Οι έφηβοι αισθάνονται ψυχικά ευάλωτοι και νιώθουν ότι απειλούνται αν απομείνουν λίγες ώρες μόνοι τους σε ένα δωμάτιο, ακόμη και αν έχουν  συντροφιά το κινητό τους ώστε να αλληλεπιδρούν με φίλους και συγγενείς.

Πρόκειται για διαπίστωση πειράματος γνωστικής νευροεπιστήμης που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Στη μελέτη συμμετείχαν 40 νέοι ηλικίας 16-19 ετών που υποβλήθηκαν σε δοκιμές πριν και μετά από αρκετές ώρες μοναξιάς – τόσο με όσο και χωρίς τα smartphones τους. Οι ερευνητές εξέτασαν τις αντιδράσεις τους μετά τις μοναχικές φάσεις με τεστ εξαρτημένων αντανακλαστικών και με τη χρήση ηλεκτροδίων, ειδικών στη μέτρηση του ιδρώτα.

Όπως αναφέρουν οι νευροεπιστήμονες, οι περίοδοι απομόνωσής των εφήβων- συμπεριλαμβανομένων εκείνων κατά τις οποίες οι συμμετέχοντες  χρησιμοποιούσαν τα κινητά τους- οδήγησαν σε αυξημένη αντίδραση στην απειλή και τον αντιληπτό κίνδυνο και αυτή η συνθήκη ασταμάτητης επαγρύπνησης των νέων, θα μπορούσε μελλοντικά να συμβάλλει στην ανάπτυξη αγχωδών διαταραχών. Τα πορίσματα της πρώτης αυτής μελέτης που αξιολογεί τη σύνδεση της ανθρώπινης μοναξιάς με το παθολογικό άγχος, δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Royal Society Open Science. Σύμφωνα με την Emily Towner, επικεφαλής της μελέτης στο Τμήμα Ψυχολογίας του Cambridge, «0ι μηχανισμοί αντίδρασης σε απειλές που ταυτίζονται με τα συναισθήματα του άγχους, υφίστανται πολλές αλλαγές στην εφηβεία, ένα στάδιο της ζωής που διακρίνεται από αυξανόμενη ανεξαρτησία και κοινωνική ευαισθησία».

Η «σφυγμομέτρηση» της εφηβικής ανησυχίας 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Tι επηρεάζει την ψυχική υγεία των εφήβων – Η καλλιτεχνική ενασχόληση που νικά το στρες

Όνειρα: Ποιο είναι το συναίσθημα που φέρνει πιο πολλούς και έντονους εφιάλτες

Μοναξιά, σύγχυση και δυσπιστία: Έρευνα ξεσκεπάζει τα πολλά εμπόδια του online dating

Οι ερευνητές στρατολόγησαν νέους από την περιοχή του Κέιμπριτζ, στο Ηνωμένο Βασίλειο, κάνοντας εκτεταμένο έλεγχο προκειμένου να δημιουργήσουν μια ομάδα 18 αγοριών και 22 κοριτσιών που διατηρούσαν ισχυρές κοινωνικές σχέσεις και δεν είχαν ιστορικό ψυχικών προβλημάτων. Στους συμμετέχοντες διαμοιράστηκαν αρχικά τεστ και ερωτηματολόγια για τη δημιουργία ενός σημείου εκκίνησης της μελέτης. Τα τεστ περιλάμβαναν τη δοκιμασία Pavlovian threat test, κατά την οποία τους έδειχναν μια σειρά από σχήματα σε μια οθόνη, ένα από τα οποία συνδυαζόταν με έναν δυνατό θόρυβο που έπαιζε μέσω ακουστικών, έτσι ώστε το σχήμα να συνδυαστεί με ένα αίσθημα ανησυχίας.

Στη συνέχεια, τα ηλεκτρόδια που εφαρμόστηκαν πάνω στους συμμετέχοντες, ήταν προσαρτημένα στα δάχτυλα τους και παρακολουθούσαν την «ηλεκτροδερμική δραστηριότητα» – έναν φυσιολογικό δείκτη του στρες – καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της δοκιμής. Κάθε συμμετέχων επέστρεψε για δύο ξεχωριστές περιόδους περίπου τεσσάρων ωρών απομονωμένος σε ένα δωμάτιο του Τμήματος Ψυχολογίας του Κέιμπριτζ, μετά το πέρας των οποίων ολοκληρώθηκαν εκ νέου οι δοκιμές. Μεταξύ των συνεδριών μεσολαβούσε περίπου ένας μήνας. Στην πρώτη συνεδρία τα άτομα ασχολούνταν με παιχνίδια γρίφων για να περάσει η ώρα, αλλά δεν είχαν καμία σύνδεση με τον έξω κόσμο. Στην δεύτερη, τους επιτράπηκε η χρήση smartphones, το άκουσμα μουσικής και το διάβασμα μυθιστορημάτων.

Συμπεράσματα πειράματος

  • η αυτοαναφερόμενη μοναξιά αυξήθηκε σε σχέση με την αρχική τιμή της μετά και από τις δύο συνεδρίες
  • οι συμμετέχοντες θεώρησαν ότι το υποδεικνυόμενο σχήμα σε συνδυασμό με τον δυνατό ήχο προκαλούσε περισσότερο άγχος και ήταν δυσάρεστο έπειτα και από τις δύο συνεδρίες απομόνωσης, ενώ τα ηλεκτρόδια μέτρησαν επίσης αυξημένη δραστηριότητα στρες
  • οι αντιδράσεις απειλής ήταν 70% υψηλότερες μετά τις συνεδρίες απομόνωσης σε σύγκριση με την αρχική τιμή, ανεξάρτητα από το αν οι συμμετέχοντες είχαν αλληλεπιδράσει ψηφιακά με δικά τους πρόσωπα
  • αν και οι εικονικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις βοήθησαν τους συμμετέχοντες να αισθάνονται λιγότερο μόνοι σε σχέση με την πλήρη απομόνωση, η αυξημένη αντίδραση απειλής συνέχιζε να είναι παρούσα
  • συνολικά, η κοινωνική απομόνωση συμβάλει άμεσα στην αυξημένη αντίδραση στο φόβο

Η Δρ. Livia Tomova, συν-συγγραφέας και λέκτορας Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ, η οποία διεξήγαγε την εργασία όσο ήταν στο Κέιμπριτζ, πρόσθεσε: «Η μοναξιά μεταξύ των εφήβων σε όλο τον κόσμο έχει σχεδόν διπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια. Η ανάγκη για κοινωνική αλληλεπίδραση είναι ιδιαίτερα έντονη κατά την εφηβεία και μάλλον οι ψηφιακές αλληλεπιδράσεις δεν μετριάζουν ορισμένες από τις βαθιά ριζωμένες επιπτώσεις που φαίνεται να έχει η απομόνωση στους εφήβους».

Διαβάστε επίσης:

Η διπλή ζωή της Gen Z: Ένας στους 5 διατηρεί μυστική ταυτότητα 

Η ανήσυχη γενιά Ζ: Ένας ψυχολόγος αναλύει το ρόλο των smartphone στο άγχος των παιδιών

Μοναξιά: Διπλάσιος ο κίνδυνος αυτής της μεταβολικής νόσου για όσους αισθάνονται πολύ μόνοι