Μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε σελήνιο μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή της οξείας μυελογενούς λευχαιμίας (AML), του συχνότερου καρκίνου του αίματος και του μυελού των οστών στους ενήλικες, σύμφωνα με μια ερευνητική ομάδα από το Κολέγιο Γεωργικών Επιστημών του Penn State. Στη σχετική μελέτη, που δημοσιεύεται στο Cell Reports, η ερευνητική ομάδα εξηγεί τον μηχανισμό με τον οποίο συμβαίνει αυτό, επισημαίνοντας ότι τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη δημιουργία φαρμακευτικών θεραπειών.
Σε προγενέστερο στάδιο, οι επιστήμονες είχαν ανακαλύψει ότι το σελήνιο, ένα ιχνοστοιχείο που εμπεριέχεται φυσικά σε πολλά τρόφιμα, όπως φιστίκια Βραζιλίας, ψάρι και τα θαλασσινά, συκώτι, κόκκινο κρέας και πουλερικά, καθώς και σε διάφορα τρόφιμα φυτικής προέλευσης, όπως δημητριακά, σπόρους και λαχανικά, διεγείρει την παραγωγή ενώσεων, όπως οι προσταγλανδίνες και η κυκλοπεντενόνη, οι οποίες φαίνεται να εξουδετερώνουν τα παθολογικά αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα (βλαστοκύτταρα) της λευχαιμίας.
Η οξεία μυελογενής λευχαιμία χαρακτηρίζεται από τον πολλαπλασιασμό μη φυσιολογικών βλαστοκυττάρων, που προκαλούν βλάβη στο μυελό των οστών, το αίμα και άλλους ιστούς, εξηγεί ο επικεφαλής συντάκτης Sandeep Prabhu, καθηγητής ανοσολογίας και μοριακής τοξικολογίας και επικεφαλής του Τμήματος Κτηνιατρικών και Βιοϊατρικών Επιστημών. Τα βλαστοκύτταρα που προκαλούν τη λευχαιμία μοιάζουν με φυσιολογικά βλαστοκύτταρα. «Η θεραπεία της οξείας μυελογενούς λευχαιμίας είναι δύσκολη ακριβώς λόγω αυτών των επίμονων βλαστοκυττάρων που ξεκινούν τη λευχαιμία, τα οποία οι περισσότερες διαθέσιμες θεραπείες δεν στοχεύουν, με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος υποτροπής της νόσου», δήλωσε ο δρ. Prabhu.
Η νέα μελέτη έδειξε ότι οι προσταγλανδίνες CyPG ενεργοποιούν το γονίδιο GPR44, που κωδικοποιεί έναν υποδοχέα συζευγμένο με πρωτεΐνη G σε μια κυτταρική μεμβράνη, με στόχο την εξουδετέρωση των αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων της λευχαιμίας.
«Η λειτουργία του υποδοχέα GPR44 δεν είναι πλήρως κατανοητή», δήλωσε ο συνεργάτης της μελέτης Robert Paulson, καθηγητής στο Τμήμα Κτηνιατρικών και Βιοϊατρικών Επιστημών. «Εκτιμάται ότι βοηθά στη λειτουργία ορισμένων ανοσοκυττάρων και τη ρύθμιση ανοσοαποκρίσεων τύπου 2. Ωστόσο, η νέα μελέτη περιγράφει μια εντελώς καινούρια λειτουργία: Η προσταγλανδίνη είναι ικανή να προκαλέσει κυτταρικό θάνατο σε αρχέγονα κύτταρα λευχαιμίας» συμπληρώνει.
Για να ελέγξει τον ρόλο του GPR44 στην εξουδετέρωση των επιβλαβών κυττάρων, η ερευνητική ομάδα μεταμόσχευσε τα εν λόγω αρχέγονα κύτταρα από ποντίκια που δεν είχαν GPR44 σε ποντίκια που είχαν τον υποδοχέα. Καθένα από τα τρωκτικά είχε τραφεί με διαφορετικές ποσότητες σεληνίου πριν από τις μεταμοσχεύσεις. Στη συνέχεια, η ομάδα παρατήρησε εάν και πόσο γρήγορα εξελίχθηκε η ασθένεια στις διάφορες ομάδες.
«Είχαμε διαπιστώσει στο παρελθόν ότι εάν χορηγήσουμε στα ποντίκια σελήνιο, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τη λευχαιμία τους, κάνοντάς την λιγότερο επιθετική ή ακόμη και θεραπεύοντάς την», δήλωσε ο δρ. Paulson. Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα ποντίκια με τον υποδοχέα GPR44 που έλαβαν συμπλήρωμα σεληνίου είχαν σημαντικά καλύτερα αποτελέσματα από αυτά στα οποία ο υποδοχέας είχε διαγραφεί.
«Στα ποντίκια που δεν έχουν τον υποδοχέα, η λευχαιμία γίνεται εξαιρετικά επιθετική», αποκάλυψε ο δρ. Prabhu, επισημαίνοντας ότι η ύπαρξη του υποδοχέα συνέβαλε στην εξουδετέρωση των κυττάρων λευχαιμίας, χωρίς ωστόσο να παρατηρηθεί επίδραση στα φυσιολογικά αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα. Έτσι, προκύπτει ένα ασφαλές θεραπευτικό σχήμα, το οποίο μπορεί επίσης να βοηθήσει στο φυσιολογικό σχηματισμό αιμοσφαιρίων και κατά τη διάρκεια της λευχαιμίας.
Ο δρ. Paulson σημείωσε ότι η παρουσία του GPR44 θα μπορούσε να λειτουργήσει ως βιοδείκτης για την επιθετικότητα της νόσου, καθώς και για το εάν τα κύτταρα ενός ασθενούς θα ανταποκριθούν στην προσταγλανδίνη και σε πιθανές σχετικές θεραπείες.
«Πιστεύουμε ότι έχουμε τώρα μια καλή βάση για την ανάπτυξη θεραπειών», είπε. «Ορισμένοι ασθενείς δεν θα ανταποκριθούν ποτέ σε μια φαρμακευτική αγωγή, επειδή απλώς δεν διαθέτουν τους κατάλληλους υποδοχείς», σχολίασε ο δρ. Prabhu Οι ερευνητές συνεργάζονται με το διδακτικό προσωπικό του Κολλεγίου Ιατρικής του Penn State για να επιβεβαιώσουν τα ευρήματά τους, με την ελπίδα να προχωρήσουν άμεσα σε κλινικές δοκιμές σε ασθενείς με λευχαιμία.
Διαβάστε ακόμη:
Το σούπερ μέταλλο που σώζει τη μνήμη – Οι τροφές που το περιέχουν
Οξεία λευχαιμία: Νέα γενετική εξέταση έλαβε έγκριση αποζημίωσης
Λευχαιμία: Ο τροποποιήσιμος παράγοντας που επηρεάζει δυσμενώς τα αποτελέσματα της θεραπείας