Πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι η δημιουργία οικογένειας είναι ο απόλυτος σκοπός στη ζωή κάθε ανθρώπου. Πράγματι, το να φέρετε στον κόσμο ένα παιδί δημιουργεί πλήθος συναισθημάτων και χαρίζει μοναδικές εμπειρίες. Σύμφωνα με νέα μελέτη, όμως, η ανατροφή των παιδιών συνδέεται με ένα ακόμη, εξαιρετικά σημαντικό πλεονέκτημα: Έχει προστατευτικά οφέλη για τον εγκέφαλο, περιορίζοντας ορισμένες από τις επιπτώσεις της γήρανσης.
Η έρευνα, στην οποία πήραν μέρος σχεδόν 37.000 ενήλικες, επικεντρώθηκε στον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν οι διάφορες περιοχές του εγκεφάλου, με ιδιαίτερη έμφαση στα δίκτυα που εμπλέκονται στην κίνηση, την αίσθηση και την κοινωνική αλληλεπίδραση.
Στα συμπεράσματα των ερευνητών του Rutgers Health και του Πανεπιστημίου Yale, που δημοσιεύονται στο Proceedings of the National Academy of Sciences αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι ο εγκέφαλος ενός γονέα -είτε μητέρας είτε πατέρα- παρουσιάζει μοτίβα συνδεσιμότητας του εγκεφάλου που εξουδετερώνουν τις τυπικές αλλαγές που έρχονται με τη γήρανση. Οι επιδράσεις αυτές φαίνεται να ενισχύονται με κάθε επιπλέον παιδί, γεγονός που υποδηλώνει ότι πιθανότατα οφείλονται στην ίδια την εμπειρία της γονικής μέριμνας και όχι τις βιολογικές αλλαγές της εγκυμοσύνης.
Πώς η γονεϊκότητα επηρεάζει τη συνδεσιμότητα του εγκεφάλου
Σύμφωνα με τον επικεφαλής συντάκτη της μελέτης, Avram Holmes, αναπληρωτή καθηγητή ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή Robert Wood Johnson, οι περιοχές του εγκεφάλου που συνήθως παρουσιάζουν μείωση της λειτουργικής συνδεσιμότητας καθώς οι άνθρωποι γερνούν, ακολουθούν αντίστροφη πορεία στην περίπτωση των γονέων, σημειώνοντας αύξηση. Το όφελος, μάλιστα, φαίνεται να είναι σωρευτικό: Όσο περισσότερα παιδιά έχει ένα άτομο, τόσο πιο έντονες είναι αυτές οι διαφορές στον εγκέφαλο.
Αναλύοντας περαιτέρω τα ευρήματα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τόσο οι μητέρες, όσο και οι πατεράδες επέδειξαν ισχυρότερες εγκεφαλικές συνδέσεις κυρίως στα κινητικά και σωματοαισθητικά δίκτυα, η ισχύς των οποίων μειώνεται με το πέρασμα του χρόνου. Σύμφωνα με τον δρ. Holmes, όλα δείχνουν ότι είναι οι απαιτήσεις φροντίδας -και όχι η εγκυμοσύνη– που δημιουργούν αυτά τα προστατευτικά οφέλη για τον εγκέφαλο.
Η μελέτη υποδηλώνει, μάλιστα, ότι η γονεϊκότητα ωφελεί τον εγκέφαλο με διάφορους τρόπους. Η αυξημένη σωματική δραστηριότητα, η κοινωνική αλληλεπίδραση και η γνωστική διέγερση συμβάλλουν σημαντικά σε αυτές τις θετικές επιδράσεις. Με άλλα λόγια, η γονική μέριμνα μπορεί να λειτουργήσει ως μια μορφή γνωστικής άσκησης, προωθώντας την καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου, καθώς οι γονείς εμπλέκονται με τα παιδιά τους με δυναμικούς και σωματικά ενεργούς τρόπους.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι σωματικές και κοινωνικές απαιτήσεις της ανατροφής των παιδιών διεγείρουν περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την κίνηση και τις αισθητηριακές λειτουργίες, βοηθώντας στη διατήρηση ή ακόμη και την ενίσχυση αυτών των δικτύων καθώς οι άνθρωποι γερνούν.
Η έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι οι γονείς, ιδίως εκείνοι με περισσότερα παιδιά, παρουσίαζαν υψηλότερα επίπεδα κοινωνικής δέσμευσης, πραγματοποιώντας κατά κανόνα συχνότερες οικογενειακές επισκέψεις και έχοντας μεγαλύτερα κοινωνικά δίκτυα, κάτι που ενισχύει περαιτέρω τα οφέλη για την εγκεφαλική υγεία.
Ο δρ. Holmes σημειώνει ότι οι επιπτώσεις των νέων ευρημάτων μπορεί να εκτείνονται πέρα από τις παραδοσιακές σχέσεις γονέων – παιδιών, ωφελώντας ακόμη και άτομα χωρίς παιδιά, μέσω της συμμετοχής τους σε δίκτυα κοινωνικής υποστήριξης άλλων μορφών. Η ερευνητική ομάδα επισημαίνει, ωστόσο, ότι απαιτείται περαιτέρω μελέτη για να γίνει πλήρως κατανοητός ο τρόπος με τον οποίο η γονική μέριμνα επηρεάζει την υγεία του εγκεφάλου. Παρ’ όλα αυτά, η παρούσα έρευνα ανοίγει νέους δρόμους για τη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο η κοινωνική δέσμευση και η φροντίδα χρησιμεύει ως προστατευτικός παράγοντας για τον εγκέφαλο και τη γνωστική υγεία.
Διαφωνίες: Για ποιο θέμα τσακώνονται περισσότερο οι οικογένειες; Έρευνα απαντά
Μισείτε τα μαθηματικά; Πότε φταίνε οι γονείς για το άγχος των παιδιών με τους αριθμούς
