Γράφει ο Γιώργος Μιχαηλίδης
Έναν ιδιαίτερο γρίφο καλείται να λύσει η κυβέρνηση η οποία την ώρα που σχεδιάζει την σταδιακή άρση των περιορισμών και την χαλάρωση του lockdown, βλέπει τα νοσοκομεία να πιέζονται όσο ποτέ και τα «μαθηματικά» της πανδημίας να προκαλούν τρόμο.
Την Τετάρτη η χώρα κατέγραψε το απόλυτο ρεκόρ νέων κρουσμάτων με 3.456 μολύνσεις, ενώ οι 630 διασωληνωμένοι αποτελούν επίσης μια «μαύρη» πρωτιά. Ενώ, λοιπόν, τα νοσοκομεία «στενάζουν», η Αττική βρίσκεται στο επίκεντρο και το τρίτο κύμα του φονικού ιού βρίσκεται στην κορύφωσή του, η κυβέρνηση εμφανίζεται αποφασισμένη να ανοίξει την «βαλβίδα εκτόνωσης» για τους πολίτες και μάλιστα άμεσα.
Σε συνέχεια των ρεπορτάζ των προηγούμενων 24ώρων, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έδωσε μέσω του CNN τον οδικό χάρτη για τις κινήσεις προς την χαλάρωση σημειώνοντας πως αναμένονται ανακοινώσεις εντός του τρέχοντος 48ώρου. Παράλληλα εξέφρασε την αισιοδοξία του για την πορεία της πανδημίας προβλέποντας πως στο επόμενο 10ήμερο θα υπάρξει μια επιπέδωση του τρίτου κύματος της πανδημίας του κορωνοϊού.
Γιατί η κυβέρνηση επιλέγει την χαλάρωση
Βασικός παράγοντας στην εξίσωση της αξιολόγησης του lockdown, το οποίο σύμφωνα με αρκετούς επιστήμονες δεν αποδίδει όσο θα έπρεπε, είναι η κόπωση των πολιτών οι οποίοι εδώ και έναν χρόνο ζουν μία καθημερινότητα με περιορισμούς. Στο πλαίσιο αυτό, όπως μεταφέρουν κυβερνητικές πηγές, αποτελεί ανάγκη, παράλληλα με το σχέδιο αντιμετώπισης της πανδημίας να υπάρχει και ένα σχέδιο σταδιακής επιστροφής στην κανονικότητα.
Όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές, τα μέτρα που θα επιλεγούν αναμένεται να επιτρέψουν στους πολίτες να μετακινηθούν περισσότερο, κυρίως σε ανοιχτούς χώρους, ενώ αναμένουμε και την επιστροφή ορισμένων εκ των δραστηριοτήτων έτσι ώστε να ξεκινήσει να κάνει τα πρώτα βήματα επαναφοράς στην κανονικότητα και η οικονομία.
Το σχέδιο της κυβέρνησης, λοιπόν, βασίζεται σε δύο πυλώνες: Από την μια ενισχύεται το Ε.Σ.Υ. διευρύνοντας τη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και από την άλλη αναζητούνται τρόποι αποσυμπίεσης για την κοινωνία μαζί με μια νέα συμφωνία για τήρηση των μέτρων.
Ποια μέτρα θα χαλαρώσουν
Η Υγειονομική Επιτροπή, στην αυριανή συνεδρίαση της, θα εκτιμήσει την επιδημιολογική κατάσταση στο σύνολο της χώρας. Θα κάνει αξιολόγηση των μέτρων και θα εξετάσει σε ποια χρειάζονται αλλαγές και εν συνεχεία οι όποιες αποφάσεις θα ανακοινωθούν στην τακτική ενημέρωση το απόγευμα της Παρασκευής.
Άμεσα, λοιπόν, από το ερχόμενο Σαββατοκύριακο, αναμένεται να χαλαρώσει το πλαίσιο που αφορά την απαγόρευση κυκλοφορίας. Όπως πληροφορείται το protothema.gr κυβέρνηση και ειδικοί προσανατολίζονται στο να εξισώσουν την ώρα εκκίνησης της απαγόρευσης με τις καθημερινές και να ξεκινά δηλαδή στις 21:00 αντί για τις 19:00 που ισχύει τώρα. Άλλωστε όσο η ημέρα μεγαλώνει πλέον, είναι ακόμα πιο δύσκολο οι πολίτες να είναι «εγκλωβισμένοι» στα σπίτια τους, όταν θα μπορούσαν να είναι έξω για έναν περίπατο.
Άλλη μία αλλαγή, αναμένεται να είναι αυτή της χρήσης του 6 στα SMS στο 13033 το οποίο τώρα αφορά μόνο μετακινήσεις που γίνονται πεζή. Στο βασικό σενάριο, λοιπόν, είναι πιθανόν να επιτραπεί στους πολίτες να μετακινούνται και σε άλλες περιοχές εκτός οικείου δήμου τους προκειμένου να αθληθούν.
Παράλληλα, από Δευτέρα 22 Μαρτίου είναι πιθανόν να δούμε και μία επιστροφή της οικονομικής δραστηριότητας καθώς συζητείται να επιτραπεί η λειτουργία των κομμωτηρίων και των κέντρων αισθητικής.
Το λιανεμπόριο πότε;
Την ίδια ώρα, γρίφος παραμένει η πορεία των κρουσμάτων, η οποία θα κρίνει και το άνοιγμα του λιανεμπορίου. Το σενάριο της 29ης είναι ακόμη στο τραπέζι αν και δεν έχει κλειδώσει καθώς κυβέρνηση και επιστήμονες θα ήθελαν να αποφύγουν το ενδεχόμενο να επαναληφθεί αυτό που συνέβη στις αρχές της χρονιάς όταν και λίγες μέρες μετά το άνοιγμα του λιανεμπορίου η πορεία της πανδημίας οδήγησε σε άρον άρον ανάκληση των αποφάσεων.
Έτσι, εάν όλα πάνε βάσει προγραμματισμού, αναμένεται η επαναλειτουργία του λιανεμπορίου στις 29 Μαρτίου με την χρήση του 13032 και με click away. Οι πολίτες που θα θέλουν να κάνουν τα ψώνια τους θα μπορούν να στείλουν κενό SMS στο 13032 μόνο μία φορά την ημέρα. Οι αποφάσεις παίρνουν αυτή την κατεύθυνση όχι μόνο λόγω της πίεσης που ασκείται πλέον και στο πεδίο της οικονομίας αλλά γιατί και το λιανεμπόριο έχει αποδείξει πως μπορεί να προσαρμοστεί σε όποιους κανόνες του επιβληθούν χωρίς να συμβάλλει σημαντικά στην αύξηση των επιδημιολογικών δεικτών. Στο πλαίσιο αυτό, εάν η πορεία των κρουσμάτων είναι σε θετική κατεύθυνση το επόμενο βήμα θα αφορά στο να επιτραπεί η είσοδος των πολιτών στα καταστήματα. Στον σχεδιασμό αυτό εξετάζονται δύο σενάρια, είτε αυτό του click inside είτε αυτό του να μπει περιορισμός στους πελάτες που βρίσκονται μέσα στα καταστήματα βάσει των τετραγωνικών.
Σε κάθε περίπτωση οι αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν τα μέσα ή και προς τα τέλη της ερχόμενης εβδομάδας όταν και οι επιστήμονες θα έχουν στα χέρια τους περισσότερα δεδομένα.
Τα σχολεία
Σύμφωνα με πληροφορίες, στις σκέψεις της κυβέρνησης είναι τα σχολεία να ανοίξουν τις πρώτες ημέρες του Απριλίου. Το πότε ακριβώς θα ανοίξουν δεν έχει προσδιοριστεί, όπως και το αν θα ανοίξουν σε όλες τις βαθμίδες ή τμηματικά. Η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, με δηλώσεις την Τετάρτη, προανήγγειλε την παράταση της σχολικής χρονιάς τον Ιούνιο, ενώ οι Πανελλαδικές θα διεξαχθούν στην προγραμματισμένη ημερομηνία τους.
Μέσα Απριλίου και ύστερα τα επόμενα βήματα
Από εκεί και έπειτα η περαιτέρω χαλάρωση του lockdown πάει προς τα τέλη Απριλίου αφού για την τρίτη εβδομάδα του επόμενου μήνα εξετάζεται να δοθεί το πράσινο φως και στην επαναλειτουργία της εστίασης, ωστόσο με τους πελάτες να κάθονται μόνο στους εξωτερικούς χώρους.
Τέλος, στο χρονοδιάγραμμα βρίσκεται το άνοιγμα του τουρισμού από τα μέσα Μαΐου, κάτι που βρίσκεται όλο και πιο κοντά μετά και την υιοθέτηση της πρότασης για το ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού από την Κομισιόν, καθώς και το άνοιγμα της νυχτερινής διασκέδασης και των γυμναστηρίων.
Φάκελος «πιστοποιητικό εμβολιασμού»
Τέλος, αισιοδοξία επικρατεί τις τελευταίες ώρες στο κυβερνητικό στρατόπεδο για την πορεία της πρότασης για το ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού. Η Κομισιόν χθες παρουσίασε το πώς θα είναι το εν λόγω έγγραφο προκειμένου την επόμενη εβδομάδα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταλήξουν εάν και με ποιον τρόπο η πρόταση θα γίνει απόφαση.
Το πιστοποιητικό αυτό -όπως τόνισε χθες ο Πρωθυπουργός- θα διευκολύνει σημαντικά τα ταξίδια, κάτι που είναι πολύ σημαντικό για μια χώρα όπως η Ελλάδα που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό.
Τον τόνο έδωσε άλλωστε ο πρωθυπουργός στην συνέντευξή του στο CNN λέγοντας πως: «Ήμουν ο πρώτος που ανακίνησα το ζήτημα ενός πράσινου ψηφιακού πιστοποιητικού εμβολιασμού στα μέσα του περασμένου Ιανουαρίου, καθώς αντελήφθην ότι σε κάποιο σημείο, την άνοιξη ή το καλοκαίρι, οι Ευρωπαίοι θα αισθανθούν την ανάγκη να ταξιδέψουν και εμείς θα είχαμε την υποχρέωση να τους διευκολύνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο. Τότε υπήρξαν πράγματι κάποιες αντιδράσεις αλλά είμαι πολύ χαρούμενος που σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε και υλοποιεί τη συγκεκριμένη πρόταση, η οποία είναι σαφές πως θα διευκολύνει πολύ τα ταξίδια, εξέλιξη σημαντική για χώρες, όπως η Ελλάδα, που εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από τον τουρισμό.
Πρόκειται για ένα απλό ψηφιακό πειστήριο ότι είτε έχεις εμβολιαστεί, είτε έχεις αρνητικό τεστ, είτε έχεις αναρρώσει από τη νόσο του κορονοϊού. Με ένα τέτοιο πιστοποιητικό θα υπάρχει η δυνατότητα να ταξιδέψει κάποιος σε κράτη, όπως η Ελλάδα χωρίς να πρέπει να παραμείνεις σε καραντίνα, ή να υποβληθείς σε τεστ στα σύνορα. Θεωρώ πως αυτό το πιστοποιητικό θα καταστεί -όσο αυξάνονται οι εμβολιασμοί- απαραίτητο για τις διεθνείς μετακινήσεις. Επίσης, πιστεύω ότι θα συμβάλλει, ώστε να ανοίξουμε τις πύλες της χώρας στους τουρίστες, κάτι, που επισήμως η Ελλάδα θα κάνει γύρω στις 15 Μαΐου.
Είμαι πολύ ικανοποιημένος γιατί η πρόταση μου υιοθετήθηκε από την Κομισιόν και έγινε δεκτή επί της αρχής από τα όλα τα μεγάλα κράτη μέλη της Ένωσης. Είμαστε ανοιχτοί να δρομολογήσουμε μία ανάλογη συμφωνία και με χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το έχουμε ήδη κάνει με το Ισραήλ, καθώς έχει εμβολιάσει περισσότερο από το 50% του πληθυσμού του και γιατί η Ελλάδα είναι ένας πολύ δημοφιλής προορισμός για τους Ισραηλινούς τουρίστες. Θα επαναλάβουμε τέτοιες συμφωνίες και με άλλες χώρες εκτός ΕΕ, καθώς αυτό το πιστοποιητικό θα είναι απαραίτητο εργαλείο για τις διεθνείς μετακινήσεις.
Αναμένουμε μία πολύ καλύτερη τουριστική σεζόν σε σχέση με πέρυσι. Θα κάνουμε τα πάντα για να διασφαλίσουμε πως οι τουρίστες θα έλθουν στην Ελλάδα με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια. Έχουμε ήδη θέσει όλα τα απαραίτητα υγειονομικά πρωτόκολλα για να βεβαιωθούμε πως οι τουρίστες θα γευτούν την εμπειρία της χώρας μας χωρίς κανένα συμβιβασμό. Βάζουμε την ασφάλεια των ταξιδιωτών ως την πρώτη μας προτεραιότητα. Το πετύχαμε πέρσι θα το κάνουμε και φέτος, που έχουμε περισσότερα εργαλεία».
Σε «σκληρό» lockdown η Λέρος
Την ίδια ώρα, σε «σκληρό» lockdown μπαίνει από το πρωί της Πέμπτης η Λέρος, έπειτα από έκτακτη σύσκεψη στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Πολιτικής Προστασίας.
Κατόπιν σχετικής εισήγησης των μελών της επιτροπής των επιδημιολόγων- και εισήγηση του δημάρχου Λέρου- λαμβάνοντας υπόψη τη ραγδαία εκδήλωση κρουσμάτων κορωνοϊού, αποφασίστηκαν πρόσθετα μέτρα για το νησί.
Τα νέα μέτρα ισχύουν από σήμερα και έως τις 06:00 το πρωί της Δευτέρας ερχόμενης Δευτέρας (22/3).
Συγκεκριμένα αποφασίστηκε ο περιορισμός κατ’οίκον των κατοίκων και η απαγόρευση κυκλοφορίας όλο το 24ωρο. Εξαίρεση αποτελεί η κίνηση με κατοικίδιο ζώο, ατομικά και πέριξ της μόνιμης κατοικίας (sms κωδικός 6), για λόγους υγείας (sms κωδικός 1), για λόγους τροφοδοσίας (sms 2- και με εξαίρεση το διάστημα μεταξύ 18:00 και 06:00 της επόμενης) ή για λόγους εργασίας (για τις υπηρεσίες που μένουν ανοικτές και με τη σχετική βεβαίωση).
Η μετακίνηση των κατοίκων εκτός της Λέρου επιτρέπεται για λόγους υγείας, πιστοποιούμενων από σχετικές βεβαιώσεις υγείας. Προς τη Λέρο επιτρέπεται η μετακίνηση μόνο σε μόνιμους κατοίκους και στο προσωπικό τροφοδοσίας οχημάτων, επιδεικνύοντας τα σχετικά έγγραφα. Και στις δύο περιπτώσεις, θα πραγματοποιείται rapid test σε αυτούς που θα μεταβαίνουν ακτοπλοϊκώς από τον Πειραιά προς τη Λέρο.
Επίσης, αναστέλλεται η λειτουργία καταστημάτων λιανεμπορίου και υγειονομικού ενδιαφέροντος, με εξαίρεση καταστήματα τροφίμων (σούπερ μάρκετ, μίνι μάρκετ, φούρνοι, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία), φαρμακείων και πρατηρίων υγρών καυσίμων. Από την αναστολή λειτουργίας εξαιρούνται οι υπηρεσίες διανομής προϊόντων (delivery) έως τις 23:00.
Παράλληλα αποφασίστηκε:
- Η αναστολή οικοδομικών εργασιών
- Η αναστολή συναθροίσεων/δημόσιων ή κοινωνικών εκδηλώσεων ανεξαρτήτως χώρου ιδιωτικού ή δημόσιου, εσωτερικού ή εξωτερικού.
- Η αναστολή λειτουργίας λαϊκών αγορών.
- Η αναστολή θρησκευτικών τελετών, με εξαίρεση κηδείες με την παρουσία έως 9 ατόμων α’ βαθμού συγγένειας (sms κωδικός 5) και τέλεση λειτουργιών, λατρευτικών συνάξεων, ιεροπραξιών, μυστηρίων και κάθε είδους θρησκευτικών τελετών, αποκλειστικά και μόνο από θρησκευτικούς λειτουργούς και το αναγκαίο βοηθητικό προσωπικό χωρίς την παρουσία άλλων φυσικών προσώπων.