Ένας τραυματισμός ή μια μόλυνση είναι κάτι που όλοι θα βιώσουμε κάποια στιγμή στη ζωή μας. Ο οργανισμός είναι προετοιμασμένος γι’ αυτό και έχει τους δικούς του μηχανισμούς, για να αντιμετωπίσει έναν εξωγενή «εχθρό». Ο μηχανισμός αυτός είναι η φλεγμονή, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία επούλωσης του οργανισμού από την επίθεση που έχει δεχθεί. Όσο σημαντική κι αν είναι η παρουσία της, όμως, για την αποκατάσταση της λειτουργίας του οργανισμού, θα πρέπει επίσης να είναι και προσωρινή. Το φυσιολογικό είναι μια φλεγμονή σταδιακά να υποχωρεί. Ορισμένες φορές, όμως, η φλεγμονή μετατρέπεται σε χρόνια φλεγμονή, πυροδοτώντας την απειλή για μια σειρά από άλλες, σοβαρότερες ασθένειες, όπως τα αυτοάνοσα νοσήματα, οι καρδιακές παθήσεις, αλλά και ο διαβήτης τύπου 2.
Τι είναι, όμως, αυτό που προκαλεί τη χρόνια φλεγμονή;
Προγενέστερη μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας είχε αναδείξει τον ρόλο της βιταμίνης D, η έλλειψη της οποίας φάνηκε να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο πρόκλησης χρόνιας φλεγμονής.
Επικαιροποιημένα επιστημονικά στοιχεία φέρνουν στο φως και τον σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η διατροφή στη δημιουργία, αλλά και τη διατήρηση της χρόνιας φλεγμονής. Οι τύποι βακτηρίων που κατοικούν στο έντερο και τα χημικά υποπροϊόντα τους σχετίζονται με τη χρόνια φλεγμονή. Τα τρόφιμα που επιλέγουμε να καταναλώσουμε επηρεάζουν ποια πεπτικά βακτήρια υπάρχουν στο έντερό μας. Υπάρχουν, λοιπόν, ορισμένες τροφές που ενθαρρύνουν την ανάπτυξη βακτηρίων που διεγείρουν τη φλεγμονή, ενώ άλλες προάγουν την ανάπτυξη βακτηρίων που βοηθούν στην καταστολή της.
Μερικά από τα τρόφιμα και τα ροφήματα που έχουν συνδεθεί με λιγότερες φλεγμονές και μειωμένο κίνδυνο χρόνιων ασθενειών είναι:
- Φρούτα και λαχανικά. Τα περισσότερα φρούτα και λαχανικά με έντονο χρώμα περιέχουν φυσικά υψηλά επίπεδα αντιοξειδωτικών και πολυφαινολών. Πρόκειται για δυνητικά προστατευτικές ενώσεις που βρίσκονται στα φυτικά τρόφιμα.
- Ξηροί καρποί και σπόροι. Μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση ξηρών καρπών και σπόρων σχετίζεται με μειωμένους δείκτες φλεγμονής και χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και διαβήτη.
- Ροφήματα. Οι πολυφαινόλες του καφέ και οι φλαβονόλες στο κακάο πιστεύεται ότι έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Το πράσινο τσάι είναι επίσης πλούσιο τόσο σε πολυφαινόλες, όσο και σε αντιοξειδωτικά.
Σύμφωνα με πλήθος μελετών, οι πολυφαινόλες φαίνεται να έχουν πολλαπλές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Μια ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στο British Journal of Nutrition συνόψισε μια σειρά από μελέτες, που υποστηρίζουν ότι οι διατροφικές πολυφαινόλες μπορεί να μειώσουν τη φλεγμονή στο σώμα και να βελτιώσουν τη λειτουργία των κυττάρων που συνδέονται με τα αιμοφόρα αγγεία. Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες είναι τα κρεμμύδια, ο κουρκουμάς, τα κόκκινα σταφύλια, το πράσινο τσάι, τα κεράσια και τα δαμάσκηνα, καθώς και τα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι, το λάχανο και τα λαχανικά.
Επιπλέον, το ελαιόλαδο, το λάδι λιναρόσπορου και τα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, οι σαρδέλες και το σκουμπρί προσφέρουν προσφέρουν ικανοποιητικές δόσεις ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, τα οποία επίσης έχει αποδειχθεί ότι σχετίζονται με τη μείωση της φλεγμονής.
Εκτός, όμως, από τις τροφές εκείνες που μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση της φλεγμονής, υπάρχουν και οι διατροφικές επιλογές που ενδέχεται να την επιδεινώσουν. Πρόκειται για τα τρόφιμα που θεωρούνται γενικώς βλαβερά και ως προς άλλες πτυχές της υγείας, όπως ζαχαρούχα αναψυκτικά, επεξεργασμένοι υδατάνθρακες όπως λευκό ψωμί και ζυμαρικά, καθώς και κόκκινο κρέας και επεξεργασμένα κρέατα. Αυτές οι τροφές συμβάλλουν, επιπλέον, στην αύξηση του βάρους, γεγονός που από μόνο του συμβάλλει στον κίνδυνο πρόκλησης φλεγμονής. Ορισμένα συστατικά επεξεργασμένων τροφίμων, όπως γαλακτωματοποιητές που προστίθενται στο παγωτό, μπορούν επίσης να επιδράσουν επιβαρυντικά στη φλεγμονή.
Ποιες διατροφικές παρεμβάσεις πρέπει να κάνετε για να μειώσετε τη φλεγμονή
Μια αντιφλεγμονώδης διατροφή έρχεται ουσιαστικά σε συμφωνία με μια γενικότερη υγιεινή διατροφή. Δίνοντας έμφαση σε τρόφιμα όπως φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, δημητριακά ολικής αλέσεως, ψάρια και υγιεινά έλαια και περιορίζοντας τη ζάχαρη και τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες, επιτυγχάνετε ταυτόχρονα μεγαλύτερη προστασία από τη χρόνια φλεγμονή.
Διαβάστε ακόμη:
Χρόνια φλεγμονή: Αυξημένος ο κίνδυνος για όσους έχουν ανεπάρκεια σε μια δημοφιλή βιταμίνη
Χρόνια φλεγμονή: Ο συνδυασμός που την επιδεινώνει – Η κίνηση που σώζει
Το πορτοκαλί λαχανικό που ενισχύει την άμυνα και καταπολεμά τη φλεγμονή