Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος αποτελεί μείζον πρόβλημα υγείας στην εποχή μας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες περί τα 400.000 – 460.000 άτομα πεθαίνουν από αιφνίδιο καρδιακό θάνατο στα Τμήματα Επειγόντων ή πριν φθάσουν στο νοσοκομείο. Στην Ευρώπη ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος αντιπροσωπεύει περίπου το 20% όλων των θανάτων. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, τα στοιχεία είναι ισχνά, βάσει στατιστικών εκτιμάται όμως ότι στην Αττική καταγράφονται κάθε χρόνο 2.500 περιστατικά αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, εκ των οποίων το 16% σε δημόσιους χώρους. Παρά το αιφνίδιο που είναι συνυφασμένο με το ιατρικό αυτό πρόβλημα, υπάρχει δυνατότητα αντιμετώπισης: η γρήγορη πρόσβαση σε καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση και απινίδωση αυξάνει την επιβίωση κατά 75%, ενώ άλλες εκτιμήσεις αναφέρουν πως 9 στα 10 άτομα που βρίσκονται αντιμέτωπα με αυτήν την κατάσταση, εάν δεχθούν απινίδωση μέσα στο πρώτο λεπτό, θα επιβιώσουν.
Όλες οι καρδιακές παθήσεις που σχετίζονται με την εμφάνιση του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου καθώς και όλα τα νεότερα δεδομένα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των καταστάσεων αυτών, θα μπουν στο μικροσκόπιο των ειδικών, στο πλαίσιο της Ετήσιας Διημερίδας της Καρδιολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου «ΕΛΠΙΣ» με θεματικό αντικείμενο: «Αιφνίδιος Καρδιακός Θάνατος», που πραγματοποιείται στην Αθήνα ( Ξενοδοχείο Caravel) κατά το διάστημα 20-21 Σεπτεμβρίου 2019.
«Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος είναι ο απροσδόκητος, ο ‘ξαφνικός’ θάνατος, που συμβαίνει σε άτομο που φαίνεται υγιές ή σε κάποιον που πάσχει από μια χρόνια ασθένεια, αλλά στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο βρίσκεται σε σταθερή κατάσταση ή σε βελτίωση και επέρχεται μέσα σε 1 ώρα από την εμφάνιση κάποιων ενοχλημάτων», εξηγεί στο protothema.gr ο συντονιστής διευθυντής της Καρδιολογικής κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Η ΕΛΠΙΣ», κ. Αθανάσιος Τρίκας.
Η πρόληψη του αιφνιδίου αρρυθμικού καρδιακού θανάτου είναι μια από τις προκλήσεις των συγχρόνων συστημάτων δημόσιας υγείας.
Που οφείλεται ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος
Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος, συνεχίζει ο ειδικός την… αποκρυπτογράφηση του μείζονος αυτού προβλήματος υγείας, μπορεί να οφείλεται σε οξεία μηχανική δυσλειτουργία της καρδιάς, όπως στην περίπτωση ενός εκτεταμένου οξέος εμφράγματος μυοκαρδίου που οδηγεί σε οξεία μη αντιρροπούμενη καρδιοαναπνευστική ανεπάρκεια. Μπορεί επίσης να οφείλεται σε σοβαρή αρρυθμία η οποία επηρεάζει άμεσα την αιμοδυναμική κατάσταση του ασθενούς, όπως η κοιλιακή ταχυκαρδία και η κοιλιακή μαρμαρυγή.
Η μόνη δυνατότητα επαναφοράς της καρδιακής λειτουργίας είναι η άμεση ιατρική παρέμβαση και η χορήγηση ηλεκτρικού ρεύματος – απινίδωση, πως ονομάζεται.
Η απινίδωση γίνεται με ειδικό μηχάνημα που ονομάζεται εξωτερικός απινιδωτής, για την ανάταξη του παθολογικού ρυθμού σε κανονικό φλεβοκομβικό ρυθμό.
Ο εξωτερικός απινιδωτής είναι μηχάνημα που βρίσκεται σε όλα τα Νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας της χώρας και χρησιμοποιείται από το ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό για την αντιμετώπιση της καρδιακής ανακοπής.
Παράλληλα όμως, όπως επισημαίνει ο κ. Τρικας, υπάρχουν και οι αυτόματοι εξωτερικοί απινιδωτές οι οποίοι είναι πιο απλοί στη χρήση τους και μπορούν με μια μικρή εκπαίδευση να χρησιμοποιηθούν και από μη ιατρικό προσωπικό, καθώς καθοδηγούν τον χρήστη με ηχητικές οδηγίες, αναλόγως την κατάσταση του ασθενούς.
Μάλιστα, στόχος της Καρδιολογικής κοινότητας είναι να τοποθετηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι αυτόματοι εξωτερικοί απινιδωτές σε διάφορους πολυσύχναστους χώρους όπως αεροδρόμια και αεροπλάνα, γήπεδα και άλλους αθλητικούς χώρους ή γενικότερα σε χώρους όπου υπάρχει αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης περιστατικού αιφνίδιου θανάτου.
Ο εμφυτευσιμος απινιδωτής
Βασική αρχή της πρόληψης βεβαίως είναι η πρώιμη διάγνωση της υποκείμενης καρδιοπάθειας που προκαλεί τον αιφνίδιο θάνατο και η αντιμετώπιση της. «Αυτό σημαίνει πως σε περίπτωση που υπάρχει ήδη εγκατεστημένη σοβαρή καρδιακή νόσος, για την πρόληψη του αιφνίδιου θανάτου, εκτός από την ενδεδειγμένη φαρμακευτική αγωγή έχουμε ένα ισχυρό όπλο στη θεραπευτική μας φαρέτρα που λέγεται αυτόματος εμφυτεύσιμος απινιδωτής» λέει ο ειδικός, και περιγράφει το «όπλο» που έχουν στη διάθεσή τους οι καρδιολόγοι.
«Ο αυτόματος εμφυτεύσιμος απινιδωτής είναι συσκευή χορήγησης ηλεκτρικού ρεύματος σαν τον εξωτερικό απινιδωτή, αλλά μικρού μεγέθους που τοποθετείται υποδόρια σαν ένας βηματοδότης. Έτσι ο ασθενής, ενώ συνεχίζει κανονικά τη ζωή του, είναι συνεχώς προστατευμένος έχοντας τον απινιδωτή σαν ασπίδα απέναντι σε επικίνδυνη για τη ζωή αρρυθμία 24 ώρες το 24ωρο», λέει ο συντονιστής διευθυντής της Καρδιολογικής κλινικής του νοσοκομείου «ΕΛΠΙΣ».
Με την ευκαιρία δε της επιστημονικής εκδήλωσης ο ειδικός υπογραμμίζει πόσο επωφελές μπορεί να αποδειχθεί το επιστημονικό και κλινικό έργο για τον ιατρό και φυσικά τον ασθενή, όταν συνδυάζεται και με συνεχή εκπαιδευτική δραστηριότητα. «Επιβάλλεται η δημιουργία και η υλοποίηση Εκπαιδευτικών προγραμμάτων και Συνεδρίων με στόχο τη συνεχή, πολυδιάστατη και επίκαιρη ενημέρωση των ιατρών. Ένα τέτοιο στόχο έχει και η συμμετοχή έμπειρων ομιλητών στο συγκεκριμένο πεδίο της Καρδιολογίας», λέει καταλήγοντας ο κ. Τρίκας.
