«Επειδή ο χρόνος δεν έχει κανένα νόημα για ένα παιδί κάτω των έξι, το να το πιέζετε να βιαστεί δεν φέρνει κανένα αποτέλεσμα». Αυτό υποστηρίζουν οι ψυχολόγοι Τζέρυ Γουάικοφ και Μπάρμπαρα Γιούνελ, παρέχοντας ταυτόχρονα στους γονείς πολύτιμες συμβουλές για το τι πρέπει να κάνουν (και να μην κάνουν) όταν το παιδί χασομερά. Σύμφωνα με τους εν λόγω ειδικούς θα πρέπει να μετατρέψουμε τις οδηγίες σε διασκέδαση αποφεύγοντας τις εκνευριστικές εντολές και να αφήνουμε το παιδί να νιώθει πως έχει εκείνο τον έλεγχο πάνω στο πόσο γρήγορα ή αργά εκτελεί τις διάφορες δραστηριότητες. Ας το προσπαθήσουμε!
Πώς να αποτρέψετε την εμφάνιση του προβλήματος
– Προσπαθήστε να είστε εσείς συνεπείς: Αν επιδιώκετε να είστε πάντα στην ώρα σας, το παιδί σας θα αντιληφθεί ευκολότερα τη σημασία της τήρησης των χρονικών περιορισμών και θα κατανοεί τη στάση των άλλων. Με το να πείτε: «Πρέπει να ετοιμαστούμε γρήγορα για να είμαστε στην ώρα μας στον παιδικό σταθμό και να μην αφήσουμε τη δασκάλα σου να περιμένει», δίνετε στο παιδί σας ένα κίνητρο να κάνει πιο γρήγορα. Ταυτόχρονα του επιτρέπετε να συνδέσει την ακρίβεια με τις συνέπειες που έχει για τους άλλους η αργοπορία.
– Δημιουργήστε ένα χρονοδιάγραμμα, το οποίο θα τηρείτε: Το παιδί έχει ανάγκη από συγκεκριμένο πρόγραμμα και από σταθερότητα στην καθημερινότητά του. Όποτε το πρόγραμμα αυτό δεν τηρείται, έχει την τάση να χασομερά περισσότερο. Βάλτε λοιπόν χρονικά όρια, καθώς κι ένα σταθερό πρόγραμμα φαγητού, παιχνιδιού, μπάνιου και ύπνου, έτσι ώστε να συνηθίσει το χρονικό πλαίσιο στο οποίο θέλετε να λειτουργεί.
Πώς να λύσετε το πρόβλημα – Τι να κάνετε
– Διευκολύνετε το παιδί σας να κινείται με τους δικούς σας ρυθμούς: Θέτετε ερωτήματα που του δίνουν κίνητρα και παίζετε μαζί του απλά παιχνίδια για να μεταμφιέσετε την ανάγκη για βιασύνη. Μπορείτε για παράδειγμα να ενθαρρύνετε το παιδί σας να ετοιμαστεί πιο γρήγορα για μια επίσκεψη στη γιαγιά ζητώντας του να μαντέψει τι έχει η γιαγιά στο σπίτι της.
– Κάντε «αγώνα με το ρολόι»: Τα παιδιά είναι πάντοτε πιο γρήγορα αν προσπαθούν να νικήσουν το χρονόμετρο (που είναι μια ουδέτερη μορφή εξουσίας), παρά αν προσπαθούν να κάνουν αυτό που τους ζητάτε. Μπορείτε για παράδειγμα να πείτε: «Για να δούμε αν μπορείς να ντυθείς πριν χτυπήσει το ρολόι».
– Ανταμείβετε όχι μόνο το αποτέλεσμα αλλά και την προσπάθεια: Δώστε στο παιδί σας κίνητρο να ολοκληρώσει τη δραστηριότητά του, ενθαρρύνοντας το όσο προσπαθεί. Πείτε του για παράδειγμα: «Μπράβο που ντύνεσαι τόσο γρήγορα», αντί να περιμένετε μέχρι να τελειώσει και τότε μόνο να πείτε: «Μπράβο που ντύθηκες».
– Βοηθήστε το: Ίσως χρειαστεί να βοηθήσετε το παιδί σας να εκτελέσει την πράξη που επιχειρεί (να μπει στο αυτοκίνητο, να ντυθεί κλπ), έτσι ώστε να μάθει ότι ο κόσμος γύρω του προχωρά ανεξάρτητα από το δικό του προσωπικό χρονοδιάγραμμα.
– Χρησιμοποιείστε τον «κανόνα της γιαγιάς»: Αν το παιδί σας χασομερά επειδή θέλει να κάνει κάτι άλλο από εκείνο που θέλετε εσείς, χρησιμοποιείστε τον «κανόνα της γιαγιάς». Πείτε του για παράδειγμα: «Όταν ντυθείς, τότε μπορείς να παίξεις με το τρενάκι σου».
Τι δεν πρέπει να κάνετε
– Μη χάνετε την ψυχραιμία σας: Αν εσείς βιάζεστε αλλά το παιδί σας όχι, μη γίνεστε η αιτία να καθυστερήσετε ακόμα περισσότερο, υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι χασομερά. Μην του λέτε συνεχώς να κάνει πιο γρήγορα και μην του φωνάζετε. Το μόνο που θα καταφέρετε με το να θυμώσετε θα είναι να ενθαρρύνετε τους αργούς ρυθμούς του παιδιού σας.
– Μην χρονοτριβείτε οι ίδιοι: Αν ετοιμάσετε το παιδί σας για να πάτε κάπου και στη συνέχεια το αναγκάσετε να περιμένει μέχρι να ετοιμαστείτε κι εσείς, του δείχνετε ότι δεν εννοείτε πραγματικά αυτά που λέτε. Μην του ανακοινώσετε, λόγου χάρη, ότι είστε έτοιμοι να πάτε στη γιαγιά ενώ δεν είστε.