*Για το θέμα μιλάει η Ζωή Σιούτη, M.Sc. & M.Ed., Κλινική και Συμβουλευτική Ψυχολόγος, Παιδοψυχολόγος, και Θεραπεύτρια CBT, ACT και EMDR
Έφτασε η ημέρα για την αποστολή των SMS με τα αποτελέσματα των Πανελληνίων, ημέρα ψυχικής δοκιμασίας σίγουρα για τους μαθητές και μαθήτριες που δεν πέτυχαν τον στόχο τους, χαράς για εκείνους και εκείνες που θα φοιτήσουν στη σχολή της επιλογής τους. Κυρίως όμως, είναι σημαντική ημέρα για τους γονείς, οι οποίοι θα πρέπει να σταθούν στο πλευρό του παιδιού τους ανεξαρτήτως αποτελεσμάτων.
Πολυάριθμες μελέτες συμπεραίνουν ότι η θετική ή αρνητική στάση των γονιών απέναντι τις επιδόσεις των παιδιών τους θα είναι ζωτικής σημασίας για τη μακροπρόθεσμη ψυχική και συναισθηματική τους ευεξία. «Πολύ περισσότερο φέτος, που τα θέματα ήταν ιδιαίτερα μεγάλης δυσκολίας και θα χρειαστεί μεγαλύτερη προσπάθεια για τη διαχείριση των αποτελεσμάτων» σχολιάζει στο ygeiamou η Ζωή Σιούτη, M.Sc. & M.Ed., Κλινική και Συμβουλευτική Ψυχολόγος, Παιδοψυχολόγος, και Θεραπεύτρια CBT, ACT και EMDR, η οποία μίλησε για τα φετινά θέματα στο πλαίσιο της επαγγελματικής της δραστηριότητας με μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς.
Για την κ. Σιούτη, είναι κρίσιμο να επισημανθεί μια σοβαρή παθογένεια της εγχώριας κουλτούρας σε σχέση με τις Πανελλήνιες εξετάσεις. «Η ελληνική κοινωνία έχει συνδέσει τις Πανελλήνιες αποκλειστικά με τα αποτελέσματα και παραμερίζει την προσπάθεια. Έτσι, αν το παιδί περάσει στο Πανεπιστήμιο ή άλλο εκπαιδευτικό ίδρυμα της επιλογής του, θα λάβει επαίνους για το πόσο έξυπνο είναι, πόσο αξίζει και ότι θα πάει μπροστά. Στην αποτυχία, θα ακολουθήσουν επικριτικά σχόλια -από την οικογένεια, την κοινωνία, το σχολείο- που του δημιουργούν αισθήματα αναξιότητας και ανεπάρκειας» σημειώνει.
6 tips για σωστή αντιμετώπιση
Μια αποτυχία στις εξετάσεις δεν απαγορεύει την επιτυχία στη διαχείρισή της. Επί τούτω η κ. Σιούτη μοιράζεται πολύτιμες και σωτήριες συμβουλές ώστε οι γονείς να συμπαρασταθούν με τον κατάλληλο τρόπο στο παιδί τους:
- Αποφύγετε τις συγκρίσεις. Σύνηθες λάθος που παραβλέπει ότι κάθε παιδί είναι μοναδικό, όπως και τα αποτελέσματα στις εξετάσεις. Αποφύγετε τις συγκρίσεις τόσο με συμμαθητές και συνομηλίκους όσο και με άλλα μέλη της οικογένειας.
- Μην κάνετε προβολή των προσδοκιών σας στο παιδί. Σε περίπτωση που το παιδί περάσει σε άλλη σχολή ή τμήμα από αυτό που επιθυμούσατε, πιθανώς κατώτερη στα δικά σας μάτια, μην απαξιώσετε το αποτέλεσμα ή την προσπάθειά του.
- Εστιάστε στην προσπάθεια, όχι στο αποτέλεσμα. «Τα αποτελέσματα στις εξετάσεις εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες, όπως το άγχος του παιδιού τις ημέρες των εξετάσεων, η ψυχική του κατάσταση, η δυσκολία των θεμάτων… Το αποτέλεσμα δεν καθορίζει την προσπάθεια ή τις γνώσεις του παιδιού» αναφέρει η κ. Σιούτη και εξηγεί το φαινόμενο του «λευκού σεντονιού», μια κατάσταση freezing κατά την οποία υπάρχει αδυναμία μνημόνευσης των απαντήσεων μέσα στην αίθουσα συνεπεία του άγχους του μαθητή για την αποτυχία.
- Δείξτε ενσυναίσθηση χωρίς τοξική θετικότητα. Μπείτε στη θέση του παιδιού και αποφύγετε εκφράσεις όπως «μην αγχώνεσαι/στεναχωριέσαι», «όλα θα πάνε καλά» κ.α.. «Το παιδί πρέπει να βιώσει το πένθος -ο στόχος που δεν επετεύχθη είναι μια απώλεια-, να περάσει τα στάδιά του» εξηγεί η κ. Σιούτη.
- Δώστε του χρόνο και χώρο να εκφράσει τα συναισθήματά του. Προσεγγίστε το με φράσεις «είμαι εδώ/δίπλα σου», διευκρινίζοντας πως είστε στη διάθεσή του να μιλήσετε όποτε νιώσει έτοιμο, χωρίς πίεση.
- Εξετάστε μαζί τα επόμενα βήματα. «Σήμερα υπάρχουν πολλές εναλλακτικές. Δεν χρειάζεται να ασκείτε πίεση στο παιδί» καταλήγει η ψυχολόγος, συμπληρώνοντας πως οι γονείς με το παιδί μπορούν, εφόσον το επιθυμούν, να αναζητήσουν τη βοήθεια ειδικού, να απευθυνθούν σε κάποιον σύμβουλο επαγγελματικού προσανατολισμού.
Φεύγει το παιδί από το σπίτι; 21 δεξιότητες που χρειάζεται για να σταθεί στα πόδια του
Αυτό είναι το ιδανικό αντίδοτο στο άγχος που βελτιώνει τη διάθεση κατά 90%