Την αγωνία για πολλούς γονείς έχουν εκτοξεύσει ο αριθμός κρουσμάτων σε παιδιά αλλά και οι νοσηλείες των ανηλίκων που σημειώνουν αύξηση στο σημερινό, πέμπτο επιδημικό κύμα. Για να ξεδιαλύνει τις ανησυχίες, η ομότιμη Καθηγήτρια Παιδιατρικής και Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου, προέβη σε ουσιαστικές διευκρινίσεις περί την κλινική εικόνα της νόσου COVID-19 στα παιδιά, τα στοιχεία για την ανοσία τους έναντι του κορωνοϊού αλλά, κυρίως, το πέπλο προστασίας που απλώνει ο εμβολιασμός τόσο για τα ίδια όσο και τις εγκύους και τα έμβρυα.
«Ο εμβολιασμός στην κύηση προστατεύει και τη μητέρα και το κύημα ή νεογνό» κατέληξε η Πρόεδρος, αντιπαραβάλλοντας τον αυξημένο κίνδυνο που διατρέχουν σε περίπτωση λοίμωξης. Όπως είχε σχολιάσει ο Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας, Α´ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ», Γεώργιος Δασκαλάκης, κατά την τοποθέτησή του στο 30 Webinar του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου (ΕΚΠΑ) με θέμα «Τι γνωρίζουμε για τη μετάλλαξη Όμικρον», αναμένεται αύξηση νοσηλειών εγκύων λόγω COVID-19 με την έκρηξη της διασποράς της μετάλλαξης, δεδομένου ότι ο εμβολιασμός της ομάδας παραμένει σε χαμηλά ποσοστά στην Ελλάδα -μικρότερα από το 75% στις ΗΠΑ και 68% στο Ηνωμένο Βασίλειο – εξαιτίας φόβου των ίδιων αλλά και πολλών ιατρών σχετικά με ανεπιθύμητες ενέργειες για το έμβρυο, παρά το «ότι το εμβόλιο δεν περιέχει ζώντα αναπαραγώγιμο μικροοργανισμό», σχολίασε η κ. Θεοδωρίδου
Ο κορωνοϊός απειλεί την εγκυμοσύνη
Στον μεγάλο κίνδυνο για την έγκυο, το κύημα και το νεογνό έπειτα εστίασε η κ. Θεοδωρίδου, υπενθυμίζοντας πως η εγκυμοσύνη κατατάσσει τις γυναίκες στις ευάλωτες ομάδες έναντι του κορωνοϊού, λόγω των μεταβολών που επιφέρει στο ανοσοποιητικό και αναπνευστικό σύστημα.
Η καθηγήτρια παρουσίασε στοιχεία σχετικά με τα αποτελέσματα που έχει εμβολιασμός κατά του κορωνοϊού και η νόσηση με COVID-19 στη γέννηση πρόωρων νεογνών -σε ηλικία κύησης μικρότερη των 37 εβδομάδων- όπως και λιποβαρών -κάτω από τη 10η εκατοστιαία θέση-, καθώς και στην περιγεννητική θνησιμότητα -τη θνησιμότητα των εμβρύων από την 22η εβδομάδα κύησης μέχρι μια εβδομάδα μετά την γέννηση.
Ειδικότερα:
- για τα πρόωρα και λιποβαρή νεογνά, ο εμβολιασμός δεν έδειξε να επηρεάζει τα ποσοστά τους παρά κυμάνθηκαν στην αναλογία του γενικού πληθυσμού, ήτοι 6,6 και 8,2 περιπτώσεις αντίστοιχα ανά 100 γεννήσεις ζώντων νεογνών. Τα ευρήματα που δημοσιεύετηκαν στις 6 Ιανουαρίου στο Morbidity and Mortality Weekly Report, ανήκουν σε αμερικανική κλινική μελέτη με 46.000 εγκυμονούσες, 10.064 (21,8%) εκ τω οποίων είχαν εμβολιαστεί με τουλάχιστον μια δόση εμβολίου, μεταξύ δευτέρου και τρίτου τριμήνου για 98% με mRNA εμβόλια κυρίως και με Johsnon & Johnson για το 4,5%.
- για την περιγεννητική θνησιμότητα, η νόσηση με κορωνοϊό υπερτετραπλασίασε την επίπτωσή της σε ανεμβολίαστες εγκύους συγκριτικά με εμβολιασμένες, αυξάνοντας τις περιπτώσεις σε 22,6 ανά 1.000 γεννήσεις για τις πρώτες από 4,3 ανά 1.000 για τις δεύτερες. Πρόκειται για τα συμπεράσματα μελέτης από τη Σκωτία που δημοσιεύτηκε στο Nature Medicine προ τριημέρου σχετικά με την έκβαση 4.950 εγκύων που νόσησαν στο τέλος της κύησης, 28 μέρες προ του τοκετού ή λίγο νωρίτερα, από μια βάση δεδομένων 87.694 κυήσεων.
Σχετικά με τους κινδύνους της λοίμωξης από τον SARS-CoV-2 στις εγκύους, αξίζει να παρατεθούν τα δεδομένα που παρουσίασε ο κ. Δασκαλάκης στο Webinar του ΕΚΠΑ, τα οποία καταδεικνύουν τριπλάσιο κίνδυνο εισαγωγής σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) και διασωλήνωσης, 70% περισσότερες πιθανότητες θανάτου και υπερδιπλάσιο κίνδυνο τοποθέτησης EMCO (κύκλωμα εξωσωματικής οξυγόνωσης της κυκλοφορίας για την υποκατάσταση της καρδιακής και αναπνευστικής λειτουργίας σε περίπτωση ανεπάρκειας).
Ισχυρότερη κυτταρική ανοσία στα παιδιά – Ήπια η νόσηση με COVID-19
Τους φόβους γονέων από την αύξηση νοσηλειών παιδιών με κορωνοϊό επιχείρησε να κατευνάσει η κ. Θεοδωρίδου, επικαλούμενη επιστημονικά δεδομένα που αποδεικνύουν την ανοσολογική υπεροχή των παιδιών έναντι των ενηλίκων αλλά και την ήπια κλινική εικόνα της νόσου όπως αποτυπώνεται στους ασθενείς με COVID-19 που νοσηλεύονται στα παιδιατρικά νοσηλευτικά ιδρύματα.
Σύμφωνα με βρετανική μελέτη που δημοσιεύεται στο Nature Immunology για τη χυμική (αντισώματα) και κυτταρική (Τ-λεμφοκύτταρα) ανοσία σε 91 παιδιά 3 έως 11 ετών -διάμεση ηλικία επτά έτη- και 154 ενήλικες:
- η ανοσία από τα αντισώματα έναντι των μεταλλάξεων του ιού ήταν παρόμοια στις δύο ομάδες
- η κυτταρική ανοσία καταγράφηκε διπλάσια για τους ανήλικους
- παιδιά που δεν είχαν μολυνθεί και νοσήσει από τον κορωνοϊό SARS-CoV-2, εμφάνισαν διασταυρούμενη ανοσία από προϋπάρχουσα ανοσία σε εποχιακούς κορωνοϊούς
- τα αντισώματα στα παιδιά φαίνεται ότι διαρκούν πάνω από έξι μήνες.
Η καθηγήτρια σχολίασε ότι αυτά τα ευρήματα για την καλή ανοσοαπόκριση των παιδιών εξηγούν ενδεχομένως και τον περιορισμό της λοίμωξης στο ανώτερο αναπνευστικό για τις μικρές ηλικίες, αποτρέποντας την μόλυνση του κατώτερου όπου οδηγεί σε σοβαρότερη νόσο.
Αναφορικά με τις νοσηλείες παιδιών, η κ. Θεοδωρίδου ανέφερε ότι γίνονται για προληπτικούς λόγους κατά κύριο λόγο -ιδίως στα βρέφη-, κάτι που είχε υπογραμμίσει μιλώντας στο Webinar του ΕΚΠΑ και η Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Βάνα Παπαευαγγέλου, μιλώντας για αυξημένες νοσηλείες παιδιών λόγω πολλών κρουσμάτων, που ωστόσο γίνονται για την αντιμετώπιση αφυδάτωσης παρά αναπνευστικών προβλημάτων.
Παιδιατρικοί εμβολιασμοί και τέταρτη δόση
Σε σχέση με τους παιδιατρικούς εμβολιασμούς, ο Γενικός Γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους, ανέφερε πως μέχρι σήμερα έχουν εμβολιαστεί 65.000 παιδιά, άλλα 57.000 έχουν προγραμματίσει τον εμβολιασμό τους και στις 50.000 ανέρχονται τα διαθέσιμα ραντεβού εμβολιασμού στη χώρα, ενώ στην Αττική της αυξημένης ζήτησης θα ανοίξουν επιπλέον ραντεβού τις επόμενες ημέρες.
Για τους κατοίκους 5 έως 11 ετών σε 26 νησιά με πληθυσμό περίπου 1.000 κατοίκων, ο κ. Θεμιστοκλέους ανέφερε πως έχουν ανοίξει τα ραντεβού για συγκεκριμένες ημερομηνίες ενώ έχει ήδη ξεκινήσει ο εμβολιασμός στα νησιά με λιγότερους των 1.000 κατοίκων. Οι εμβολιασμοί θα γίνονται «καταδρομικά», όπως και στην περίπτωση των ενηλίκων.
Τέλος, η κ. Θεοδωρίδου διευκρίνισε πως τα παιδιά:
- πρέπει να εμβολιάζονται εφόσον νόσησαν λίγες ημέρες μετά την πρώτη δόση εμβολίου
- δεν πρέπει να αμελήσουν τον εμβολιασμό επειδή έρχονται θερμότεροι μήνες με τη άνοιξη
- εμβολιάζονται με τέταρτη δόση τρεις μήνες από την τελευταία δόση εμβολίου, εφόσον είναι άνω των 12 ετών και σε ανοσοκαταστολή από νοσήματα ή ειδικές θεραπείες.
24% λιγότερα παιδικά κρούσματα σε σχέση με τα Χριστούγεννα
Σύμφωνα με σημερινά στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), κατά την πρώτη εβδομάδα λειτουργίας των σχολείων εντοπίστηκαν 33.194 κρούσματα κορωνοϊού ηλικίας 4-18 ετών όταν την τελευταία εβδομάδα των διακοπών των Χριστουγέννων είχαν εντοπιστεί 43.608. Πρόκειται για 10.414 λιγότερα κρούσματα, μείωση δηλαδή κατά 24%, παρά τα αυξημένα τεστ που διενεργήθηκαν για την ηλικιακή ομάδα.
Όπως σημειώνεται, μόλις δύο τμήματα διέκοψαν τη λειτουργία τους εξαιτίας αριθμού κρουσμάτων μαθητών μεταξύ των περισσότερων από 80.000 σε όλη τη χώρα.
Υπενθυμίζεται πως, σύμφωνα με την Υπουργό Παιδείας, Νίκης Κεραμέως, τα σχολεία διασφαλίζουν την προαγωγή της ψυχοσυναισθηματικής ανάπτυξης των παιδιών και προφυλάσσουν το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας με τα σχολικά υγειονομικά πρωτόκολλα.