Είναι γεγονός ότι όταν πονάμε δυσκολευόμαστε να κοιμηθούμε, με ποιο τρόπο όμως ο ανεπαρκής ύπνος επηρεάζει την αντίληψη του πόνου; Για πρώτη φορά οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια απάντησαν σ’ αυτό το ερώτημα. Οι επιστήμονες εντόπισαν βλάβες στους νευρώνες του στερημένου από ύπνο εγκεφάλου, εξαιτίας των οποίων εντείνεται και παρατείνεται η αίσθηση του πόνου.
Τα ευρήματά τους δημοσιεύθηκαν στο Journal of Neuroscience και συμβάλλουν στην κατανόηση τριών καίριων και αλληλοεπικαλυπτόμενων προβλημάτων υγείας που έχουν λάβει διαστάσεις επιδημίας: του ανεπαρκούς ύπνου, του χρόνιου πόνου, ακόμη και του εθισμού στα οπιοειδή (ένα πρόβλημα που απασχολεί σε μεγάλο βαθμό τον πληθυσμό των ΗΠΑ).
«Εάν ο ανεπαρκής ύπνος εντείνει την ευαισθησία μας στον πόνο όπως αποκαλύπτει αυτή η έρευνα, τότε πρέπει να εστιάσουμε στην καλή ποιότητα του ύπνου των ασθενών, ιδιαίτερα εντός του νοσοκομείου» δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Matthew Walker, καθηγητής Νευροεπιστημών και Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια.
Οι ερευνητές εξέθεσαν τα πόδια 25 υγιών εθελοντών, σε έντονα ερεθίσματα υψηλής θερμοκρασίας, ενώ παράλληλα υποβάλλονταν σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου για να αξιολογηθεί η εγκεφαλική τους λειτουργία. Διαπίστωσαν ότι οι νευρωνικοί μηχανισμοί που ενεργοποιούνται για την αντίληψη του πόνου, και οι οποίοι αξιολογούν το ερέθισμα και ενεργοποιούν τους φυσικούς παυσίπονους μηχανισμούς του σώματος, διαταράσσονται όταν λειτουργούν σε καθεστώς διαταραγμένου και ανεπαρκούς ύπνου.
Ενδιαφέρον προκαλεί η διαπίστωση των ερευνητών ότι η στέρηση του ύπνου αυξάνει την ευαισθησία στον πόνο, ενώ παράλληλα ελαττώνει την δραστηριότητα στο κύκλωμα ανταμοιβής του εγκεφάλου, όπου μεταξύ άλλων δραστηριοτήτων, αυξάνεται η έκκριση ντοπαμίνης για την ανακούφιση του πόνου. Με άλλα λόγια «ο ανεπαρκής ύπνος όχι μόνο οξύνει την αίσθηση του πόνου, αλλά παρεμποδίζει και την λειτουργία των φυσικών παυσίπονων μηχανισμών του εγκεφάλου» εξηγεί η ο καθηγητής Walker.
Προκειμένου να μελετήσουν περαιτέρω την σύνδεση ανάμεσα στον ύπνο και τον πόνο οι επιστήμονες διεξήγαγαν έρευνα σε περισσότερους από 230 ενήλικες χρησιμοποιώντας έναν από τους ιστοτόπους της Amazon, την διαδικτυακή αγορά Amazon Mechanical Turk. Από τους συμμετέχοντες στην εν λόγω πλατφόρμα ζητήθηκε να αναφέρουν τις ώρες που κοιμούνται τα βράδια, καθώς και τα επίπεδα του πόνου στη διάρκεια των ημερών που ακολούθησαν. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα ακόμη και μικρές αλλαγές στο μοτίβο του ύπνου και της αφύπνισης συνδέονταν με αλλαγές όσον αφορά την ευαισθησία τους στον πόνο.
«Το αισιόδοξο συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι ο ύπνος αποτελεί ένα φυσικό αναλγητικό που μπορεί να ελαττώσει τον πόνο» επισημαίνει ο καθηγητής Walker και συμπληρώνει: «Ωστόσο είναι οξύμωρο ότι ο χώρος όπου οι άνθρωποι πονούν περισσότερο, ο θάλαμος του νοσοκομείου, είναι και ο χειρότερος τόπος για να κοιμηθούν εξαιτίας του θορύβου».
