*Γράφει η Γεωργία Σαδανά
Σε μια διεξοδική αποτίμηση της παρούσας κατάστασης προχώρησε χθες το κυβερνητικό επιτελείο, με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη να ζητά από τους παριστάμενους υπουργούς (σχεδόν το μισό υπουργικό συμβούλιο) να εξαντλήσουν κάθε περιθώριο στην τήρηση των υφιστάμενων μέτρων προστασίας απέναντι στον κορωνοϊό, κατά τη διάρκεια πολύωρης, έκτακτης, σύσκεψης στο Μέγαρο Μαξίμου.
Αφενός η εντυπωσιακή για τα δεδομένα της περιόδου αύξηση των κρουσμάτων και αφετέρου η σταθερή πρόβλεψη για «εισαγόμενους» ασθενείς λόγω του τουριστικού κύματος έφεραν το κυβερνητικό σχήμα αντιμέτωπο χθες με όλα τα σενάρια, παρότι ο πρωθυπουργός δεν πάτησε προς το παρόν το κουμπί της ενεργοποίησης νέου πακέτου μέτρων.
Δίνοντας μια ευκαιρία ακόμη στην πιστή εφαρμογή των υφιστάμενων μέτρων προστασίας, αλλά και επενδύοντας στην υποχώρηση της χαλάρωσης από πλευράς των πολιτών λόγω της ανοδικής τάσης της επιδημιολογικής καμπύλης, η περαιτέρω αυστηροποίηση του πλαισίου παραπέμφθηκε σε δεύτερο χρόνο, με το Μέγαρο Μαξίμου να εκπέμπει χθες διπλό -και σαφές- μήνυμα: εντατικοποίηση των ελέγχων και αυστηρή εφαρμογή των υφιστάμενων κανόνων, κρατώντας έτσι «ζωντανή» απέναντι στον ιό την πραγματική οικονομία.
Αγωνία για τα «ορφανά»
Ήδη, τα «κενά ασφαλείας» έχουν εντοπιστεί σχεδόν στο σύνολό τους από τα αρμόδια υπουργεία, ενώ σημαίνοντα ρόλο στη μαζική συμμόρφωση καλείται να διαδραματίσει στο εξής και η Τοπική Αυτοδιοίκηση -και πρωτίστως η Αττική και η Θεσσαλονίκη- όπου τα πολλά, «ορφανά» κρούσματα προβληματίζουν έντονα τους λοιμωξιολόγους.
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός διεμήνυσε χθες πως «το πλαίσιο είναι επαρκές. Υπάρχουν ζητήματα εφαρμογής του» με την έναρξη κιόλας της σύσκεψης και ζήτησε «αυστηροποίηση στους ελέγχους χωρίς εκπτώσεις».
Χαρτογραφώντας το πεδίο δυνητικής διασποράς του ιού, ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε δύο τομείς, στους οποίους πρέπει να δοθεί έμφαση και αφορούν στην προστασία της υγείας των εργαζομένων, ιδιαίτερα στις τουριστικές περιοχές και στην αποφυγή του συγχρωτισμού και των συναθροίσεων, ειδικά στους κλειστούς χώρους, κινητοποιώντας την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Μετατοπίζοντας σε επόμενο χρόνο τη συζήτηση για τη λήψη νέων μέτρων, ο κ. Μητσοτάκης εξήγησε πως «θέλω να είμαι ξεκάθαρος: Αυτή τη στιγμή κρίνω ότι το πλαίσιο το οποίο έχουμε στη διάθεσή μας -με βάση τα δεδομένα τα οποία έχουμε και με βάση τις υποδείξεις των ειδικών- είναι πλαίσιο επαρκές. Υπάρχει, όμως, ένα ζήτημα εφαρμογής».
Για το λόγο αυτό, ο ίδιος έθεσε ως προϋπόθεση της αποφυγής πιο περιοριστικών κανόνων τον σεβασμό στην τήρηση των υφιστάμενων, τονίζοντας ότι «θα πρέπει να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα: Ότι για να μπορέσουμε να μην βρεθούμε αντιμέτωποι με ένα πιθανό δεύτερο κύμα, αυτά τα οποία έχουμε καθορίσει ως απαραίτητες, ελάχιστες προϋποθέσεις για να μπορούμε να διασφαλίσουμε τη δημόσια υγεία, τηρούνται».
Έχοντας πλήρη εικόνα, μάλιστα, των «παραφωνιών» ανά την Ελλάδα ως προς την ευλαβική εφαρμογή των κανόνων, ο Πρωθυπουργός ανέφερε σχετικά ότι «έχουμε ουκ ολίγα τέτοια προηγούμενα. Νομίζω, αυτό φάνηκε και από τους ελέγχους σε μπαρ, κλειστά κέντρα διασκέδασης, όπου είχαμε περισσότερο κόσμο από τον επιτρεπόμενο. Εκεί, βλέπω εγώ, ότι είναι τα μεγάλα προβλήματα» και πρόσθεσε πως «θα πρέπει να είμαστε αυστηροί στους ελέγχους μας. Θα πρέπει να επιβάλλονται πρόστιμα και δεν είμαι διατεθειμένος από αυτήν την πολιτική να κάνω αυτή τη στιγμή εκπτώσεις», είπε.
Με διακηρυγμένο, άλλωστε, στόχο την απαρέγκλιτη τήρηση των κανόνων κοινωνικής απόστασης, ο Πρωθυπουργός προειδοποίησε ανοιχτά τυχόν παραβάτες, επισημαίνοντας ότι «αποτελεί κεντρική πολιτική προτεραιότητα να είμαστε σίγουροι ότι στέλνουμε σε όλους ένα μήνυμα: ότι έλεγχοι γίνονται και όπου χρειάζεται επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις και τα πρόστιμα που ορίζει η νομοθεσία και οι σχετικές κανονιστικές πράξεις».
Στο σαφάρι ελέγχων που ξεκίνησε χθες μετά τις οδηγίες του Πρωθυπουργού, έμφαση αναμένεται να δοθεί στους χώρους όπου παρατηρείται έντονος συνωστισμός, χωρίς να διακρίνεται αν αυτοί είναι κλειστοί ή ανοιχτοί, όπως και στα λεωφορεία των ΚΤΕΛ.
Προσθήκες στο «κέντρο ελέγχου»
Η κεντρική επιταγή για εντατικούς ελέγχους ανασυντάσσει και τις δυνάμεις των ελεγκτικών μηχανισμών, οι οποίοι συντονίζουν τα κλιμάκια που διενεργούν αυτοψίες ή καταγράφουν παραβάσεις.
Στο εξής, ένας εκπρόσωπος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (μεγάλης περιφέρειας ή μεγάλου είτε και τουριστικού δήμου) θα μετέχει στο κοινό επιχειρησιακό κέντρο, δηλαδή στο «στρατηγείο» σχεδιασμού των ελέγχων, μαζί με εκπροσώπους όλων των φορέων (ΕΛΑΣ, ΛΣ-ΕΛΑΚΤ, Εθνική Αρχή Διαφάνειας, Αποκεντρωμένη Διοίκηση και κλιμάκια της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή), ώστε να επιτευχθεί καλύτερος συντονισμός και καταμερισμός έργου.
Ποιοτική αναβάθμιση της Αυτοδιοίκησης
Η ποιοτική, αυτή, αναβάθμιση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε όλα τα στάδια αντιμετώπισης της πανδημίας μεταφράζεται από τη μια ως διάθεση της κυβέρνησης να αξιοποιήσει στο μέγιστο των δυνατοτήτων της όλη τη «δύναμη πυρός» που διαθέτει απέναντι στην πανδημία, «εκπαιδεύοντας» παράλληλα δήμους και περιφέρειες ανά την Ελλάδα απέναντι σε πρακτικές πρόληψης και αποτελεσματικής εφαρμογής των μέτρων προστασίας, με δεδομένη την αύξηση της ροής τουριστών προς τη χώρα.
Ήδη, 4.500 επισκέπτες από το Ηνωμένο Βασίλειο προσγειώθηκαν χθες (Ηράκλειο, Ζάκυνθος) για πρώτη φορά μετά τη διακοπή της αεροπορικής σύνδεσης της χώρας τους με την Ελλάδα, οι οποίοι δεν έκρυψαν τον ενθουσιασμό τους πατώντας επί του ελληνικού -και ασφαλούς- εδάφους. Ανάλογη πρεμιέρα ακολουθεί την επόμενη Δευτέρα, 22 Ιουλίου, όταν θα επιστρέψει στην κανονικότητα των πτήσεων προς την Ελλάδα και η Σουηδία, με τις αεροπορικές και οδικές συνδέσεις να πυκνώνουν μέσα στο καλοκαίρι, επιτείνοντας τον προβληματισμό των επιστημόνων απέναντι στο ενδεχόμενο ενός «δεύτερου κύματος».
Το αποτέλεσμα των σαρωτικών ελέγχων που θα γίνουν στους Βρετανούς τουρίστες θα κρίνει αν θα παραμείνουν ή όχι ανοιχτά τα ελληνικά σύνορα για τη Βρετανία.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό εφόσον ο αριθμός (και το ποσοστό) εκείνων που θα βρεθούν θετικοί είναι χαμηλός και θα περιορίζεται σε λιγότερα από 30-40 κρούσματα τότε με προσοχή και συνεχείς ελέγχους επιδημιολογικής επιτήρησης η τουριστική αγορά της Βρετανίας θα παραμείνει ανοιχτή.
Ωστόσο, αν τα πράγματα αποδειχθούν διαφορετικά και τα κρούσματα που τυχόν θα επιβεβαιωθούν είναι πολύ περισσότερα, τότε η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να κλείσει εκ νέου τα σύνορα, ζυγίζοντας ότι το κόστος από τον κίνδυνο διασποράς του κορωνοϊού είναι πολύ σημαντικότερο από τα όποια ωφέλη για τον τουρισμό, σε μια χρονιά που θεωρείται εν πολλοίς χαμένη.
Την ίδια ώρα, τα δημοσιονομικά δεδομένα από το πρώτο εξάμηνο του έτους απηχούν ένα λιγότερο κακό σενάριο από το αρχικό για τους αναθεωρημένους στόχους του προϋπολογισμού, γεγονός που λειτουργεί ανασταλτικά για την ανακοίνωση πιο αυστηρών μέτρων σε χρόνο Ενεστώτα. Αντίθετα, στεγανοποιώντας τυχόν διαρροές κρουσμάτων, την πρώτη αποτίμηση του χθεσινού, γενικού συναγερμού αναμένουν στο Μέγαρο Μαξίμου, ώστε να προγραμματίσουν την πορεία της χώρας -σε συνθήκες πανδημίας – τους επόμενους μήνες.
«Χρειάζεται απόλυτη εγρήγορση. Είναι κρίμα, αυτό που πετύχαμε τις δύσκολες εβδομάδες της καραντίνας να το χαλάσουμε τώρα με δική μας ευθύνη. Θέλει πολύ μεγάλη προσοχή, θέλει τήρηση των μέτρων», εξήγησε ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος, μιλώντας στον Θέμα 104,6.
Ο ίδιος περιέγραψε πως «τώρα είμαστε σε μια φάση που επιχειρείται πλήρης επανεκκίνηση της οικονομίας. Υποδεχόμαστε τουρίστες από μια σειρά ξένες χώρες. Έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα που έπρεπε στις εισόδους της χώρας. Πρέπει να τηρηθούν αυτά τα μέτρα και δεν θα χρειαστεί κάτι παραπάνω. Αλλά αυτό εξαρτάται από εμάς και από την προσπάθεια που θα κάνουμε τώρα» απαντώντας σχετικά με την πιθανότητα αυστηροποίησης των μέτρων και γνωστοποιώντας παράλληλα πως έχει ήδη ξεκινήσει από χθες η επικοινωνία με τους αιρετούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μεταφέροντάς τους το μήνυμα του Πρωθυπουργού.