Σε ένα ουσιαστικό βήμα προκειμένου να πραγματοποιηθεί η ολοήμερη λειτουργία των ακτινοθεραπευτικών τμημάτων του ΕΣΥ προχώρησε το υπουργείο Υγείας.
Με υπουργική απόφαση που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και την οποία υπογράφουν οι υφυπουργοί Υγείας, Βασίλης Κοντοζαμάνης και Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης, καθορίζεται λεπτομερώς το θεσμικό πλαίσιο για τους επαγγελματίες υγείας που σχετίζονται με απεικονιστικές εξετάσεις και ακτινοθεραπείες, αλλά και για το συναφές τμήμα του ΕΣΥ που θα μπει σε απογευματινή λειτουργία.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο ανοίγει τον δρόμο για τη διεύρυνση λειτουργίας, πέραν του πρωινού ωραρίου, των βασικών αυτών τμημάτων και συνεπώς και για την κάλυψη των αναγκών μεγαλύτερου αριθμού ογκολογικών ασθενών εντός του ΕΣΥ και συρρίκνωση του χρόνου αναμονής για τη θεραπεία.
Υπενθυμίζεται ότι η ακτινοθεραπεία είναι ένα πολύ βασικό και δυνατό όπλο στην μάχη κατά του καρκίνου και κάθε χρόνο περίπου 30.000 ασθενείς θα την χρειαστούν. Ωστόσο, η αναμονή, τουλάχιστον για τρεις μήνες, σε νοσοκομεία του ΕΣΥ για τους ασθενείς που χρειάζεται να υποβληθούν σε ακτινοθεραπεία έχει χαρακτηριστεί επανειλημμένως από τους ειδικούς ως ένα κρίσιμο ζήτημα για την έκβαση της ασθένειας αλλά και για την άνιση, χωρίς πρόσβαση στα «όπλα», μάχη που καλούνται να δώσουν οι ίδιοι οι καρκινοπαθείς για τη ζωή τους.
Ειδικότερα, η κοινή υπουργική απόφαση καθορίζει τις αμοιβές των επαγγελματιών υγείας, αλλά και τα έσοδα καθώς και τις αντίστοιχες κατανομές τους από την απογευματινή λειτουργία του ακτινοθεραπευτικού τμήματος του νοσοκομείου. Σε ό,τι αφορά τους ακτινοφυσικούς και τους τεχνολόγους θεσμοθετείται για πρώτη φορά αμοιβή – μέχρι σήμερα το θέμα χειριζόταν κατά το δοκούν η διοίκηση κάθε νοσοκομείου, γεγονός που μάλλον λειτουργούσε αποτρεπτικά αφού αφενός δεν υπήρχε σαφές, ενιαίο πλαίσιο, αφετέρου το ύψος της αμοιβής ήταν τέτοιο που μάλλον αποτρεπτικά λειτουργούσε.
«Η κοινή υπουργική απόφαση για την ολοήμερη λειτουργία των ακτινοθεραπευτικών τμημάτων που δημοσιεύτηκε είναι το δεύτερο σοβαρό βήμα για τον μεγάλο όραμα της Ακτινοθεραπείας στην Ελλάδα. Στόχος μας είναι να μπορεί κάθε ασθενής να κάνει την ακτινοθεραπεία του σε μηχανήματα εξαιρετικής τεχνολογίας και στον σωστό χρόνο χωρίς καθυστερήσεις» αναφέρει ο αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας και συντονιστής διευθυντής του Ακτινοθεραπευτικού Ογκολογικού Τμήματος στο Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», κ. Γιώργος Πισσάκας.
Το πρώτο βήμα έγινε, όταν, χάρη στα ΕΣΠΑ και τις δωρεές που έγιναν την τελευταία πενταετία (με κυρίαρχη τη δωρεά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος), το ΕΣΥ βρέθηκε με τα 2/3 των μηχανημάτων του να είναι τελευταίας τεχνολογίας και όλα τα δημόσια νοσοκομεία να έχουν την δυνατότητα να εφαρμόζουν τις πιο σύγχρονες τεχνικές ακτινοθεραπείας, με τα οφέλη για τους ασθενείς να είναι μεγάλα. Όπως εξηγεί ο ειδικός, «προσφέρεται πιο ποιοτική ακτινοθεραπεία που μεταφράζεται σε περισσότερη και καλύτερη ζωή για τον ασθενή που υποβάλλεται σε ακτινοθεραπεία. Περισσότερη γιατί μπορεί να δοθεί μεγαλύτερη δόση θεραπείας και καλύτερη γιατί οι παρενέργειες της θεραπείας έχουν μειωθεί χάρη στην δυνατότητα μεγαλύτερου ελέγχου της ακρίβειας και μεγαλύτερου περιορισμού της δόσης στα γειτονικά του όγκου όργανα».
Το να γίνεται η θεραπεία τη σωστή χρονική στιγμή χωρίς καθυστερήσεις είναι ένα άλλο κρίσιμο θέμα στην ακτινοθεραπεία. Βεβαίως, ο κ. Πισσάκας διευκρινίζει πως «η σωστή χρονική στιγμή είναι διαφορετική για κάθε περίπτωση. Άλλες φορές έχουμε περιθώριο και μηνών αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις που η θεραπεία πρέπει να αρχίσει αμέσως».
Η παράταση της λειτουργίας των ακτινοθεραπευτικών τμημάτων και το απόγευμα στο ΕΣΥ αποτελεί ένα πάγιο αίτημα των γιατρών και των συλλόγων ασθενών. Και αυτό το ζήτημα καλύπτει η κοινή υπουργική απόφαση για την ολοήμερη λειτουργία. Σημειωτέον πως και στην ολοήμερη λειτουργία δεν υπάρχει οικονομική συμμετοχή του ασθενούς, όπως ακριβώς και στην πρωινή.
Τι αλλάζει με την υπουργική απόφαση
Όπως εξηγεί ο κ. Πισσάκας, «μέχρι τώρα ο νόμος που υπήρχε ήταν καθαρά ιατροκεντρικός. Δηλαδή καθόριζε τους όρους για τους γιατρούς και για το υπόλοιπο προσωπικό άφηνε κάθε διοίκηση να αποφασίσει αν και εφόσον ήθελε. Η ακτινοθεραπεία για την εφαρμογή της χρειάζεται τη άριστη συνεργασία γιατρού, φυσικού ιατρικής, τεχνολόγου, νοσηλευτικού προσωπικού. Αν όλοι δεν λειτουργούν σε απόλυτη αρμονία δεν μπορείς να επιτύχεις το άριστο αποτέλεσμα. Έτσι λοιπόν ο νέος νόμος καθορίζει τους όρους ξεκάθαρα για κάθε κατηγορία».
Βεβαίως για την πλήρη αξιοποίηση της ολοήμερης λειτουργίας θα χρειαστούν και προσλήψεις. Αυτό σημαίνει πως κάθε νοσοκομείο πρέπει να παρουσιάσει τις δυνατότητες του, τις ανάγκες του και το υπουργείο τάχιστα να καλύψει τα κενά όσον αφορά στο προσωπικό.
Στην πλήρη εφαρμογή της εκτιμάται πως η ολοήμερη λειτουργία όλων των ακτινοθεραπευτικών τμημάτων θα μειώσει τις αναμονές στην Αθήνα κατά ένα τουλάχιστον μήνα. Σήμερα, η πλειονότητα των νοσοκομείων με ακτινοθεραπευτικό τμήμα δεν λειτουργούν και το απόγευμα – εξαιρείται το νοσοκομείο «Άγιος Σάββας» που είναι σε πλήρη ολοήμερη λειτουργία και το νοσοκομείο «Άγιοι Ανάργυροι» που έχει παρατείνει την πρωινή λειτουργία.
Ο χάρτης της ακτινοθεραπείας
Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, τα τελευταία χρόνια συντελέστηκε επανάσταση στη δημόσια ακτινοθεραπεία με την εγκατάσταση των νέων μηχανημάτων. Επειδή όμως το μεγαλύτερο μέρος ήταν αντικατάσταση παλαιών μηχανημάτων που ήταν σε λειτουργία και επειδή με την νέα τεχνολογία και τους μεγαλύτερους ελέγχους που γίνονται για κάθε ασθενή απαιτείται περισσότερος χρόνος στο μηχάνημα, η αλλαγή δεν έφερε μείωση των αναμονών.
Συνολικά ο αριθμός των μηχανημάτων σε όλη την Ελλάδα είναι 50. Από αυτά, τα 32 είναι στον δημόσιο τομέα και τα 18 στον ιδιωτικό. Βέβαια υπάρχει μια υστέρηση 20 τουλάχιστον μηχανημάτων για να καλυφθεί ο πληθυσμός της Ελλάδας.
Η επιστημονική εταιρία έχει καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση και προμελέτες και για την αντικατάσταση των λίγων πλέον παλαιών μηχανημάτων αλλά και για τη δημιουργία νέων ακτινοθεραπευτικών κέντρων στην περιφέρεια που θα αποσυμπιέσουν την Αττική – σήμερα χάρη στο οδικό δίκτυο πάρα πολύς κόσμος καταφεύγει στην Αθήνα.
Έτσι λοιπόν στόχος είναι οι ασθενείς να μπορούν να βρουν ακτινοθεραπευτικό τμήμα σε απόσταση έως 100 χιλιομέτρων από τον τόπο κατοικίας τους (ιδανικά σε χρονική απόσταση μίας ώρας).
Με βάση αυτή την σκέψη οι ειδικοί έχουν προτείνει νέα κέντρα στην Λαμία, την Τρίπολη, ένα κέντρο μεταξύ Αλεξανδρούπολης και Θεσσαλονίκης, την εγκατάσταση 2 ακόμη μηχανημάτων στην Κρήτη και στη Ρόδο με δημιουργία και μεγάλου ξενώνα φιλοξενίας για τους ασθενείς από τα άλλα νησιά). Η πλήρης υλοποίηση του σχεδίου αυτού αποτιμάται σε 30 εκατ. ευρώ.
Δείτε ΕΔΩ την υπουργική απόφαση που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως