Η κύστη στην ωοθήκη είναι ένα πρόβλημα που θα απασχολήσει μία στις δύο γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Για το σχηματισμό μιας κύστης μπορεί να ευθύνονται διάφοροι παράγοντες όπως διαταραχές στον μηνιαίο κύκλο, ένα ωχρό σωμάτιο (corpus luteum) που παρέμεινε και αναπτύχθηκε, αιμορραγία μιας κύστης ή σύμπτωμα ενδομητρίωσης. Στους συνηθέστερους τύπους κύστης ωοθηκών περιλαμβάνονται:
- η λειτουργική κύστη, η συχνότερη στον νέο πληθυσμό, είναι συνήθως ασυμπτωματική και υποχωρεί μόνη της
- το ωχραιμάτωμα, κύστη ωχρού σωματίου με αιμορραγία στο εσωτερικό της μετά την ωορρηξία που απορροφάται συνήθως από τον οργανισμό
- το τεράτωμα (δερμοειδής κύστη), καλοήθης κύστη της ωοθήκης που περιέχει ιστούς όπως δέρμα, λίπος ή τρίχες που σπάνια (3%) μπορεί να εξελιχθεί σε κακοήθεια
- το κυσταδένωμα, τύπος καλοήθους όγκου στην ωοθήκη που περιέχει υγρό και μπορεί να φτάσεις έως και 10 εκ. σε διάμετρο, οπότε συστήνεται η αφαίρεσή του
- το ενδομητρίωμα (κύστη ενδομητρίωσης ή σοκολατοειδής κύστη), είναι κύστη που δημιουργείται μεμονωμένα ή να σχετίζεται με ενδομητρίωση και επώδυνη καθώς αναπτύσσεται, οπότε απαιτεί αφαίρεση.
Οι κύστες ωοθηκών τις περισσότερες φορές είναι καλοήθεις και ασυμπτωματικές. Πόνος ή δυσφορία χαμηλά στην κοιλιά, ενόχληση κατά τη σεξουαλική επαφή (διάχυτος ή οξύς πόνος), δυσκοιλιότητα είτε δυσχερής και/ή επώδυνη ούρηση, δυσπεψία, καούρα και αίσθημα κορεσμού, ναυτία, έμετος, διαταραχές του μηνιαίου κύκλου και αιμορραγία της μήτρας είναι κάποιες από τις εκδηλώσεις που μπορεί να δώσουν.
Επί υποψίας κύστης, ο γυναικολόγος θα προβεί στον απαραίτητο έλεγχο (υπέρηχος κ.α.) για τον προσδιορισμό της (μέγεθος, σχήμα, αιμάτωση). Οι μεγάλες κύστες ίσως προξενήσουν συστροφή της ωοθήκης, μια επώδυνη επιπλοκή που μπορεί να οδηγήσει σε νέκρωση της ωοθήκης και κατά συνέπεια την αφαίρεσή της αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα. Επιπλέον, θα χρειαστεί διαφορική διάγνωση (αιματολογικές , ουρολογικές, απεικονιστικές εξετάσεις) καθώς υπάρχουν παθήσεις και καταστάσεις που «μιμούνται» τη συστροφή ωοθήκης όπως η σκωληκοειδίτιδα, η ουρολοίμωξη, η νεφρολιθίαση, η γαστρεντερίτιδα και η εγκυμοσύνη.
Ασφαλιστικές καλύψεις για κάθε περίπτωση
Εφόσον δεν υπάρχει κάποιο σύμπτωμα, καθίσταται σαφές ότι ασφαλισμένες με νοσοκομειακό πρόγραμμα δεν μπορούν να αναμένουν κάλυψη από τις βασικές παροχές του συμβολαίου τους. Κάποια μάλιστα περιλαμβάνουν ρητώς στις εξαιρέσεις τις γενικές ερευνητικές γυναικολογικές λαπαροσκοπικές ή µη επεµβάσεις/εξετάσεις χωρίς ιατρική αναγκαιότητα. Μπορούν όμως να επισκεφθούν συμβεβλημένους με την ασφαλιστική εταιρεία γυναικολόγους για προληπτικό έλεγχο οικονομικά (π.χ. από 20€), στο πλαίσιο των προνομίων που είθισται να προσφέρουν οι εταιρείες στους κατόχους νοσοκομειακών συμβολαίων. Αντίστοιχα, προνομιακές τιμές για τέτοιες ιατρικές επισκέψεις μπορούν να εξασφαλίσουν και μέσα από ασφαλιστικά προγράμματα πρωτοβάθμιας περίθαλψης (διαγνωστικά).
Εφόσον υπάρχουν συμπτώματα, η ασφαλισμένη μπορεί να απευθυνθεί σε νοσοκομείο/κλινική -του δικτύου υγείας της εταιρείας κατά κύριο λόγο- για την απαραίτητη διερεύνηση. Εφόσον τα αποτελέσματα δείξουν ύπαρξη κύστης, τότε οι σχετικές καλύψεις θα ενεργοποιηθούν σύμφωνα με τη θεραπεία εκλογής:
- συντηρητική αντιμετώπιση για καλοήθεις, ασυμπτωματικές κύστεις ωοθηκών με τακτικό υπερηχογραφικό έλεγχο, ώστε να διαπιστωθεί αν παραμένει σταθερή ή αλλάζει η μορφολογία της (μπορεί να καλυφθεί από πρόγραμμα πρωτοβάθμιας περίθαλψης)
- φαρμακευτική αντιμετώπιση για τη μείωση του πόνου είτε ορμονοθεραπεία για τις ορμονικές αλλαγές που συντελούνται κατά τον μηνιαίο κύκλο (δεν καλύπτεται, για την ορμονοθεραπεία διαβάστε εδώ)
- χειρουργική αντιμετώπιση μπορεί να χρειαστεί 1 στις 10 γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της. Περιλαμβάνει την αφαίρεση της κύστης για εμμένοντα συμπτώματα που σχετίζονται με την κύστη παρά τις μη επεμβατικές θεραπευτικές προσεγγίσεις ή σε περίπτωση μεγάλου μεγέθους για την πρόληψη της συστροφής ή αποσυστροφή της ωοθήκης και τη λήψη βιοψίας. Η χειρουργική αντιμετώπιση των κύστεων ωοθηκών διενεργείται επί το πλείστον λαπαροσκοπικά. Τα προγράμματα νοσοκομειακής περίθαλψης καλύπτουν πλήθος επεμβάσεων όπως αφαίρεση κύστης ωοθήκης, λαπαροσκοπική αφαίρεση κύστης, σφηνοειδής εκτοµή ωοθήκης, (λαπαροσκοπική) ωοθηκεκτοµή κ.α.. Η συνήθης αναμονή για την κάλυψη κύστεων (γενικός όρος) είτε ορώδους κύστης και κύστης ωχρού σωµατίου ωοθηκών είναι έξι μήνες.
Διαβάστε επίσης:
Κύηση και Τοκετός: Πώς καλύπτονται από τα συμβόλαια υγείας
