*Γράφει ο Στέφανος Τζανάκης
Στους γονείς πέφτει το μεγαλύτερο βάρος για τον έλεγχο της δραστηριότητας των παιδιών έως 15 χρόνων στο Ιντερνετ, καθώς θα πρέπει να συμμετάσχουν ενεργά σε όλα τα στάδια της διαδικασίας: από την πιστοποίηση της ηλικίας του παιδιού έως την ενεργοποίηση της εφαρμογής στο κινητό του. Ωστόσο, η εμπλοκή των γονιών δεν εξαντλείται εκεί – οι γονείς θα πρέπει να ελέγχουν συνεχώς, καθώς θεωρείται βέβαιο ότι θα υπάρξουν αρκετοί τρόποι παράκαμψής τους.
Πρωταθλητές…
Η κυβέρνηση θα ανακοινώσει την προπαραμονή της Πρωτοχρονιάς τις τελικές αποφάσεις της για το ζήτημα, μετά την αναγνώριση ότι οι νεότερες γενιές στη χώρα μας έχουν έναν από τους υψηλότερους δείκτες διαδικτυακού εθισμού παγκοσμίως. Εως τότε θα έχει λειτουργήσει η ιστοσελίδα parco.gov.gr, όπου οι γονείς θα μπορούν να βρουν εύληπτες οδηγίες ώστε να αξιοποιήσουν τους γονικούς ελέγχους που διαθέτουν προεγκατεστημένους τα περισσότερα κινητά, όπως και η εφαρμογή Kids Wallet, η οποία, μεταξύ άλλων, θα επιτρέπει την αυτόματη πιστοποίηση της ηλικίας του χρήστη.
Εκτός από το KidsWallet, η κυβέρνηση, κατά πληροφορίες, ετοιμάζει καμπάνιες ακόμα και με influencers, οι οποίοι θα αναδεικνύουν το ζήτημα και τους κινδύνους που εγκυμονεί η υπερβολική χρήση των social media. Αλλωστε, ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει πολλές φορές αναφερθεί στα προβλήματα που δημιουργεί η χρήση των social media από παιδιά.
«Επικροτώ πρωτοβουλίες όπως αυτή που ανακοίνωσε η Αυστραλία για τη θέσπιση ηλικιακού κριτηρίου στη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Οι εταιρείες τεχνολογίας πρέπει να προσέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να δείξουν ότι θα αναλάβουν απτές και μετρήσιμες δράσεις για να προτεραιοποιήσουν την ασφάλεια έναντι των κερδών. Εάν δεν το κάνουν, ρεαλιστικές λύσεις όπως η απαγόρευση των συσκευών στα σχολεία μας -απαγόρευση που η Ελλάδα εφάρμοσε από φέτος- θα συμπληρωθούν από σκληρότερες ρυθμιστικές απαντήσεις», είχε πει τον Σεπτέμβριο στον ΟΗΕ o πρωθυπουργός, προαναγγέλλοντας ουσιαστικά όσα πρόκειται να ανακοινωθούν στις 30 Ιανουαρίου.
Οπως είναι γνωστό, σε έναν χρόνο θα ισχύσει στην Αυστραλία απαγόρευση των social media για παιδιά έως 16 ετών (σημειώνεται ότι στην Ελλάδα η λεγόμενη ψηφιακή ενηλικίωση επέρχεται στα 15 χρόνια), με την ευθύνη της υλοποίησης να πέφτει στους παρόχους, οι οποίοι απειλούνται με βαριά πρόστιμα. Η αναφορά του πρωθυπουργού στην ομιλία του στον ΟΗΕ παραπέμπει και σε τέτοια μέτρα, αλλά η κυβέρνηση θέλει σε πρώτη φάση να πιέσει για ανάληψη σχετικών πρωτοβουλιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας στο Μέγαρο Μαξίμου υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη μελετήθηκαν τα στοιχεία για το μέγεθος του προβλήματος. Οπως φαίνεται από τους πίνακες που παρουσιάζει το «Πρώτο Θέμα», στις νέες ηλικίες η χώρα μας έχει ανάλογα ποσοστά εθισμού με την Κίνα, τη Νότια Κορέα και την Ταϊβάν.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, το 10% των παιδιών ηλικίας 15 χρόνων είναι στο Ιντερνετ πάνω από 20 ώρες την εβδομάδα και το 50% το χρησιμοποιεί σε καθημερινή βάση. Μάλιστα, όπως αναφέρθηκε στη σύσκεψη, το 90% στις ηλικίες από 13 έως 24 ετών έχει μέσο όρο ενασχόλησης στο Διαδίκτυο τις 41,4 ώρες την εβδομάδα. Τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο επίφοβα καθώς επισημάνθηκε ότι με βάση έρευνες σε παιδιά από 9 έως 16 ετών, το 50% εμφανίζεται να έχει επικοινωνήσει με χρήστη που δεν γνωρίζει!
Ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης έκανε το πρώτο βήμα για την ευαισθητοποίηση της ελληνικής κοινωνίας σχετικά με τους κινδύνους του εθισμού των ανηλίκων στο Ιντερνετ, ενεργοποιώντας από τον Σεπτέμβριο την απαγόρευση χρήσης κινητού τηλεφώνου στα σχολεία, με το σύνθημα «τα κινητά στην τσάντα» και την απειλή της αποβολής – πλέον εκτιμάται ότι μία στις τρεις αποβολές έχει να κάνει με τη χρήση τους από μαθητές μέσα στο σχολείο.
Σημειώνεται ότι μετά από μία έξαρση τους προηγούμενους μήνες, έχει ουσιαστικά σταματήσει η «μόδα» της ανάρτησης σκηνικών βίας με μαθητές, είτε μέσα είτε έξω από σχολικά συγκροτήματα.
«Τzimanious»
Μάλιστα, ο υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει στα σχολεία μάθημα με βάση ειδικό εκπαιδευτικό υλικό για να μάθουν τα παιδιά να διαχειρίζονται τα προσωπικά δεδομένα τους στο Διαδίκτυο. Πρόκειται για εκπαιδευτικό παιχνίδι επαυξημένης πραγματικότητας («ΤΖΙΜΑΝΙΟUS»), το οποίο δημιούργησε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
Η πρόταση για την εισαγωγή του μαθήματος έγινε από τον πρόεδρο της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Κωνσταντίνο Μενουδάκο. Οπως ανακοίνωσε ο υπουργός, σκοπεύει να υιοθετήσει τις προτάσεις με σκοπό την ένταξή τους από το τρέχον εκπαιδευτικό έτος, είτε στο πλαίσιο του μαθήματος της Πληροφορικής είτε άλλου σχετικού μαθήματος στα σχολεία.
Ρυθμιστικά Μέτρα
Ελλάδα
Πρόταση για την Προστασία Ανηλίκων στις Ψηφιακές Συσκευές και το Διαδίκτυο
■ Υποχρεωτικό Λογισμικό Γονικού Ελέγχου:
Οι κατασκευαστές συσκευών που διατίθενται στην Ελλάδα θα υποχρεούνται να προεγκαθιστούν ή να παρέχουν πρόσβαση σε λογισμικό γονικού ελέγχου.
■ Καθιέρωση Ψηφιακής Ενηλικίωσης στα 15 έτη:
Γονική συγκατάθεση για τη χρήση κοινωνικών δικτύων από ανήλικους κάτω των 15. Οι πάροχοι θα υποχρεούνται να ελέγχουν την ηλικία των χρηστών.
Ευρώπη
■ Χάρτης Ψηφιακών Δικαιωμάτων
Διαμόρφωση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, με επίκεντρο την προστασία των ανηλίκων:
– Right not to be tracked
– Right to meaningful personalization
– Right to fairness by design
– Right to know one’s digital alter ego
■ Μη δεσμευτικά ρυθμιστικά μέτρα
Ψήφισμα ΕΚ για την αντιμετώπιση φαινομένων εθισμού στο διαδίκτυο
■ Σύσταση εθνικής ομάδας εργασίας για το «Digital Fairness Act» και την τροποποίηση του «Digital Services Act». Προτάσεις προς επεξεργασία:
– Καθορισμός της έννοιας tracking
– European Digital Majority Age
– Ηλικιακές Περιοριστικές Ρυθμίσεις Αλγορίθμων για Χρήστες κάτω των 15 Ετών
– Απαγόρευση χρήσης Social Media χωρίς γονική συναίνεση για χρήστες κάτω των 15 ετών
Μάθημα πρώτο: Όχι social ως τα 15 – Έρχεται απαγόρευση για τα παιδιά σε Δημοτικό και Γυμνάσιο
Πόσες μέρες τον μήνα χάνουμε κολλημένοι σε μια οθόνη – 3 tips «απεξάρτησης»