Η νόσος Crohn είναι μια χρόνια φλεγμονώδης ασθένεια του εντέρου που προκαλεί σοβαρά συμπτώματα, όπως χρόνια διάρροια, κοιλιακούς πόνους και πυρετό. Οι αιτίες της παραμένουν ασαφείς, αλλά οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου συνδέονται με την ανάπτυξη της νόσου. Πρόσφατη έρευνα από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου (TUM) αποκαλύπτει μια νέα διάσταση σε αυτή τη σχέση, υποδεικνύοντας ότι οι βλάβες στα μιτοχόνδρια, τα μικροσκοπικά εργοστάσια ενέργειας των κυττάρων, μπορεί να είναι η αιτία της φλεγμονής.
Τα μιτοχόνδρια είναι μικρές κυτταρικές δομές που μετατρέπουν τα θρεπτικά συστατικά σε ενέργεια και επομένως επηρεάζουν τον κυτταρικό μεταβολισμό και την ικανότητα των κυττάρων να εκτελούν τις λειτουργίες τους. Η ομάδα του Δρα Dirk Haller, καθηγητή διατροφής και ανοσολογίας και διευθυντή του Ινστιτούτου Τροφίμων και Υγείας στο TUM, προτείνει ότι τα μιτοχόνδρια δεν είναι απλώς «εργοστάσια ενέργειας» για τα κύτταρα, αλλά αλληλεπιδρούν και με το μικροβίωμα του εντέρου.
Σε προηγούμενες μελέτες, είχαν παρατηρηθεί σημάδια στρες στα μιτοχόνδρια του εντερικού επιθηλίου (το κυτταρικό στρώμα που καλύπτει το εσωτερικό του εντέρου, απορροφά θρεπτικά συστατικά και καταπολεμά τα παθογόνα) σε ασθενείς με χρόνια φλεγμονή, υποδεικνύοντας ότι η κακή λειτουργία τους μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία του εντέρου.
Τι έδειξε η έρευνα
Στην πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Cell Host & Microbe, η ομάδα του Δρ Haller διαπίστωσε για πρώτη φορά ότι οι βλάβες στα μιτοχόνδρια σχετίζονται αιτιωδώς με τη βλάβη στους ιστούς του εντέρου. Για να διερευνήσουν αυτή τη σύνδεση, οι ερευνητές δημιούργησαν πειραματόζωα (ποντίκια) με «απενεργοποιημένα» μιτοχόνδρια μέσω διαγραφής ενός γονιδίου που είναι υπεύθυνο για την παραγωγή της πρωτεΐνης Hsp60, η οποία είναι απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία τους.
Αυτή η παρέμβαση οδήγησε σε αλλαγές στην οργάνωση των ιστών του εντέρου και σε βλάβες παρόμοιες με εκείνες που παρατηρούνται στη νόσο Crohn. Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης ότι το μικροβίωμα του εντέρου αντέδρασε στις βλάβες των μιτοχονδρίων, προκαλώντας αλλαγές στη σύνθεσή του.
Ο Δρ Haller υπογράμμισε τη σημασία αυτής της ανακάλυψης, δηλώνοντας: «Η μεγάλη ελπίδα είναι να βρούμε δραστικές ουσίες που θα αποκαταστήσουν τη λειτουργικότητα των διαταραγμένων μιτοχονδρίων, δηλαδή να τα επισκευάσουν, περιορίζοντας έτσι τη ζημιά στο έντερο που προκαλεί τις χρόνια φλεγμονώδεις διαδικασίες».
Η έρευνα αυτή ανοίγει νέους δρόμους για τη θεραπεία της νόσου Crohn. Μέχρι σήμερα, οι θεραπείες περιορίζονται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων μέσω αντιφλεγμονωδών φαρμάκων. Η νέα αυτή γνώση μπορεί να οδηγήσει σε φάρμακα που στοχεύουν στις μιτοχονδριακές οδούς ή στην αλληλεπίδραση μεταξύ μικροβιώματος και μιτοχονδρίων, με σκοπό την καλύτερη αντιμετώπιση της νόσου.
ΙΦΝΕ: Τα ευρέως διαδεδομένα φάρμακα που τριπλασιάζουν τον κίνδυνο νόσου στα παιδιά
Φλεγμονώδεις Νόσοι Εντέρου: Θεραπεία χωρίς φάρμακα προλαμβάνει το 60% των ΙΦΝΕ
ΙΦΝΕ: Αυξάνουν κατά 9 φορές τον κίνδυνο κατάθλιψης
