Μόνο φιλική προς τον οδηγό δε θεωρείται η Αθήνα, καθώς για αρκετούς οδηγούς της πρωτεύουσας η κίνηση αποτελεί μια καθημερινή συνθήκη, όσο ο πρωινός καφές. Ποιος θα το φανταζόταν, όμως, ότι η πολύωρη παραμονή στο δρόμο θα μπορούσε να επηρεάσει τη λειτουργία του εγκεφάλου;
Σύμφωνα με νεότερη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Environmental Health, μόλις δύο ώρες έκθεσης σε καυσαέρια ντίζελ ήταν αρκετά για να εξασθενήσουν τη λειτουργική συνδεσιμότητα του εγκεφάλου, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει τη σκέψη και τη μνήμη.
Οι καπνοί εξάτμισης των μηχανών ντίζελ είναι ένα περίπλοκο μείγμα από αέρια, ατμούς, υγρού αερολύματος και σωματιδίων, τα οποία δημιουργούνται κατά την καύση καυσίμων ντίζελ. Η σύσταση του μείγματος εξαρτάται από τη φύση του κινητήρα, το καύσιμο και τις συνθήκες λειτουργίας. Οι καπνοί εξάτμισης περιέχουν σχετικά υψηλές ποσότητες σωματιδίων αιθάλης (πολύ υψηλότερες από τα καύσιμα πετρελαίου) και το μείγμα περιλαμβάνει αρκετές καρκινογόνες ουσίες. Το καύσιμο ντίζελ χρησιμοποιείται ευρέως στους περισσότερους τύπους μεταφορών (τα ντιζελοκίνητα αυτοκίνητα έχουν μικρότερη κατανάλωση από τα τα βενζινοκίνητα και παράγουν λιγότερα αέρια θερμοκηπίου).
Αν και η αρνητική επίδραση θεωρείται βραχύχρονη, δεν είναι ακόμα γνωστό αν η μακροχρόνια έκθεση σε καυσαέρια ντίζελ μπορεί να προκαλέσει μόνιμη εγκεφαλική βλάβη και την εκδήλωση νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, καθώς μελέτες βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη, σημειώνει η επικεφαλής ερευνήτρια δρ. Jodie Gawryluk, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βικτώριας στη Βρετανική Κολομβία του Καναδά.
Στις εργαστηριακές μελέτες για τις ανάγκες της έρευνας, η επιστημονική ομάδα εξέθεσε 25 ενήλικες σε καυσαέρια ντίζελ και στη συνέχεια σε φιλτραρισμένο αέρα. Οι ερευνητές, για να αξιολογήσουν τις επιπτώσεις αυτών των επιδράσεων στον εγκέφαλο, χρησιμοποίησαν μαγνητικές τομογραφίες.
Διαπίστωσαν ότι τα καυσαέρια ντίζελ μείωσαν τη λειτουργική συνδεσιμότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με μειωμένη γνωστική απόδοση, λήψη αποφάσεων αλλά και συμπτώματα κατάθλιψης. Σημειώνουν, μάλιστα, ότι το ίδιο αποτέλεσμα είναι πιθανό να προκαλέσει και η έκθεση σε εκπομπές αερίων βενζίνης, ακόμη και από τον καπνό των πυρκαγιών.
Η δρ. Jodie Gawryluk συνεπώς συνιστά προσοχή στην έκθεση στον εισπνεόμενο αέρα και τονίζει τη λήψη μέτρων που ελαχιστοποιούν την έκθεσή τους σε δυνητικά επιβλαβείς ατμοσφαιρικούς ρύπους, όπως τα καυσαέρια των αυτοκινήτων.
Τι έδειξαν παλαιότερες έρευνες
Μια προηγούμενη μελέτη από το τμήμα επιδημιολογίας της Σχολής Δημόσιας Υγείας Bloomberg του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη διαπίστωσε ότι η έκθεση από την εργασία σε καυσαέρια ντίζελ συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νευροεκφυλιστικής νόσου ALS, γνωστή ως πλάγια αμυοτροφική σκλήρυνση.
Ο κίνδυνος θεωρείται μεγαλύτερος για τους ανθρώπους που ζουν κοντά σε αυτοκινητόδρομους και πολυσύχναστες οδούς. «Οι εκπομπές αερίων ντίζελ βλάπτουν τον εγκέφαλο και θα πρέπει να εντοπίσουμε λύσεις, έτσι ώστε να μειωθεί η έκθεση στις κοινότητες που ζουν κοντά στους δρόμους», πρότεινε η δρ. Aisha Dickerson, επικεφαλής της συγκεκριμένης μελέτης και επίκουρη καθηγήτρια στο τμήμα επιδημιολογίας της Σχολής Δημόσιας Υγείας Bloomberg του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.
Διαβάστε επίσης
Ατμοσφαιρική ρύπανση: Πώς επηρεάζει τις νόσους Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον
Ατμοσφαιρική ρύπανση: Για ποιους ασθενείς αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου
