*γράφει ο Γρηγόρης Τζιοβάρας
Με τη νέα μετάλλαξη του κορωνοϊού, που φέρει την κωδική ονομασία «Δέλτα», να απειλεί για τα καλά την επιστροφή στην κανονικότητα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και πανευρωπαϊκά, η επιτάχυνση των εμβολιασμών μπαίνει ως κεντρικός στόχος της κυβέρνησης, η οποία βλέπει την ίδια ώρα ότι η θέση της για υποχρεωτικότητα των εμβολίων να γίνεται αποδεκτή απ’ όλο και περισσότερους πολίτες, όπως καταγράφει η δημοσκόπηση της Marc για το «ΘΕΜΑ». Για πρώτη φορά τα ευρήματα μιας δημοσκόπησης φανερώνουν τόσο ισχυρή διάθεση της κοινής γνώμης για μια αυστηρή πολιτική, ειδικά για ορισμένες κατηγορίες ανθρώπων, προφανώς υπό το βάρος των όσων συμβαίνουν τελευταία με τη μετάλλαξη, αλλά και το πισωγύρισμα στο οποίο αναγκάζονται πολλές χώρες οι οποίες άνοιξαν μεν δραστηριότητες ή σταμάτησαν τη χρήση μάσκας, ωστόσο τώρα επιστρέφουν σε περιορισμούς.
Δείτε εδώ όλους τους πίνακες της δημοσκόπησης
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της Marc, δύο στους τρεις πολίτες, ήτοι ποσοστό 64,8%, τάσσονται υπέρ της άποψης ότι πρέπει να γίνει υποχρεωτικός ο εμβολιασμός σε ορισμένες κατηγορίες πολιτών όπως είναι οι υγειονομικοί, οι εργαζόμενοι στα γηροκομεία, οι αστυνομικοί και γενικά όσοι έρχονται σε επαφή με ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού. Στον αντίποδα, μόνο το 32,6% των ερωτηθέντων τάχθηκε κατά της υποχρεωτικότητας. Οι πλέον ένθερμοι οπαδοί των υποχρεωτικών εμβολιασμών βρίσκονται στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (78,8% στους άνω των 65 ετών), στους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα (62,2%), καθώς και σε όσους ψήφισαν Ν.Δ. (76,1%) και ακόμη περισσότερο σε όσους υποστήριξαν στις τελευταίες εκλογές το Κίνημα Αλλαγής (87,3%). Πιο συγκρατημένα είναι τα άτομα που ανήκουν στις νεότερες ηλικίες (από τους 17-44 ετών, το 44,5% εκφράζει αντίθεση στην υποχρεωτικότητα), στους δημοσίους υπαλλήλους (το 44,4% λέει «όχι»), καθώς και σε όσους ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ (αρνητικοί είναι το 41,4%) ή ΚΚΕ (το 39,3% απαντά «όχι»).
Πάντως, οι πολίτες δείχνουν να είναι ανεκτικοί έναντι όσων αρνούνται ή διστάζουν να εμβολιαστούν, καθώς μόνο ένας στους δέκα (ή ποσοστό 9,6%) ζητεί την απόλυσή τους και άλλος ένας (9,2%) τη μείωση του μισθού τους. Ωστόσο, η πλειονότητα, σε ποσοστό 45,8%, προκρίνει ως μέσο αντίδρασης της οργανωμένης Πολιτείας την απομάκρυνση των ανεμβολίαστων από τις θέσεις τους και τη μετάθεσή τους σε άλλη υπηρεσία. Ποσοστό 24,7%, το οποίο προφανώς αντιστοιχεί σε όσους, σύμφωνα με άλλες έρευνες, δεν σκοπεύουν να εμβολιαστούν, δηλώνει ότι δεν πρέπει να υποστούν καμία κύρωση, αλλά να παραμείνουν στις θέσεις τους.
Προτού ακόμα καταφέρει να βρει μια ισορροπία και επιστρέψει σε κανονικούς ρυθμούς ζωής, η Ευρώπη, μαζί και η χώρα μας, καλείται να διαχειριστεί τη νέα απειλή, την ινδική μετάλλαξη «Δέλτα», που κάνει τον ιό πιο μεταδοτικό και επικίνδυνο, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Στελέχη του κυβερνητικού επιτελείου αναγνωρίζουν την τεράστια πρόκληση, κυρίως εξαιτίας του γεγονότος ότι η νέα μετάλλαξη πλήττει κυρίως τις μικρότερες ηλικίες, που κατά τεκμήριο έχουν τα μικρότερα ποσοστά εμβολιασμένων. Στη χώρα μας, μέχρι στιγμής, οι εμβολιασμένοι με μία δόση ή με προγραμματισμένο το πρώτο ραντεβού πλησιάζουν το 50% του συνολικού πληθυσμού, ενώ στους άνω των 60 ετών είναι κοντά στο 73%.
Η προσέλευση στα εμβολιαστικά κέντρα κυμαίνεται κοντά στους 100.000 πολίτες ημερησίως, αριθμός που δεν θεωρείται πολύ ικανοποιητικός, με δεδομένο ότι υπάρχει πλέον επάρκεια εμβολίων και κάθε ενήλικας πολίτης μπορεί να κάνει το εμβόλιο της αρεσκείας του. Ο στόχος για τους εμβολιασμούς γίνεται ακόμη πιο επιβεβλημένος και αναγκαίος, καθώς οι επιστήμονες ανεβάζουν στο 80%-90% το ποσοστό των εμβολιασμένων που απαιτείται για ισχυρό τείχος ανοσίας.
Η κυβέρνηση επιμένει σθεναρά στο μήνυμα ότι «οι πολίτες που παραμένουν ανεμβολίαστοι κινδυνεύουν» και εξετάζει ένα πλέγμα διευκολύνσεων προς όσους εμβολιάζονται ώστε να λειτουργούν ως κίνητρο στην ενίσχυση της όλης προσπάθειας. Συζητούνται, για παράδειγμα, διευκολύνσεις όπως η ελεύθερη είσοδος σε εστιατόρια, μπαρ, γήπεδα, θέατρα, κινηματογράφους και δημόσιες υπηρεσίες όλων όσοι έχουν εμβολιαστεί, με ταυτόχρονη υποχρέωση όσων παραμένουν ανεμβολίαστοι να υποβάλλονται και να φέρουν μαζί τους αυτοδιαγνωστικά τεστ. Θετική επίδραση, πάντως, αναμένεται να έχει και το ευρωπαϊκό ψηφιακό πιστοποιητικό που προβλέπεται να ενεργοποιηθεί από την 1η Ιουλίου, κάνοντας άνετη την ελεύθερη μετακίνηση των εμβολιασμένων πολιτών εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
ΓΚΑΛΟΠ MARC – Δύο χρόνια ΝΔ
Στο 16,4% η διαφορά Ν.Δ. με ΣΥΡΙΖΑ
Συγκεντρώνει τώρα 37,6% (+1,2% από την προηγούμενη μέτρηση) ενώ η αξιωματική αντιπολίτευση 21,2% (+0,2%) – Τα υπόλοιπα κόμματα διατηρούν την ίδια θέση που είχαν και το 2019
Του Γρηγόρη Τζιοβάρα
Με τους καλύτερους οιωνούς ετοιμάζονται να περάσουν στο δεύτερο μισό της θητείας τους ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του. Δύο χρόνια μετά την εκλογική νίκη της 7ης Ιουλίου του 2019, το προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα διευρύνεται, καθώς οι πολίτες αξιολογούν θετικά τα πεπραγμένα του περασμένου 24μήνου και δηλώνουν απερίφραστα ότι δεν νοσταλγούν την παλινόρθωση των προηγούμενων κυβερνώντων. Τα ευρήματα μεγάλης δημοσκόπησης που διενήργησε η εταιρεία Marc για λογαριασμό του «ΘΕΜΑτος» είναι αποκαλυπτικά, καθώς δείχνουν ότι η υποχώρηση της πανδημίας οδηγεί σε σταδιακή αύξηση την αισιοδοξία των πολιτών, οι οποίοι εκφράζουν την υποστήριξή τους στον σημερινό πρωθυπουργό και την κυβερνητική ομάδα του και διατρανώνουν τη βούλησή τους για εξάντληση της τετραετίας.
Δίπλα στην αναμφισβήτητη κυριαρχία που απολαμβάνουν μεταξύ των ψηφοφόρων που αυτοπροσδιορίζονται ως δεξιοί και κεντροδεξιοί, ο κ. Μητσοτάκης και το κόμμα του επεκτείνουν την επιρροή τους αποσπώντας πλειοψηφία και στους κεντρώας κατεύθυνσης ψηφοφόρους. Χωρίς να λείπουν οι τομείς της κυβερνητικής πολιτικής στους οποίους η πλειοψηφία της κοινής γνώμης βάζει αρνητική βαθμολογία, όπως είναι το Μεταναστευτικό, η ασφάλεια των πολιτών, η Παιδεία, αλλά και τα Εργασιακά, που βρέθηκαν πρόσφατα στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, το ισοζύγιο της αξιολόγησης των κυβερνητικών πεπραγμένων είναι θετικό.
Οι πολίτες βαθμολογούν θετικά τους χειρισμούς στα περισσότερα άλλα ζητήματα που σχετίζονται με κομβικές επιλογές, όπως η εξωτερική πολιτική και η οικονομία, ή αφορούν την τρέχουσα καθημερινότητα, όπως η διαχείριση της πανδημίας, το εμβολιαστικό πρόγραμμα και ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός.
Ανοίγει η ψαλίδα
Στην πρόθεση ψήφου το κυβερνών κόμμα βελτιώνει για δεύτερη συνεχή φορά σε έρευνα της Marc την επίδοσή του, αυξάνοντας κατά μία μονάδα, σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη μέτρηση, το ευρύ προβάδισμα που κατέχει έναντι της αξιωματικής αντιπολίτευσης και φτάνει πλέον στο 16,4%. Με αναγωγή μάλιστα επί των εγκύρων η απόσταση που χωρίζει τα δύο μεγαλύτερα κόμματα φτάνει στις 17,2 ποσοστιαίες μονάδες και είναι υπερδιπλάσια από τη διαφορά των 8,32 μονάδων που είχαν στις βουλευτικές εκλογές του 2019.
Σε γενικές γραμμές, πάντως, και με εξαίρεση την υποχώρηση των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ, στη διάρκεια της τελευταίας διετίας το πολιτικό σκηνικό παραμένει μάλλον αμετάβλητο. Η Ν.Δ. κινείται στη σφαίρα του 40%, συγκεντρώνοντας σε αυτή τη δημοσκόπηση 37,6% (+1,2% από την προηγούμενη). Η αξιωματική αντιπολίτευση στέκεται πάνω από το 20%, έχοντας σε αυτή τη μέτρηση 21,2% (+0,2% από την προηγούμενη). Ενώ τα υπόλοιπα κόμματα… βολοδέρνουν στα ίδια επίπεδα και διατηρούν την ίδια θέση που είχαν και το 2019. Το Κίνημα Αλλαγής είναι τρίτο κόμμα με 6,4% (-0,4%), στην τέταρτη θέση παραμένει το ΚΚΕ με 5,5% (+0,1%) και ακολουθούν η Ελληνική Λύση με 3,5% (-0,8%) και το ΜέΡΑ25 με 3% (+0,1%).
Οι αναποφάσιστοι
Το ποσοστό των αναποφάσιστων κυμαίνεται στο 12,9% και η προέλευσή τους δεν είναι μονοδιάστατη, όπως θα μπορούσε να εικάσει κανείς εξαιτίας της πτώσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Μόνο το 38,4% είναι ψηφοφόροι προερχόμενοι από τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ το 29,9% εξ αυτών είναι από το νυν κυβερνών κόμμα.
Η Ν.Δ., ωστόσο, διατηρεί την πρωτοκαθεδρία, καθώς παρουσιάζει σχετικά μικρές διαρροές, αφού η συσπείρωση των ψηφοφόρων της ανέρχεται σε 76,9%, αλλά την ίδια ώρα προσελκύει το 11,9% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ και το 22,8% όσων ψήφισαν πριν από δύο χρόνια Κίνημα Αλλαγής. Αντιστοίχως, η συσπείρωση για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι στο 59,7% και για το ΚΙΝ.ΑΛ. στο 58,2%. Ενδιαφέρον, εξάλλου, παρουσιάζουν τα ευρήματα της μέτρησης για τη μάχη επικράτησης που δίνεται στον κεντρώο χώρο από τα τρία μεγαλύτερα κόμματα.
Νικήτρια, όπως προκύπτει από τις επιλογές που κάνουν οι πολίτες με βάση την πολιτική αυτοτοποθέτησή τους, αναδεικνύεται η Ν.Δ., η οποία ψηφίζεται από το 40,8% όσων δηλώνουν ότι ανήκουν στο Κέντρο. Οι αντίστοιχες επιδόσεις για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι 18,5% και για το Κίνημα Αλλαγής 12,2%. Η Ν.Δ. προσελκύει και έναν στους δέκα που δηλώνουν κεντροαριστεροί (9,6%), αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ πλειοψηφεί σε αυτή την κατηγορία πολιτών με 44,3% έναντι 17,8% του ΚΙΝ.ΑΛ.
Πλην νέων
Ο πρωθυπουργός αξιολογείται θετικά από το 56,9% των πολιτών και αρνητικά από το 42,5%, ενώ οι αντίστοιχες επιδόσεις της κυβέρνησης είναι στο 55,2% και 43,9% αντίστοιχα. Σε σχέση μάλιστα με τον περασμένο Απρίλιο το θετικό ισοζύγιο για την κυβέρνηση παρουσιάζει βελτίωση που υπερβαίνει τις 3,5 μονάδες.
Εκτός από τους ψηφοφόρους της Ν.Δ. που εκφράζονται θετικά σε ποσοστό της τάξης του 84,2%, ανάλογη άποψη έχει το 76% των ψηφοφόρων του Κινήματος Αλλαγής, αλλά και το 28,7% όσων ψήφισαν στις τελευταίες εκλογές τον ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμη υψηλότερη διεισδυτικότητα σε ψηφοφόρους άλλων κομμάτων παρουσιάζει ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος, εκτός από το 86,6% των Νεοδημοκρατών, αξιολογείται θετικά από το 29,9% των Συριζαίων και το 77,2% των Κιναλιτών. Πάντως, τόσο η κυβέρνηση όσο και ο πρωθυπουργός βαθμολογούνται αρνητικά από την πλειοψηφία των Ελλήνων που ανήκουν στις νεότερες ηλικίες. Ειδικότερα, από την ηλικιακή κατηγορία των 17 έως 44 ετών το 57,9% αξιολογεί αρνητικά τον κ. Μητσοτάκη και το 56,6% κάνει το ίδιο για την κυβέρνηση.
Στις μεγαλύτερες ηλικίες, ωστόσο, οι όροι αντιστρέφονται, και ειδικά στους άνω των 65 οι θετικές αξιολογήσεις για τον πρωθυπουργό φτάνουν στο 69,9% και για την κυβέρνηση στο 65,2%.
Αισιοδοξία
Με βάση τα στοιχεία της έρευνας, ο κ. Μητσοτάκης είναι μακράν ο δημοφιλέστερος πολιτικός αρχηγός, αφού συγκεντρώνει τη θετική γνώμη του 55,6% των ερωτηθέντων. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο κ. Τσίπρας με 31,2%, τρίτη είναι η Φώφη Γεννηματά με 27,6%, που υπερέχει με βραχεία κεφαλή του Δημήτρη Κουτσούμπα, ο οποίος είναι δημοφιλής στο 27,2% των πολιτών.
Ακολουθεί ο Γιάνης Βαρουφάκης με 23,9% και η λίστα κλείνει με τον Κυριάκο Βελόπουλο, ο οποίος βρίσκεται στο 14,5%. Στην ευθεία σύγκριση με τον προκάτοχό του για το ποιος είναι καλύτερος πρωθυπουργός, η υπεροχή του κ. Μητσοτάκη γίνεται ακόμη πιο ξεκάθαρη, αφού τον επιλέγει το 53,4%, έναντι του 25,8% που δηλώνει προτίμηση στον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα. Η κοινή γνώμη εκφράζει πλειοψηφικά την «υποστήριξή» της προς την κυβέρνηση, αφού αυτή τη λέξη προτιμά το 35,2% όταν ερωτάται σχετικώς. Επιπλέον, ποσοστό της τάξης του 22,4% δηλώνει ότι η πλέον κατάλληλη λέξη για την έκφραση της στάσης του είναι η «ανοχή». Στον αντίποδα, το 21,8% εκφράζει «απογοήτευση» και το 19,1% «θυμό».
Οι περισσότεροι πολίτες φαίνεται να ατενίζουν με αισιοδοξία το μέλλον καθώς στο ερώτημα για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στη χώρα κατά την επόμενη διετία το 36,3% απάντησε προς το καλύτερο, το 32,7% ότι θα είναι ίδια και μόνο το 27,7% ότι θα γίνουν χειρότερα. Υπό αυτές τις συνθήκες, μάλλον δεν προκαλεί έκπληξη ότι επτά στους δέκα ερωτηθέντες (ποσοστό 71,4%) τάχθηκαν υπέρ της εξάντλησης της τετραετίας από τη σημερινή κυβέρνηση, έναντι μόλις του 25,7% που δήλωσε ότι προτιμά τις πρόωρες εκλογές.
Ηχηρό «όχι» σε ΣΥΡΙΖΑ
Σε απόλυτη συνάφεια με τη θετική προαίρεση των πολιτών έναντι της κυβέρνησης είναι προφανώς και τα ευρήματα που αποτυπώνουν μια έντονα επικριτική διάθεση έναντι της αξιωματικής αντιπολίτευσης τόσο για τον τρόπο που πολιτεύεται στην παρούσα φάση όσο και για τον τρόπο με τον οποίο άσκησε την κυβερνητική εξουσία την περίοδο 2015-2019. Το αρνητικό κλίμα για την Κουμουνδούρου αναδεικνύεται από τις απαντήσεις σε τρία διαφορετικά ερωτήματα.
Ειδικότερα:
■ Το 77,6% αξιολογεί αρνητικά την αντιπολιτευτική τακτική του ΣΥΡΙΖΑ, έναντι του 19,2% που τη χαρακτηρίζει θετική. Ακόμη και μεταξύ εκείνων που το 2019 ψήφισαν το συγκεκριμένο κόμμα κυριαρχούν οι αρνητικές γνώμες με ποσοστό 54,9%, έναντι του 39,5% που συγκεντρώνουν οι θετικές. Γεγονός που σημαίνει ότι μόνο οι τέσσερις από τους δέκα ψηφοφόρους της αξιωματικής αντιπολίτευσης εγκρίνουν την τωρινή στάση της.
■ Το 46,1% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι τα πράγματα θα ήταν χειρότερα αν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν στην κυβέρνηση, έναντι μόλις του 15,3% που πιστεύει το αντίθετο.
■ Το 67% απαντά με ένα ηχηρό «όχι» στο ερώτημα αν θέλει να επιστρέψει ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, ενώ μόλις ένας στους τέσσερις (25,9%) συγκατανεύει.
Η ταυτότητα της έρευνας
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τη MARC A.E. – Αριθμός Μητρώου ΕΣΡ: 1 (ΕΝΑ). ΕΝΤΟΛΕΑΣ: ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Ανδρες και γυναίκες με δικαίωμα ψήφου. ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ: 1.006 νοικοκυριά ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ: 18-24 Ιουνίου 2021. ΠΕΡΙΟΧΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: Πανελλαδική κάλυψη ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ: Πολυσταδιακή τυχαία δειγματοληψία με χρήση quota βάσει φύλου, ηλικίας και γεωγραφικής κατανομής. ΜΕΘΟΔΟΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ: Τηλεφωνικές συνεντεύξεις βάσει ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου (CATI). ΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ: 16 ερευνητές & 2 επόπτες. Χρησιμοποιήθηκε ειδικό λογισμικό Wombat & QueueMetrics για κατ’ οίκον εργασία ερευνητών και εποπτών με live παρακολούθηση του fieldwork σε real time ΜΕΓΙΣΤΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ: ±3% ΣΤΑΘΜΙΣΕΙΣ: Με βάση τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών του Ιουλίου 2019. ΕΛΕΓΧΟΙ: Ελεγχος πληρότητας στο 100%, έλεγχος με συνακρόαση σε ποσοστό 20,1% των συνεντεύξεων. Η MARC A.E. είναι μέλος του ΣΕΔΕΑ, της ESOMAR ςκαι τηρεί τον κανονισμό του ΠΕΣΣ και τους διεθνείς κώδικες δεοντολογίας για τη διεξαγωγή και τη δημοσιοποίηση ερευνών κοινής γνώμης.
Δείτε παρακάτω αναλυτικά όλο το γκάλοπ:
