*Το άρθρο υπογράφουν ο κ. Ανδρέας Μελιδώνης, Συντονιστής Διευθυντής του Διαβητολογικού – Καρδιομεταβολικού Κέντρου του Metropolitan Hospital και ο κ. Κάρολος Παπαλαζάρου, Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης του Metropolitan Hospital
Κάθε χρόνο, η αμερικανική εταιρεία ενημέρωσης US News & World Report εκτιμώντας όλα τα δεδομένα και τις μελέτες, κατατάσσει τις υπάρχουσες δίαιτες και τα αντίστοιχα διατροφικά πρότυπα κατά σειρά αξιολόγησης. Είναι εντυπωσιακό ότι η μεσογειακή διατροφή κατέκτησε την πρώτη θέση, για έκτη συνεχόμενη χρονιά.
«Συγκεκριμένα, αξιολογήθηκαν 24 από τις πλέον γνωστές δίαιτες, από 30 κορυφαίους καθηγητές ιατρούς, διατροφολόγους και επιδημιολόγους και εκτός από τη γενική κατάταξη για την πιο υγιεινή δίαιτα, δημιουργήθηκαν και άλλες κατατάξεις σε διάφορες κατηγορίες, έτσι ώστε ο καθένας να μπορεί να έχει μια τεκμηριωμένη απάντηση στο ερώτημα: ποιο διατροφικό πρότυπο πρέπει να ακολουθήσω αν είμαι παχύσαρκος/-η, αν έχω σακχαρώδη διαβήτη ή υπέρταση», εξηγεί ο κ. Ανδρέας Μελιδώνης, Συντονιστής Διευθυντής του Διαβητολογικού – Καρδιομεταβολικού Κέντρου του Metropolitan Hospital.
«Για την αξιολόγηση των τύπων δίαιτας εξετάστηκαν διάφοροι παράγοντες, όπως το εάν μια δίαιτα περιλαμβάνει όλες τις ομάδες τροφίμων, το πόσο εύκολο είναι να ακολουθηθεί, το αν μπορεί να προσαρμοστεί ώστε να ανταποκρίνεται στις ατομικές προτιμήσεις τους καθενός και το εάν έχει ένα ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα για την απώλεια βάρους. Για το λόγο αυτό, κάποιοι τύποι δίαιτας όπως η Atkins και η κετογονική, κατέκτησαν υψηλές θέσεις στην κατηγορία της γρήγορης απώλειας βάρους, ενώ στις υπόλοιπες κατηγορίες βρέθηκαν στις τελευταίες θέσεις», συνεχίζει ο κ. Κάρολος Παπαλαζάρου, Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης του Metropolitan Hospital.
Οι νικητές και οι κατηγορίες
Γενική κατηγορία «Καλύτερη Δίαιτα» συνολικά:
1η θέση η μεσογειακή διατροφή
Η μεσογειακή διατροφή είναι ένα πρότυπο διατροφής, το οποίο ήταν αρχικά εμπνευσμένο από τις διατροφικές συνήθειες της Κρήτης και στη συνέχεια αποτέλεσε διατροφικό μοντέλο της Ελλάδας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας μέχρι το 1970. Κάθε χώρα, ανάλογα με την κουλτούρα, τα ήθη και τα έθιμά της είχε κάποιες διαφοροποιήσεις όσον αφορά αυτό το διατροφικό πρότυπο αλλά τα βασικά χαρακτηριστικά ήταν κοινά.
Συγκεκριμένα, η μεσογειακή διατροφή χαρακτηρίζεται από καθημερινή κατανάλωση ανεπεξέργαστων σιτηρών, εποχιακών φρούτων και λαχανικών, γαλακτοκομικών και ξηρών καρπών. Η κύρια πηγή λίπους είναι το ελαιόλαδο, το οποίο χρησιμοποιείται και στο μαγείρεμα, ενώ καταναλώνονται ψάρια, θαλασσινά, πουλερικά, αυγά και όσπρια, σε εβδομαδιαία βάση. Το κόκκινο κρέας περιορίζεται σε 1-2 φορές το μήνα, ενώ τα
επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος αποφεύγονται.
Όσον αφορά στο αλκοόλ, συστήνεται η μέτρια κατανάλωση κρασιού, κυρίως ερυθρού, μαζί με τα γεύματα.
Στη 2η θέση ισοβάθμησαν δύο άλλοι δύο τύποι δίαιτας
-Η δίαιτα DASH, ένας τύπος δίαιτας που σχεδιάστηκε για την αντιμετώπιση της υπέρτασης και δίνει έμφαση στα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης, τις άπαχες πρωτεΐνες και τα γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά.
-Και η δίαιτα Flexitarian, η οποία επικεντρώνεται στα φρούτα και τα λαχανικά αλλά επιτρέπει την περιστασιακή κατανάλωση κρέατος.
Επιμέρους Κατηγορίες
Α. Οι καλύτερες δίαιτες απώλειας βάρους
Στην 1η θέση κατατάχθηκε η δίαιτα WW, παλαιότερα γνωστή ως Weight Watchers. Αυτός ο τύπος δίαιτας δίνει έμφαση όχι μόνο στην απώλεια βάρους, αλλά και στην πιο υγιεινή διατροφή και στην τακτική δραστηριότητα.
Η δίαιτα DASH πήρε τη 2η θέση.
Η δίαιτα Mayo Clinic και η δίαιτα TLC ισοβάθμησαν στην 3η θέση. Η Mayo Clinic εστιάζει σε φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης και βοηθά τους ανθρώπους να βελτιώσουν τις διατροφικές τους συνήθειες, ενώ η TLC επικεντρώνεται στα λαχανικά, τα φρούτα, τις άπαχες πρωτεΐνες και τη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης.
Β. Οι καλύτερες δίαιτες γρήγορης απώλειας βάρους
Η κετογονική δίαιτα πήρε την 1η θέση. Είναι μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και χαμηλής σε υδατάνθρακες, που στοχεύει στην επίτευξη απώλειας βάρους μέσω της καύσης λίπους.
Στη 2η θέση ισοβάθμησαν:
Η δίαιτα Atkins, που δημιουργήθηκε από τον καρδιολόγο Robert Atkins, η οποία ξεκινά με πολύ λίγους υδατάνθρακες που, στη συνέχεια, αυξάνονται σταδιακά μέχρι να επιτευχθεί ο στόχος της απώλειας βάρους.
Η δίαιτα Nutrisystem, ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει προσυσκευασμένα γεύματα και εστιάζει σε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, για τη σταθεροποίηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Η δίαιτα Optavia, που επικεντρώνεται σε τρόφιμα με χαμηλούς υδατάνθρακες και λίγες θερμίδες και περιλαμβάνει ενισχυμένα υποκατάστατα γευμάτων.
Η δίαιτα SlimFast, που είναι ένα πρόγραμμα το οποίο περιλαμβάνει σέικ, smoothies και μπάρες γευμάτων που αντικαθιστούν δύο από τα τρία βασικά γεύματα της ημέρας.
Γ. Οι καλύτερες δίαιτες για την υγεία της καρδιάς
-1 η η δίαιτα DASH
-2 η η μεσογειακή διατροφή
-Flexitarian και Ornish ισοβάθμησαν στην τρίτη θέση. Η δίαιτα Ornish εστιάζει σε φυτικά και τρόφιμα ολικής άλεσης και περιορίζει τα ζωικά προϊόντα. Συνιστά καθημερινή άσκηση και μείωση του στρες.
Δ. Οι καλύτερες δίαιτες για τον σακχαρώδη διαβήτη
-1 η η δίαιτα DASH
-2 η η μεσογειακή διατροφή
-3 η η δίαιτα Flexitarian.
Είναι σαφές ότι στις περισσότερες κατηγορίες και κυρίως στη γενική αξιολόγηση η μεσογειακή διατροφή είναι η απόλυτη νικήτρια και αποτελεί αναμφισβήτητα το καλύτερο πρότυπο διατροφής. Επίσης, διαχρονικά, πολλές και αξιόλογες μελέτες έχουν δείξει και το καρδιαγγειακό όφελος που προκύπτει από την υιοθέτησή της.
Ενδεικτικά, η ισπανική μελέτη PREDIMED, με 8.000 συμμετέχοντες και με παρακολούθηση πέντε ετών, έδειξε ότι όλες οι πτυχές της μεσογειακής διατροφής συσχετίστηκαν με μείωση κατά 30% του κινδύνου της εμφάνισης καρδιαγγειακών συμβάντων και της θνησιμότητας.
«Ήδη από το 2015, η UNESCO πρόσθεσε τη μεσογειακή διατροφή στον αντιπροσωπευτικό κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς των ελαιοπαραγωγών χωρών της Μεσογείου. Δεδομένων των ανωτέρω και με την ευκαιρία της άριστης αξιολόγησης της μεσογειακής διατροφής από τον οργανισμό US News & World Report θα πρέπει η πολιτεία, οι επιστημονικές εταιρείες και οι κοινωνικοί φορείς να εστιάσουν στην ενημέρωση της κοινωνίας σχετικά με την αξία της εφαρμογής αυτού του μοντέλου διατροφής που είναι ουσιαστικά η δίαιτα των προγόνων μας», καταλήγουν οι κ.κ. Μελιδώνης και Παπαλαζάρου.