Τον σχεδιασμό του υπουργείου Υγείας για το μέτρο του clawback (αυτόματη επιστροφή της υπέρβασης του κλειστού προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης) περιέγραψε με τον πιο σαφή τρόπο ο υπουργός Υγείας, κ. Ανδρέας Ξανθός, στο πλαίσιο του 9ου Συνεδρίου «The Future of Healthcare in Greece».
«Η διατήρηση αυτού του μηχανισμού θα οδηγήσει σε ένα πιο δίκαιο καταμερισμό πόρων», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ξανθός, καθιστώντας ξεκάθαρο προς τον φαρμακευτικό κλάδο πως το εισαχθέν ως προσωρινό του 2012 μέτρο του clawback θα διατηρηθεί ως μόνιμο και θα εξυπηρετήσει κατά τον υπουργό, τον δίκαιο καταμερισμό των πόρων.
Το 2018 έκλεισε με το δυσθεώρητο ποσό του clawback (υποχρεωτικές επιστροφές των φαρμακευτικών εταιρειών προς το κράτος) να ανέρχεται περίπου στα 900 εκατ. ευρώ. Οι εταιρίες αντιδρούν για το συνεχώς αυξανόμενο οικονομικό φορτίο που καλούνται να σηκώσουν, και ζητούν τον έλεγχο της δαπάνης από την ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Το επιχείρημά τους ότι εφόσον ολοκληρώθηκαν τα προγράμματα προσαρμογής της χώρας, πρέπει να επαναξιολογηθούν και οι χρηματοδοτικές ανάγκες της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, δεν εισακούεται ιδιαίτερα στην Αριστοτέλους.
Ωστόσο, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας αντί να ελέγχει τη φαρμακευτική δαπάνη, φαίνεται πως ασχολείται κυρίως με την… είσπραξη των ποσών της υπέρβασης. Μάλιστα, ο υπουργός Υγείας, είχε παραδεχθεί στη Βουλή ότι ο έλεγχος της υπέρβασης των φαρμακευτικής δαπάνης θα παραμείνει δύσκολος και στο μέλλον – μια παραδοχή δηλαδή ότι ως υπουργείο δεν θέλουν ή δεν μπορούν να λάβουν τα μέτρα για την παρακολούθηση της δαπάνης.
Παρά ταύτα, στο πλαίσιο του ίδιου συνεδρίου ο κ. Ξανθός επιχείρησε να δώσει και μια αισιόδοξη μεταμνημονιακή νότα, επιμένοντας πως «η χώρα μπαίνει σε μια νέα φάση και όλοι οι εμπλεκόμενοι έχουμε την υποχρέωση να καταθέσουμε το σχέδιό μας για τη βιωσιμότητα, την ανάπτυξη και την καλύτερη λειτουργία του συστήματος υγείας». Έδωσε ακόμη το στίγμα της επόμενης φάσης λέγοντας πως «η τιμολόγηση και οι επιστροφές θα είναι τώρα κεντρικό θέμα συζήτησης στο Υπουργείο», με το ερώτημα βεβαίως να αιωρείται πώς οι επιστροφές (clawback) συνδέονται με τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη του φαρμακευτικού κλάδου.
Στον αντίποδα, ο αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), κ. Δημήτρης Δέμος, χαρακτήρισε απαραίτητη προϋπόθεση «την εξάλειψη των επιστροφών που δίνει άδικα η ελληνική φαρμακοβιομηχανία» ώστε να απελευθερωθούν οι επενδύσεις στο χώρο του φαρμάκου.
Ο κ. Δέμος ανέφερε πως το clawback ισοδυναμεί με ένα επιπρόσθετο έμμεσο φορολογικό βραχνά που φτάνει το 60%. Μάλιστα, εκτίμησε ότι οι ελληνικές εταιρείες μπορούν να επενδύσουν 300 εκατ. ευρώ την επόμενη πενταετία σε μονάδες παραγωγής φαρμάκων συμβατικής και νέας τεχνολογίας και να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη της φαρμακοβιομηχανίας στην απασχόληση και την εθνική οικονομία.
