Τα τελευταία χρόνια, τα ζητήματα υπογονιμότητας φαίνεται να αφορούν όλο και περισσότερους ανθρώπους. Το στρες και ο σύγχρονος -ανθυγιεινός σε μεγάλο βαθμό- τρόπος ζωής αποτελούν βασικούς πυλώνες στη δυσκολία που αντιμετωπίζουν πολλά ζευγάρια στην προσπάθειά τους να αποκτήσουν παιδιά.
Η αναζήτηση λύσης είναι μια διαδικασία γεμάτη προκλήσεις και ψυχολογικές μεταπτώσεις. Πρόσφατα, μια τάση που ονομάζεται «μέθοδος Mucinex» έχει κερδίσει έδαφος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με γυναίκες σε πλατφόρμες όπως το TikTok, να ισχυρίζονται ότι το δημοφιλές φάρμακο για το βήχα και το κρυολόγημα τις βοήθησε να συλλάβουν. Το εν λόγω φάρμακο όπως και άλλα αποσυμφορητικά, είναι μη συνταγογραφούμενο και περιέχει τη δραστική ουσία γουαϊφενεσίνη.
Μπορεί, όμως, πραγματικά να βοηθήσει στη σύλληψη; Ο Δρ Adam Watkins, επίκουρος καθηγητής Αναπαραγωγικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Nottingham και η Δρ Emma Lucas, λέκτορας Αναπαραγωγικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Sheffield κάνουν τις απαραίτητες διευκρινίσεις σε άρθρο τους στο The Conversation:
Το εν λόγω φάρμακο χρησιμοποιείται συνήθως για την ανακούφιση του βήχα και των συμπτωμάτων του κρυολογήματος. Το δραστικό του συστατικό, η γουαϊφενεσίνη, αραιώνει τη βλέννα στους αεραγωγούς, διευκολύνοντας με αυτό τον τρόπο την απομάκρυνσή της.
Πώς θα μπορούσε, λοιπόν, να βοηθήσει στη σύλληψη;
Κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, το σπέρμα ταξιδεύει μέσω του τραχήλου της μήτρας για να φτάσει στο ωάριο, στη μήτρα. Ο τράχηλος παράγει τραχηλική βλέννα, η οποία αλλάζει σε συνοχή κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου της γυναίκας. Στη φάση της ωορρηξίας, αυτή η βλέννα γίνεται πιο αραιή και πιο ολισθηρή για να βοηθήσει το σπέρμα να κολυμπήσει πιο εύκολα.
Η ιδέα πίσω από τη χρήση του φαρμάκου είναι ότι η γουαϊφενεσίνη μπορεί να αραιώσει την τραχηλική βλέννα, διευκολύνοντας το σπέρμα να φτάσει στο ωάριο. Για τις γυναίκες που παράγουν υπερβολικά πολλή ή πολύ παχιά βλέννα, αυτό θα μπορούσε θεωρητικά να βελτιώσει τις πιθανότητες σύλληψης.
Υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό;
Ενώ αυτή η ιδέα ακούγεται πολλά υποσχόμενη, τα επιστημονικά στοιχεία που υποστηρίζουν τη χρήση του φαρμάκου για τη γονιμότητα είναι περιορισμένα. Η πιο συχνά αναφερόμενη μελέτη δημοσιεύθηκε το 1982 στο περιοδικό Fertility and Sterility. Οι ερευνητές μελέτησαν 40 ζευγάρια που αντιμετώπιζαν πρόβλημα υπογονιμότητας σχετιζόμενης με θέματα του τραχήλου της μήτρας. Στις γυναίκες χορηγήθηκαν 200mg γουαϊφενεσίνης τρεις φορές την ημέρα, ξεκινώντας από την 5η ημέρα του εμμηνορροϊκού τους κύκλου. Μέχρι το τέλος της μελέτης, 15 από τα 40 ζευγάρια είχαν συλλάβει.
Αν και τα αποτελέσματα αυτά μπορεί να φαίνονται ενθαρρυντικά, η μελέτη δεν περιείχε ομάδα ελέγχου – δηλαδή συμμετέχοντες που δεν λάμβαναν γουαϊφενεσίνη, ώστε να συγκριθεί η επίδρασή της. Αυτό καθιστά αδύνατο να αποδοθούν οι εγκυμοσύνες στη χρήση του φαρμάκου.
Μια άλλη μελέτη περίπτωσης εξέτασε έναν άνδρα που έλαβε 600mg γουαϊφενεσίνης δύο φορές την ημέρα για δύο μήνες και ανέφερε σημαντική αύξηση της παραγωγής και της κινητικότητας του σπέρματος. Ωστόσο, δεδομένου ότι η μελέτη αυτή αφορούσε μόνο ένα άτομο, δεν είναι αρκετή για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την επίδραση της γουαϊφενεσίνης στην ανδρική γονιμότητα.
Η κατασκευάστρια εταιρεία συστήνει τη χρήση του φαρμάκου μόνο σύμφωνα με τις οδηγίες που αναγράφονται στην ετικέτα. Τονίζει, δε, ότι η λήψη του για σκοπούς γονιμότητας θεωρείται «χρήση εκτός ετικέτας», που σημαίνει ότι δεν αποτελεί εγκεκριμένη ή δοκιμασμένη χρήση του φαρμάκου.
Είναι ασφαλές να λαμβάνεται γουαϊφενεσίνη για γονιμότητα;
Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία που να συνδέουν τη γουαϊφενεσίνη με αυξημένο κίνδυνο γενετικών ανωμαλιών ή αρνητικές επιδράσεις στην ανάπτυξη του εμβρύου. Ωστόσο, αυτό σημαίνει επίσης ότι δεν υπάρχουν ισχυρά δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι είναι απολύτως ασφαλές να χρησιμοποιείται, ειδικά για την ενίσχυση της γονιμότητας.
Για όσους ελπίζουν να συλλάβουν, είναι προτιμότερο να εστιάσουν σε άλλες, αποδεδειγμένες μεθόδους για την ενίσχυση της γονιμότητας, όπως:
- Διατηρήστε ένα υγιές βάρος: Τόσο το ελλιπές, όσο και το υπερβολικό βάρος μπορεί να επηρεάσει την ορμονική ισορροπία και την ωορρηξία.
- Υιοθετήστε μια ισορροπημένη διατροφή: Τα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά τρόφιμα μπορούν να προωθήσουν τη συνολική αναπαραγωγική υγεία.
- Μειώστε την πρόσληψη αλκοόλ: Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητα.
- Διακόψτε το κάπνισμα: Το κάπνισμα έχει συνδεθεί με μειωμένη γονιμότητα, τόσο στους άνδρες, όσο και στις γυναίκες.
- Διαχειριστείτε τα επίπεδα άγχους: Το χρόνιο στρες μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τα επίπεδα ορμονών και την ωορρηξία.
Εάν αντιμετωπίζετε δυσκολίες στη σύλληψη, η καλύτερη συμβουλή είναι να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό, ο οποίος μπορεί να σας βοηθήσει με μια εξατομικευμένη προσέγγιση.
Επομένως, παρ’ όλο που η ιδέα της χρήσης του φαρμάκου για την αύξηση της γονιμότητας μπορεί να ακούγεται ελκυστική, η επιστήμη πίσω από αυτή δεν είναι καθόλου πειστική. Μέχρι να διεξαχθούν πιο αυστηρές έρευνες, είναι καλύτερο να επικεντρωθείτε σε αλλαγές στον τρόπο ζωής και να αναζητήσετε ιατρική συμβουλή για να βελτιώσετε τις πιθανότητες σύλληψης.
Γονιμότητα: Η αναπνευστική πάθηση που την απειλεί και αυξάνει τον κίνδυνο αποβολών
Ατμοσφαιρική ρύπανση και ηχορύπανση οι δύο μεγάλοι εχθροί της γονιμότητας
Αυτοάνοσα νοσήματα: Με ποιο τρόπο επηρεάζουν τη γονιμότητα – Έρευνα απαντά