Στις 23 Μαρτίου αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας το ανανεωμένο Εθνικό Πρόγραμμα Παιδιών και Εφήβων (ΕΠΕ) έναντι του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων1. Σύμφωνα με το νέο ΕΠΕ ο εμβολιασμός έναντι του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων ενδείκνυται σε αγόρια και κορίτσια στην ηλικία 9–18 ετών συμπεριλαμβανομένων των ομάδων υψηλού κινδύνου. Η συνταγογράφηση του προτεινόμενου 9δύναμου εμβολίου κατά του HPV είναι πλέον εφικτή μέσω ΗΔΙΚΑ για τους επαγγελματίες υγείας, παρέχοντας τη δυνατότητα για πρώτη φορά στα αγόρια να αποκτήσουν πρόσβαση στο εμβόλιο με πλήρη αποζημίωση.

Ο HPV ευθύνεται για το 5% όλων των καρκίνων παγκοσμίως2 , συμπεριλαμβανομένων των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας, του κόλπου και αιδοίου, της κεφαλής & τραχήλου, του πέους, του πρωκτού και των γεννητικών κονδυλωμάτων, επηρεάζοντας σημαντικά και τα δύο φύλα. Ο εμβολιασμός, ως μέσο πρωτογενούς πρόληψης είναι ένα αποτελεσματικό και αποδοτικό μέτρο δημόσιας υγείας που σώζει ζωές. Πρόσφατη μελέτη3 στην Αγγλία έδειξε ότι ο εμβολιασμός έναντι του ιού ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) μεταξύ 2006-2019 μείωσε κατά 87% τα περιστατικά καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στα εμβολιασμένα κορίτσια 12-13 ετών. Ως εκ τούτου, η επέκταση του εμβολιασμού στα αγόρια διασφαλίζει τη μελλοντική υγεία αγοριών και κοριτσιών παρέχοντας τους ίσο δικαίωμα πρόσβασης. Αυξάνοντας τα ποσοστά εμβολιασμού και στα δύο φύλα μπορεί να επιτευχθεί σημαντική μείωση των HPV-σχετιζόμενων νόσων και καρκίνων στη χώρα μας.

Η ανακοίνωση και νέα έκδοση του ΕΠΕ μετά από σχετική εισήγηση της Εθνική Επιτροπής Εμβολιασμών έρχεται ως επιστέγασμα της επικοινωνίας του Υπουργείου Υγείας και του Υπουργού, κ. Αθανάσιου Πλεύρη από τις αρχές Μαρτίου αναφορικά με την πρόθεση της κυβέρνησης να εξαλείψει τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας μέχρι το 2030 μέσω του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού με τον εμβολιασμό τόσο αγοριών όσο και κοριτσιών ηλικίας 9-18 ετών. Η Ελλάδα ανήκει πλέον στις 28 χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας του Π.Ο.Υ που αποζημιώνουν τον εμβολιασμό των αγοριών από τις συνολικά 47 που αποζημιώνουν τον εμβολιασμό για τον HPV.

Η ένταξη των αγοριών στις συστάσεις εμβολιασμού έναντι του HPV είναι απόλυτα σύμφωνη με τις διεθνείς στρατηγικές των Π.Ο.Υ. και Ε.Ε. που προβλέπουν εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και των HPV σχετιζόμενων καρκίνων μέσα από συγκεκριμένους στόχους τα επόμενα έτη. Πιο συγκεκριμένα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) ανακοίνωσε ότι ο καρκίνος τραχήλου μήτρας θα έχει εξαλειφθεί ως παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας όταν όλες οι χώρες καταφέρουν να έχουν <4 περιστατικά/100.000 γυναίκες/έτος, κάτι που είναι εφικτό εντός του αιώνα εάν, μέσω μιας Παγκόσμιας 90-70-90 Στρατηγικής , επιτευχθούν μέχρι το 2030 οι εξής τρεις στόχοι :

• 90% των κοριτσιών <15 ετών να εμβολιαστούν πλήρως κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV)
• 70% των γυναικών να εξετασθούν προληπτικά με ένα τεστ υψηλής ακρίβειας (HPV test) σε ηλικία 35 ετών και ξανά σε ηλικία 45 ετών
• 90% των γυναικών με (προ)καρκίνο τραχήλου μήτρας να τύχουν ενδεδειγμένης θεραπείας και υποστηρικτικής φροντίδας.

Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Σχέδιο για την καταπολέμηση κατά του καρκίνου θέτει ως προτεραιότητα τη διαχείριση των καρκίνων που μπορούν να προληφθούν από τον εμβολιασμό, μεταξύ των οποίων οι σχετιζόμενοι με τον HPV. Στον τομέα της πρόληψης προβλέπεται μεταξύ των κύριων προληπτικών δράσεων (συμπεριλαμβανομένου του προσυμπτωματικού ελέγχου) ο HPV-εμβολιασμός σε ποσοστό μεγαλύτερο του >90% των κοριτσιών και η αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού των αγοριών.

Το Υπουργείο Υγείας, τόσο με την ανανέωση του ΕΠΕ, όσο και με την επικείμενη έκδοση του Ηλεκτρονικού Βιβλιαρίου Υγείας Παιδιού και τη δημιουργία του Εθνικού μητρώου Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων, θέτει τις βάσεις μιας συντονισμένης στρατηγικής δημόσιας υγείας που στηρίζεται στην πρόληψη και στο σχεδιασμό τεκμηριωμένων πολιτικών υγείας με βάση τα δεδομένα.