Η θεραπεία με υπερήχους μπορεί να καθυστερήσει, να σταματήσει ή ακόμη και να αντιστρέψει την διαδικασία της γήρανσης αποκαλύπτει η νέα έρευνα με τον επικεφαλής ερευνητή Michael Sheetz καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Τέξας να θεωρεί ότι ο όρος «ανανέωση» ή «αναζωογόνηση» των κυττάρων δεν επαρκεί για να αποδώσει το μέγεθος και τον αντίκτυπο του επιτεύγματος.
Η διαδικασία που μελέτησαν οι επιστήμονες επανεκκινεί την κυτταρική διαίρεση, επαναφέροντας στη ζωή τα κύτταρα ζόμπι – πρόκειται για γηρασμένα κύτταρα που «αρνούνται» να πεθάνουν εκκινώντας έτσι τη διαδικασία φθοράς και γήρανσης του οργανισμού. Τα κύτταρα ζόμπι θεωρείται ότι καταστρέφουν τα κύτταρα που βρίσκονται κοντά τους και προκαλούν ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Τέξας προσπαθούν να γυρίσουν πίσω το χρόνο σε ανθρώπινα κυτταρα σαρώνοντάς τα με χαμηλής συχνότητας υπέρηχους. Χάρη σε αυτή τη διαδικασία ενεργοποιείται εκ νέου η κυτταρική διαίρεση και τα κύτταρα επανέρχονται από την κάτασταση «ζόμπι» που πυροδοτεί την κυτταρική δυσλειτουργία και νόσο. Συνεχίζουν δηλαδή να συμπεριφέρονται ως φυσιολογικά κύτταρα που διαρκώς διαιρούνται.
Τα πειράματα με υπέρηχους διεξήχθησαν σε γηρασμένα ποντίκια και διαπιστώθηκε ότι τα κύτταρά τους αναζωογονήθηκαν βοηθώντας τα να τρέξουν γρηγορότερα και περισσότερο στον τροχό.
Τα ευρήματα προσφέρουν ελπίδα για την αποτροπή της ευθραυστότητας των γηρατειών κρατώντας τους ανθρώπους σε φόρμα στην ηλικία των 70 και των 80. Μάλιστα ήδη σχεδιάζεται μια κλινική δοκιμή για να διαπιστωθεί εάν η τεχνική είναι ασφαλής και μπορεί να καταπολεμήσει ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία.
Αληθινές ελπίδες;
Τα ευρήματα είναι ελπιδοφόρα καθιστώντας και τους ίδιους τους ερευνητές σκεπτικούς για το μέγεθος της ανακάλυψής τους. Τι ακριβώς διαπίστωσαν ωστόσο; Με υπέρηχους, χαμηλότερης δόσης από αυτούς που χρησιμοποιούνται σε εξετάσεις, ενεργοποίησαν την κυτταρική διαίρεση των γηρασμένων κυττάρων (η έρευνα έγινε σε ανθρώπινα κύτταρα και κύτταρα πιθήκων), σταματώντας έτσι την παραγωγή αποβλήτων επιβλαβών για τα υγιή κύτταρα.
Ένα απλό παραδειγμα: κύτταρα του δέρματος αρχίζουν και φθείρονται (γερνούν) μετά από περίπου δεκαπέντε κυτταρικές διαιρέσεις. Με την μέθοδο των υπερήχων τα κύτταρα αυτά έφτασαν να διαιρούνται έως και 24 φορές χωρίς σημάδια ανωμαλιών.
Η συχνότητα υπερήχων ήταν μικρότερη από 100 kilohertz — πολύ κάτω από τα 2.000 που χρησιμοποιούνται στις απεικονιστικές εξετάσεις. Τα πειράματα συνεχίζονται, αλλά η μελέτη ανοίγει την πόρτα στην ανάπτυξη κυττάρων για ερευνητικούς σκοπούς, καθώς και στη θεραπεία ατόμων με προβλήματα υγείας λόγω γήρανσης.
Μια πιθανή εξήγηση για τον τρόπο που τα χαμηλής έντασης κύματα υπερήχων ξανανιώνουν τα γηρασμένα κύτταρα είναι ότι ουσιαστικά τα «γυμνάζουν». Για την ακρίβεια επανεκκινούν το εσωτερικό σύστημα διαχείρισης αποβλήτων που στα γηρασμένα κύτταρα «ζόμπι» τίθεται εκτός λειτουργίας.
Ο καθηγητής Jurgen Gotz από το Πανεπιστήμιο του Queensland, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, χαρακτήρισε τα στοιχεία της εν λόγω έρευνας, αρκούντως πειστικά, αλλά εκτιμά ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να οριστούν οι παράμετροι αποτελεσματικότητας των υπερήχων.
Σημειώνεται ότι τα οστά και οι πνεύμονες παρεμποδίζουν τη μετάδοση των υπερήχων στο ανθρώπινο σώμα. Επίσης η ομάδα του καθηγητή Gotz από την Αυστραλία ανακάλυψε ότι τα ποντίκια που έλαβαν την υψηλότερη συχνότητα υπερήχων παρουσίασαν επίσης βελτιώσεις στη μνήμη. Μια μικρή δοκιμή βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη για να διαπιστωθεί εάν αυτή η μέθοδος μπορεί να βοηθήσει ασθενείς με νόσο Αλτσχάιμερ.
Οι ειδικοί εξηγούν ότι οι θεραπείες με υπέρηχους χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες για ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων. Η ομάδα του καθηγητή Sheetz σχεδιάζει μια δοκιμή στην οποία θα συμμετάσχουν ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα, οι οποίοι θα υποβληθούν σε θεραπεία σε κατάσταση εμβυθισης στο νερό (με αυτό τον τρόπο μειώνεται η δόση των υπερήχων), καθώς και ασθενείς με διαβητικό έλκος ποδιού, που θα υποβληθούν σε ποδόλουτρα.
Οποιαδήποτε θεραπεία ενισχύει την κυτταρική διαίρεση θα μπορούσε θεωρητικά να αυξήσει τον κίνδυνο ογκογένεσης, αλλά ο καθηγητής Sheetz λέει ότι η ομάδα του δεν έχει διαπιστώσει αυτό τον κίνδυνο έως τώρα.
Διαβάστε επίσης
Αντιγήρανση: Θεαματικό facelift χωρίς νυστέρι
Αντιγήρανση: Η προπόνηση που ξανανιώνει τις αρτηρίες – Ποιοι ωφελούνται περισσότερο
Αντιγήρανση: Η φυτική πρωτεΐνη που χαρίζει λάμψη στο δέρμα καθώς μεγαλώνουμε
