Το αυξανόμενο επιστημονικό ενδιαφέρον για το εντερικό μικροβίωμα -όπως και για άλλα οικοσυστήματα «καλών» μικροβίων που φιλοξενεί ο ανθρώπινος οργανισμός- έριξε περισσότερο φως στα προβιοτικά και τις σημαντικές ευεργετικές τους ιδιότητές τους που εκτείνονται πέρα από την εύρυθμη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος, στην προστασία του εγκεφάλου και των ματιών έως τη μάχη κατά της κατάθλιψης και της δυσάρεστης αναπνοής.
Χάρη στα παραπάνω και πολλά ακόμα οφέλη τους, θα υπέθετε εύλογα κάποιος ότι με όσο περισσότερα ωφέλιμα βακτήρια τροφοδοτούμε τον οργανισμό μας, τόσο μεγαλύτερο είναι και το κέρδος. Σε συνέχεια του συλλογισμού του, θα αποφάσιζε και ότι τα συμπληρώματα προβιοτικών μπορούν να του εξασφαλίσουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Όπως διευκρινίζει ωστόσο η Supriya Rao, MD, γαστρεντερολόγος στο Γενικό Νοσοκομείο Lowel του συστήματος υγείας Tufts Medicine στη Μασαχουσέτη, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν τα έχουν ανάγκη.
Για τον γενικό πληθυσμό, η υιοθέτηση ενός διατροφικού μοτίβου με αφθονία σε τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες (π.χ. φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης κ.α.) τα οποία είναι πλούσια σε πρεβιοτικά, είναι αρκετή για τη διατήρηση των καλών βακτηρίων.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Γαστρεντερολογικής Εταιρεία (AGA), οι μόνες περιπτώσεις που τα συμπληρώματα προβιοτικών πράγματι θα ωφελήσουν, είναι οι εξής:
1. Λήψη αντιβιοτικών
Τα αντιβιοτικά διαταράσσουν τη φυσιολογική χλωρίδα του εντέρου, χάνονται οι ισορροπίες μεταξύ «καλών» και «κακών» μικροβίων, με συνέπεια βακτήρια που κατοικούν φυσιολογικά σε αυτό όπως το Clostridium Difficile (C. difficile) να πολλαπλασιάζονται και να παράγουν τοξίνες.
Σύμφωνα με τις οδηγίες της AGA, η λήψη προβιοτικών συστήνεται όταν συντρέχει αυξημένος κίνδυνος για μόλυνση από C. difficile, όπως στην περίπτωση αντιβιοτικής αγωγής για περισσότερο από μία εβδομάδα, σε ηλικίες άνω των 65 ετών, σε άτομα που νοσηλεύτηκαν πρόσφατα, διέμειναν σε οίκο ευγηρίας ή έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό.
2. Επέμβαση για ελκώδη κολίτιδα
Το 30% περίπου των ατόμων µε ελκώδη κολίτιδα θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του παχέος εντέρου και του ορθού (πρωκτοκολεκτομή) και έπειτα ειλεοπρωκτική αναστόμωση με δημιουργία νεοληκύθου/θύλακα (J-Pouch). Μετά την επέμβαση, αρκετοί ασθενείς θα εμφανίσουν θυλακίτιδα, φλεγμονή (οίδημα) δηλαδή στον θύλακα, για τη διαχείριση της οποίας τα προβιοτικά θα αποδειχθούν χρήσιμα.
Το σωστό timing
Το πρωί ή το βράδυ; Πριν ή μετά το φαγητό; Μια μελέτη του 2011 στο Beneficial Microbes κατέληξε ότι τα ωφέλιμα προβιοτικά επιβίωναν καλύτερα όταν λαμβάνονταν συνοδεία γεύματος, ενώ άλλη μελέτη στο World Journal of Gastroenterolog του 2017 παρατήρησε αντίστοιχα τα οφέλη ανεξαρτήτως του χρόνου λήψης τους. Επομένως ο θεράπων είναι αυτός που μπορεί να υποδείξει πότε είναι καλύτερο να τα λαμβάνετε.
Διαβάστε επίσης:
Ελαιόλαδο και προβιοτικά για δυνατό μυαλό – Έρευνα αποκαλύπτει
Φλεγμονή: Εννέα πράγματα που κάνουν δύο διαιτολόγοι για να την θέσουν υπό έλεγχο
To ξινό προβιοτικό που ωφελεί το έντερο και βελτιώνει τη διάθεση