νοσηλεία των ασθενών covid θα έχουν ενεργό ρόλο και οι ιδιωτικές κλινικές. Με εγκύκλιο που εξέδωσε την περασμένη εβδομάδα ο γενικός γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, κ. Ιωάννης Κωτσιόπουλος, τα ιδιωτικά νοσοκομεία καλούνται πλέον να κρατούν τους ασθενείς covid αντί να τους παραπέμπουν στο ΕΣΥ όπως γινόταν έως τώρα. Οι ασθενείς που χρήζουν νοσηλείας σε ΜΕΘ και είναι θετικοί στον κορωνοϊό θα διακομίζονται σε ΜΕΘ covid του ΕΣΥ.

Πότε αναμένεται το κύμα της γρίπης

Η εποχική γρίπη φέτος μας αιφνιδίασε, καθώς κρούσματά της καταγράφηκαν κι εκτός χειμερινής περιόδου. Ο ιός της γρίπης έκανε ένα μικρό ξέσπασμα στην ηλικιακή ομάδα των ατόμων κάτω των 40 το θερινό δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, αφήνοντας πίσω του εκατοντάδες ασθενείς και μερικούς νοσηλευόμενους.

Με ανησυχία αναμένουν οι επιστήμονες και το χειμερινό ξέσπασμά της, γι αυτό και καλούν τους πολίτες να εμβολιαστούν με το αντιγριπικό εμβόλιο. Η χώρα μας θα παραλάβει συνολικά περί τα 4,3 εκατομμύρια αντιγριπικά εμβόλια, ποσότητα ικανή για την κάλυψη των ευάλωτων και των ηλικιωμένων και όλων των ειδικών ομάδων του πληθυσμού έναντι της γρίπης. Ήδη σημαντική ποσότητα βρίσκεται στα φαρμακεία και εκατοντάδες χιλιάδες έχουν συνταγογραφηθεί.

Η έντονη επιδημία γρίπης (και παράλληλα κορωνοϊού) που εκτυλίχθηκε πρώιμα, περίπου δύο μήνες νωρίτερα από το σύνηθες, στο Νότιο Ημισφαίριο κατά το δικό μας καλοκαίρι όπου εκεί ήταν χειμώνας, έδωσε μια πρώτη εικόνα στους επιστήμονες.

Η τυχόν έλευση της γρίπης νωρίτερα από τον Ιανουάριο που συνήθως οι ιοί κυκλοφορούν στη χώρα μας, ανησυχεί και προβληματίζει τους ειδικούς. Ουδείς μπορεί να εκτιμήσει ακόμη την ένταση της κυκλοφορίας των ιών της γρίπης (αν και στην Αυστραλία ήταν έντονη). Την περίοδο 2020-2021 η γρίπη απουσίαζε από τον επιδημιολογικό χάρτη, πέρυσι καταγράφηκαν 5 σοβαρά περιστατικά και 3 θάνατοι, ενώ την πενταετία προ της πανδημίας κορωνοϊού δηλώνονταν κατά μέσο όρο ετησίως 280 νοσηλείες και 125 θάνατοι.