Τα στατιστικά στοιχεία για τον καρκίνο του προστάτη σίγουρα μοιάζουν αποκαρδιωτικά. Μόλις το 2022 υπήρξαν 1,4 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις παγκοσμίως, ενώ την ίδια χρονιά στις ΗΠΑ σημειώθηκαν 34.250 θάνατοι. Αν και ο καρκίνος τρομάζει, ο Δρ. Bruce Montgomery, ογκολόγος και καθηγητής Ιατρικής και Ουρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον ελπίζει ότι οι ασθενείς θα παλέψουν την ασθένεια και δε θα παραιτηθούν, επειδή θα τους φοβίσουν αυτά τα δεδομένα, καθώς σε πολλές περιπτώσεις, είναι αντιμετωπίσιμος.
«Μια διάγνωση καρκίνου του προστάτη δεν ισούται απαραίτητα με θάνατο», διευκρίνισε ο Δρ. Montgomery, επικεφαλής συγγραφέας της ανασκόπησης της βιβλιογραφίας σχετικά με τη νόσο που δημοσιεύθηκε στο JAMA. Είναι επίσης κλινικός διευθυντής της Ουροποιογεννητικής Ογκολογίας στο Κέντρο Καρκίνου Fred Hutch και στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον.
Διαφορετική η αντιμετώπιση
Δύο είναι οι προτάσεις του, τόσο για τους ασθενείς όσο και για τους γιατρούς. Από τη μία, ενθαρρύνει τους ασθενείς να θέτουν στον γιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης συγκεκριμένες ερωτήσεις για τον καρκίνο του προστάτη. Από την άλλη, παροτρύνει τους συναδέλφους του γιατρούς να θέτουν το ζήτημα του προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του προστάτη στους ασθενείς τους. «Το να γνωρίζουμε αν υπάρχει καρκίνος του προστάτη και πόσο επικίνδυνος είναι μπορεί να είναι το πρώτο βήμα. Δεν χρειάζεται κάθε καρκίνος να αντιμετωπιστεί», δήλωσε εξηγώντας ότι «μερικές φορές είναι ασφαλές να παρακολουθούμε απλώς και να χρησιμοποιούμε ενεργητική επιτήρηση».
Μια μελέτη του 2024 με συν-συγγραφέα τον ουρολόγο Δρ. Daniel Lin από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον έδειξε ότι η ενεργός επιτήρηση μπορεί να είναι εξαιρετικά ασφαλής: μόλις το 0,1% των ανδρών που επέλεξαν την επιτήρηση πέθανε από καρκίνο του προστάτη μετά από 10 χρόνια. Όπως σημειώνει ο Δρ. Montgomery, είναι σημαντική η εξατομικευμένη θεραπεία: «Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο καρκίνος του προστάτη δεν είναι απλώς μία ασθένεια. Ως πάροχος, θα πρέπει να εξατομικεύσετε την προσέγγισή σας στον ασθενή που βλέπετε και στην ασθένεια που αντιμετωπίζει προσωπικά».
Η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτό. Για παράδειγμα, εάν ένας 50χρονος άνδρας αναπτύξει καρκίνο του προστάτη που βρίσκεται μόνο στον προστάτη, τότε μπορεί να χρειαστεί να ληφθούν πιο επιθετικά μέτρα. Ωστόσο, εάν η νόσος, η οποία μπορεί να είναι βραδείας εξέλιξης, αναπτυχθεί σε έναν 80χρονο ασθενή, η συζήτηση μπορεί να είναι εντελώς διαφορετική. «Έχω δει άνδρες αυτής της ηλικίας να αναπτύσσουν καρκίνο του προστάτη και να επιλέγουν να μην κάνουν καμία θεραπεία», είπε. «Γνωρίζουν ότι η θεραπεία, όπως η ακτινοβολία, μπορεί να τους κάνει να αισθάνονται απαίσια, οπότε απλά λένε “όχι”. Εσείς, ως γιατρός τους», σημείωσε, «θα πρέπει να το σεβαστείτε αυτό».
Για τους 50ρηδες, επισημαίνει ότι «έχουν 25 έως 30 χρόνια στα οποία ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να γίνει μεγαλύτερο πρόβλημα. Ακόμη και με τα μειονεκτήματα, οι περισσότεροι ασθενείς θα πρέπει να κάνουν θεραπεία», πρόσθεσε.
Τι θα πρέπει να γνωρίζει κάθε άντρας
Για τον πιο προχωρημένο καρκίνο του προστάτη, ο αριθμός των αποτελεσματικών θεραπειών που έχουν αναπτυχθεί έχει αυξηθεί σημαντικά, όπως και το ποσοστό επιβίωσης των ανδρών των οποίων ο καρκίνος του προστάτη έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματός τους. «Ο μεταστατικός καρκίνος του προστάτη χρειάζεται θεραπεία και η έρευνα των τελευταίων 10 έως 20 ετών έχει βελτιώσει και συνεχίζει να βελτιώνει σημαντικά την επιβίωση», δήλωσε. «Το να γνωρίζουμε ποιος χρειάζεται θεραπεία, ποια θεραπεία πρέπει να χρησιμοποιηθεί και πότε είναι τέχνη και επιστήμη» καταλήγει.
Η ανασκόπηση περιείχε επίσης και συγκεντρωτικά στοιχεία που θα πρέπει να γνωρίζουν οι ασθενείς και οι γιατροί:
- Περίπου 1,5 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη διαγιγνώσκονται ετησίως παγκοσμίως. Περίπου το 75% των περιπτώσεων εντοπίζονται για πρώτη φορά όταν ο καρκίνος είναι ακόμη εντοπισμένος στον προστάτη. Αυτή η έγκαιρη ανίχνευση σχετίζεται με ποσοστό πενταετούς επιβίωσης σχεδόν 100%.
- Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει την ενεργό επιτήρηση, τη χειρουργική αφαίρεση του προστάτη με προστατεκτομή ή την ακτινοθεραπεία, ανάλογα με τον κίνδυνο εξέλιξης.
- Περίπου το 10% των περιπτώσεων διαγιγνώσκονται αφού ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί. Αυτό το στάδιο του καρκίνου του προστάτη έχει ποσοστό πενταετούς επιβίωσης 37%.
- Ο πιο συχνός καρκίνος του προστάτη είναι το αδενοκαρκίνωμα, ένας τύπος που ξεκινά από τα κύτταρα του αδένα, και η μέση ηλικία διάγνωσης είναι τα 67 έτη.
- Περισσότερο από το 50% του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του προστάτη οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες και σε μεγαλύτερη ηλικία.
Καρκίνος Προστάτη: Το αγαπημένο ρόφημα που αυξάνει κατά 25% τον κίνδυνο
Καρκίνος Προστάτη: Ο ευχάριστος τρόπος που μειώνει κατά 35% τις πιθανότητες νόσου