Την αύξηση στην χορήγηση ψυχοτρόπων φαρμάκων σε παιδιά και εφήβους με σακχαρώδη διαβήτης τύπου 1 (ΣΔ1) επισημαίνει πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύεται στο JAMA Network Open.
Σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου Καρολίνσκα στη Σουηδία που διεξήγαγε την έρευνα, τα ευρήματα υποδεικνύουν την ανάγκη για περαιτέρω και εμβριθή έρευνα σχετικά με τα οφέλη και τους κινδύνους των εν λόγω φαρμάκων στις νέες ηλικίες, αναδεικνύουν δε τον σημαίνοντα ρόλο της παιδιατρικής και παιδοψυχιατρικής φροντίδας στην έγκαιρη ανίχνευση των ψυχολογικών αναγκών και την προσεκτική παρακολούθηση της χορήγησης φαρμάκων στους ανήλικους ασθενείς με διαβήτη.
Αύξηση πάνω από 13%
Η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής την Shengxin Liu, εξέτασαν τις τάσεις και πρότυπα στη χορήγηση ψυχοτρόπων φαρμάκων σε 13.200 παιδιά και εφήβους με ΣΔ1 στη Σουηδία κατά την περίοδο 2006 – 2019, συγκρίνοντας τα αποτελέσματα με τα στοιχεία περισσότερων από 3,7 εκατομμυρίων παιδιών από τον γενικό πληθυσμό χωρίς τη νόσο.
Τα ευρήματα έδειξαν αυξήσεις στη χορήγηση ψυχοτρόπων ουσιών από 0,85 έως 3,84% στα παιδιά και από 2,72 έως 13,54% στους εφήβους με ΣΔ1, σταθερά υψηλότερα από τους μη διαβητικούς συνομηλίκους τους. Υπναγωγά, φάρμακα για τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), αγχολυτικά και εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI) βρέθηκαν στην κορυφή των συχνότερα χορηγούμενων φάρμακα, με όλες τις κατηγορίες να καταγράφουν αυξητικές τάσεις. Η συνταγογράφηση γινόταν επί το πλείστον από ψυχιάτρους, ενώ για τις μισές σχεδόν θεραπείες (50,1%) η διάρκεια ήταν μεγαλύτερη των 12 μηνών.
Διπλάσιος κίνδυνος για στρες και κατάθλιψη
Σε περσινή τους δημοσίευση στο Diabetes Care, ερευνητές από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα σημείωσαν ότι ο ΣΔ1 αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για ψυχικές διαταραχές όπως κατάθλιψη, στρες και λοιπές αγχώδεις διαταραχές τόσο στα παιδιά με τη νόσο όσο και τους στενούς συγγενείς τους.
Μελετώντας τη σχέση 3,5 εκατ. ανθρώπων που γεννήθηκαν στη Σουηδία μεταξύ 1973 και 2007 με τους βιολογικούς γονείς, τα αμφιθαλή (από δύο ίδιους γονείς) και ετεροθαλή τους αδέλφια και τα ξαδέλφια, διαπιστώθηκε ότι τα περισσότερα από 20.000 άτομα που είχαν διαγνωστεί με παιδικό ΣΔ1, διέτρεχαν διπλάσιο σχεδόν κίνδυνο κατάθλιψης και κατά 1,6 φορές μεγαλύτερο για στρες και άλλες διαταραχές του άγχους συγκριτικά με τον πληθυσμό χωρίς τη νόσο.
Αυξημένες πιθανότητες των παραπάνω ψυχικών διαταραχών -αν και σε μικρότερο βαθμό- είχαν παρατηρηθεί και για τους γονείς και τα αμφιθαλή αδέλφια των παιδιών με ΣΔ1, ενώ στα ετεροθαλή και τα ξαδέλφια οι πιθανότητες ήταν απειροελάχιστες ή μηδενικές.
Σύμφωνα με τα σχόλια των ερευνητών, καθώς οι γονείς με τα παιδιά και τα αμφιθαλή αδέλφια «μοιράζονται» περισσότερο το ίδιο γενετικό υλικό (περίπου 50%) από ό,τι τα ετεροθαλή αδέλφια (περίπου 25%) και τα ξαδέλφια (λιγότερο από 12,5%), τα γονίδια ενδεχομένως να εμπλέκονται στα προβλήματα ψυχικής υγείας στον διαβήτη τύπου 1.
Διαβάστε επίσης:
Παιδί με Διαβήτη: Εκπαιδεύοντας την οικογένεια
Παχυσαρκία: Ένας ακόμα σοβαρός κίνδυνος «κρύβεται» στο επιπλέον βάρος
Κατάθλιψη στην εφηβεία: Πότε το παιδί κινδυνεύει περισσότερο