Η ζάχαρη και τα γλυκά έχουν καθιερωμένα συνδεθεί με προβλήματα υγείας, ιδίως με εκείνα που σχετίζονται με την καρδιαγγειακή λειτουργία. Ωστόσο, μια νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο Lund στη Σουηδία ανατρέπει ορισμένα από τα κλασικά συμπεράσματα για τη σχέση της ζάχαρης με την καρδιαγγειακή υγεία. Η μελέτη αυτή, που παρακολούθησε σχεδόν 70.000 Σουηδούς για πάνω από 20 χρόνια, προσφέρει ενδιαφέροντα ευρήματα σχετικά με την κατανάλωση ζάχαρης και τον αντίκτυπό της στην υγεία της καρδιάς, κάνοντας λόγο για μια πιο σύνθετη σχέση απ’ ό,τι συνήθως πιστεύαμε.
Η σημασία της προέλευσης της ζάχαρης
Η βασική διαπίστωση της έρευνας αφορά τη διαφορά μεταξύ των πηγών ζάχαρης και τον αντίκτυπό τους στην καρδιαγγειακή υγεία. Αν και η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης γενικά θεωρείται επιβλαβής, η έρευνα έδειξε ότι δεν είναι όλες οι πηγές ζάχαρης το ίδιο επικίνδυνες. Όπως εξηγεί η Suzanne Janzi, επικεφαλής της έρευνας, «το πιο εντυπωσιακό εύρημα από τη μελέτη μας είναι η διαφορετική σχέση μεταξύ των πηγών σακχάρων και του κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις». Συγκεκριμένα, η κατανάλωση σακχάρων μέσω ροφημάτων, όπως τα αναψυκτικά και οι χυμοί με προσθήκη ζάχαρης, συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια, καρδιακή ανακοπή και ανευρύσματα.
Οι συμμετέχοντες που κατανάλωναν πάνω από 8 ποτήρια ζαχαρούχων ποτών την εβδομάδα είχαν αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακές νόσους, με ποσοστά κινδύνου που κυμαίνονται από 19% έως 31%, ανάλογα με την πάθηση. «Τα σακχαρούχα ροφήματα προσφέρουν λιγότερη αίσθηση πληρότητας από τα στερεά τρόφιμα, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε υπερκατανάλωση θερμίδων και στην αύξηση του κινδύνου για διάφορες καρδιαγγειακές ασθένειες», εξηγεί η Janzi.
Αυτό που όμως προκάλεσε εντύπωση ήταν ότι η έρευνα αποκάλυψε κάτι που ανατρέπει την κοινή αντίληψη: οι άνθρωποι που κατανάλωναν πολύ λίγα γλυκά, όπως κέικ, σοκολάτες ή παγωτά (2 ή λιγότερες μερίδες την εβδομάδα), είχαν υψηλότερο κίνδυνο καρδιοαγγειακών παθήσεων σε σχέση με εκείνους που έτρωγαν πιο συχνά γλυκά, αλλά σε μέτριες ποσότητες.
Αυτό το αναπάντεχο εύρημα δείχνει ότι ίσως η πλήρης αποφυγή των γλυκών δεν είναι η καλύτερη στρατηγική για την υγεία της καρδιάς. Αντίθετα, η μετρημένη κατανάλωση γλυκών μπορεί να προσφέρει κάποιο όφελος ή τουλάχιστον να μην έχει την αρνητική επίδραση που φοβόμαστε.
Το πιο σημαντικό αποτέλεσμα της έρευνας είναι η σημασία του μέτρου στην κατανάλωση ζάχαρης. Οι συμμετέχοντες που κατανάλωναν ζάχαρη σε μικρό ποσοστό του συνόλου των ημερήσιων θερμίδων τους (5-7,5%) παρουσίασαν μικρότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις σε σύγκριση με εκείνους που κατανάλωναν μεγαλύτερες ποσότητες ζάχαρης. Όπως επισημαίνει η Janzi, «Η ποσότητα, αλλά και η πηγή της ζάχαρης, είναι εξαιρετικά σημαντική για την καρδιαγγειακή υγεία. Η κατανάλωση γλυκών σε μέτριες ποσότητες μπορεί να μην είναι τόσο επιβλαβής όσο πιστεύαμε».
Η καλύτερη στρατηγική για την καρδιαγγειακή υγεία, σύμφωνα με την έρευνα, είναι η μετρημένη κατανάλωση ζάχαρης μέσω στερεών γλυκών (όχι ροφημάτων) και η αποφυγή της υπερβολικής κατανάλωσης σακχαρούχων ποτών.
Πέντε έξυπνοι τρόποι να τρώμε λιγότερη ζάχαρη
Εξίσου επιβλαβή με τη ζάχαρη για την καρδιά τεχνητά γλυκαντικά, όπως η ασπαρτάμη