Νεότερα ευρήματα δημιουργούν ελπίδες ότι τα αντιβιοτικά θα μπορούσαν να θεραπεύσουν ορισμένες γενετικές ασθένειες που μπορούν να προκαλέσουν τύφλωση.
Για τις γενετικές οφθαλμοπάθειες που οδηγούν σε τύφλωση σύμφωνα με νεότερη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Cell , ενδέχεται να ενοχοποιούνται και βακτήρια που διαφεύγουν από το έντερο και «ταξιδεύουν» προς τον αμφιβληστροειδή. Μέχρι πρότινος, μάλιστα, οι εκτιμήσεις των ειδικών ήταν πως τα μάτια συνήθως προστατεύονται από ένα στρώμα ιστού που τα βακτήρια δεν μπορούν να διαπεράσουν. Επομένως, τα αποτελέσματα αυτά «είναι απροσδόκητα» σύμφωνα με τον Δρα Martin Kriegel, ερευνητή μικροβιώματος στο Πανεπιστήμιο του Münster στη Γερμανία, ο οποίος δεν συμμετείχε στην εργασία. «Πρόκειται για μια μεγάλη αλλαγή του προτύπου που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα», προσθέτει.
Οι κληρονομικές παθήσεις του αμφιβληστροειδούς, όπως η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδίτιδα, επηρεάζουν περίπου 5,5 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Οι μεταλλάξεις στο γονίδιο Crumbs homolog 1 (CRB1) αποτελούν την κύρια αιτία αυτών των παθήσεων, ορισμένες από τις οποίες προκαλούν τύφλωση. Προηγούμενες μελέτες απέδειξαν ότι τα βακτήρια δεν είναι τόσο σπάνια στα μάτια όσο πίστευαν οι οφθαλμίατροι προηγουμένως, οδηγώντας τους συγγραφείς της μελέτης να αναρωτηθούν εάν τα βακτήρια προκαλούν ασθένειες του αμφιβληστροειδούς, λέει ο συν-συγγραφέας Δρ Richard Lee, οφθαλμίατρος τότε στο University College του Λονδίνου.
Όπως διαπίστωσαν ο Δρ Lee και οι συνεργάτες του, οι μεταλλάξεις του CRB1 αποδυναμώνουν τους δεσμούς μεταξύ των κυττάρων που επενδύουν το παχύ έντερο, εκτός από τον ρόλο που έχουν παρατηρήσει εδώ και καιρό στην αποδυνάμωση του προστατευτικού φραγμού γύρω από τον οφθαλμό. Το συμπέρασμα αυτό παρακίνησε τον συν-συγγραφέα της μελέτης Δρα Lai Wei, οφθαλμίατρο στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο Guangzhou της Κίνας, να δημιουργήσει ποντίκια με μεταλλάξεις του CRb1- με μειωμένα επίπεδα εντερικών βακτηρίων. Τα ποντίκια αυτά δεν εμφάνισαν ενδείξεις παραμόρφωσης των κυτταρικών στρωμάτων στον αμφιβληστροειδή, σε αντίθεση με τα αντίστοιχα με τυπική εντερική χλωρίδα.
Επιπλέον, η θεραπεία με αντιβιοτικά στα μεταλλαγμένα ποντίκια μείωσε τη βλάβη στα μάτια τους, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι άνθρωποι με μεταλλάξεις CRB1 θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τα αντιβιοτικά ή από αντιφλεγμονώδη φάρμακα που μειώνουν τις επιπτώσεις των βακτηρίων. «Αν πρόκειται για έναν νέο μηχανισμό που είναι θεραπεύσιμος, θα μεταμορφώσει τη ζωή πολλών οικογενειών» σημειώνει ο Δρ Lee.
Συγκρατημένη αισιοδοξία
Παρόλο που η μελέτη προσφέρει θετικά ευρήματα, τα άτομα με μεταλλάξεις CRB1 θα πρέπει να συγκρατήσουν τον ενθουσιασμό τους, λέει ο Jeremy Kay, νευροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο Duke στο Durham της Βόρειας Καρολίνας: «Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει εύκολη απάντηση, καθώς παραμένει το τοπίο παραμένει πολύπλοκο» επισημαίνει.
Στον τύπο των ποντικιών που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη, οι οφθαλμικές παθήσεις που σχετίζονται με το Crb1 χρειάζονται συνήθως χρόνια για να αναπτυχθούν πλήρως, πολύ περισσότερο από το χρονικό πλαίσιο της μελέτης, καθιστώντας αβέβαιο το κατά πόσον τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να μεταφραστούν στον ανθρώπινο οργανισμό.
«Η προσαρμογή στον ανθρώπινο οργανισμό είναι πάντα το μεγάλο ερώτημα», συμπληρώνει ο Δρ Lee. Παράλληλα, ο Δρ Kriegel αναφέρει ότι τα βακτήρια που μεταφέρονται από το έντερο μπορούν να μολύνουν κατά προτίμηση ορισμένα άλλα σημεία, για λόγους που οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη κατανοήσει. Επειδή τα βακτήρια είναι σπάνια στα μάτια, ένα ελάχιστο φορτίο θα μπορούσε να έχει μεγάλη επίπτωση.
Ο Δρ Kay θεωρεί ότι το CRB1 προκαλεί γενετικές αλλαγές στο μάτι που είναι επιβλαβείς, ακόμη και ελλείψει βακτηρίων. Έτσι, αν και τα αντιβιοτικά μπορεί να βοηθήσουν στη βλάβη του αμφιβληστροειδούς, «δεν πρόκειται να την αντιστρέψουν ή να τη θεραπεύσουν», καταλήγει.
Διαβάστε επίσης
Οφθαλμικό μελάνωμα: Πού εντοπίζεται ο πιο επικίνδυνος ενδοφθάλμιος όγκος των ενηλίκων
Όραση: Έτσι την προστατεύουμε σε κάθε ηλικία – Ενημερωθείτε
Γλαύκωμα: Εντοπίστηκαν γονίδια που θα οδηγήσουν σε νέες θεραπείες
