Με την πρόοδο της επιστημονικής έρευνας μακραίνει η λίστα με τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία. Τα «μικροσκόπια» των ειδικών φέρνουν συνεχώς στο φως καθημερινές αλλά αδιόρατες απειλές όπως προϊόντα ευρείας χρήσης, φάρμακα, παιχνίδια τα οποία κατά το σύνηθες θα αποσυρθούν από την αγορά. Τι συμβαίνει όμως με τα επικίνδυνα επαγγέλματα;
Σειρά ερευνών έχουν συσχετίσει «αθώα» φαινομενικά επαγγέλματα με σοβαρούς κινδύνους για την υγείας. Καρδιαγγειακά συμβάματα όπως εμφράγματα και εγκεφαλικά επεισόδια για όσους εργάζονται σε κυλιόμενες βάρδιες, νόσος του Πάρκινσον για εργαζόμενους σε στεγνοκαθαριστήρια και ταπητοκαθαριστήρια, διαβήτης τύπου 2 για επαγγελματίες οδηγούς, απασχολούμενους στον κατασκευαστικό κλάδο και καθαριστές, καρκίνος των ωοθηκών για κομμώτριες, αισθητικούς και λογίστριες, ενώ σε πρόσφατο άρθρο για τις καλύψεις και δράσεις της ιδιωτικής ασφάλισης για την υγεία και το περιβάλλον, είχαμε αναφερθεί στις δραματικές επιπτώσεις για τον οργανισμό από την εργασία στην παραγωγή, χρήση, απόρριψη και ανακύκλωση του πλαστικού.
Στην ιδιωτική ασφάλιση ωστόσο, στα προγράμματα που αφορούν την υγεία και τη ζωή, οι γενικές εξαιρέσεις κινούνται σε άλλη βάση και το χαρακτηριστικό που λαμβάνεται υπ΄ όψιν για τον χαρακτηρισμό ενός επαγγέλματος ως «επικίνδυνου» είναι οι άμεσες επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην υγεία. Ο κατάλογος με τα επαγγέλματα που δεν θα εμποδίσουν την απόκτηση ενός ασφαλιστηρίου μπορεί να είναι σύντομος ή αρκετά εκτενής, αναλόγως της αυστηρότητας των κριτηρίων της εκάστοτε εταιρείας. Μεταξύ των επαγγελμάτων υψηλού κινδύνου μπορεί να εντοπίσει κανείς τα παρακάτω:
αλιείς, αναβάτες, αστυνομικοί και απασχολούμενοι στις ένοπλες δυνάμεις, επαγγελματίες Αθλητές, εργάτες δομικών έργων και εκσκαφών, εργάτες λατομείων και υπόγειων εργασιών, ξυλουργοί, εργάτες που χρησιμοποιούν εκρηκτικές ύλες, καπνοδοχοκαθαριστές, κατασκευαστές, επισκευαστές και φορτοεκφορτωτές πλοίων, λιμενεργάτες και ναυτικοί, οδηγοί βυτιοφόρων υγρών Καυσίμων, πιλότοι, πληρώματα αεροσκαφών και θαλάσσιων σκαφών, υλοτόμοι κ.α.
Το επάγγελμα του υποψήφιου για ασφάλιση αποτελεί στοιχείο που θα ζητήσει να γνωρίζει κάθε ασφαλιστική εταιρεία για κάθε σχεδόν τύπο συμβολαίου. Κατά τον προσυμβατικό έλεγχο θα ζητηθεί από τον δυνάμει ασφαλισμένο να δηλώσει εξαρχής το επάγγελμα που ασκεί αναγκαία μεταβλητή για τη διαμόρφωση του ασφαλίστρου μεταξύ άλλων όπως παραγόντων όπως η ηλικία και η κατάσταση υγείας. Αντίστοιχα, εφόσον υπογραφεί το ασφαλιστικό συμβόλαιο, ο ασφαλισμένος θα πρέπει να ενημερώνει την εταιρεία την εταιρεία σε περίπτωση αλλαγής επαγγέλματος.
Οι εταιρείες διακρίνουν τα διάφορα επαγγέλματα σε κατηγορίες επικινδυνότητας, με τον μικρότερο βαθμό π.χ. για εκπαιδευτικούς, τραπεζοϋπαλλήλους κ.α., μεσαίο βαθμό για όσους ταξιδεύουν συχνά, επαγγελματίες οδηγούς, μάγειρες κ.α. και μεγαλύτερο βαθμό για χειρώνακτες κυρίως, με σημαντικά επικίνδυνης μορφής εργασία που περιλαμβάνει χρήση εργαλείων και μηχανών, για τα οποία μπορεί να υπάρξει και επασφάλιστρο (π.χ. χρήση δικύκλου).
Όπως έχει εξηγήσει στο ygeiamou ο ασφαλιστικός σύμβουλος, Αντώνης Ξαγοράρης, όταν η εργασία έχει κάποιο βαθμό επικινδυνότητας οι επιχειρήσεις προτιμούν να συνάψουν ομαδικό συμβόλαιο που παρέχει αφενός ευελιξία και αφετέρου φορολογική ελάφρυνση καθώς η δαπάνη για το ομαδικό συμβόλαιο καταγράφεται στα έξοδα της εταιρείας.
Πέρα από τα ομαδικά ασφαλιστήρια, ένας δεύτερος τρόπος ασφάλισης των εργαζομένων έρχεται μέσα από την ασφάλιση αστικής ευθύνης του εργοδότη, υποχρεωτική από τον νόμο για συγκεκριμένες δραστηριότητες όπως για πληρώματα (αερο)σκαφών, μηχανικών και αρχιτεκτόνων, στις χερσαίες μεταφορές κ.α. Μέσα από τα ασφαλιστικά προγράμματα αστικής ευθύνης, βασικό αντικείμενο των οποίων είναι η αποζημίωση για σωματικές βλάβες και υλικές ζημιές τρίτων, μπορούν διάφοροι (ελεύθεροι) επαγγελματίες που χρειάζονται τέτοια ασφαλιστήρια στο πλαίσιο της δουλειάς τους, να αποκτήσουν μέσα από συμπληρωματικές καλύψεις ασφάλιση και για προσωπικές τους δαπάνες υγείας.