Τα αποτελέσματα μιας πιλοτικής μελέτης που παρουσιάστηκε στο Ετήσιο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Ρευματολογίας (EULAR 2019) υποδεικνύουν ότι η ηλεκτροδιέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου, ενός από τα νεύρα που συνδέουν τον εγκέφαλο με το σώμα, θα μπορούσε να παράσχει μια καινοτόμο θεραπευτική προσέγγιση για τους πάσχοντες από ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Το πνευμονογαστρικό νεύρο, είναι το μακρύτερο και πιο σύνθετο από τα 12 ζεύγη νεύρων που ξεκινούν από τον εγκέφαλο, καθώς απλώνεται από τον εγκέφαλο μέχρι τα όργανα του λαιμού, του στήθους και του υπογαστρίου.
Μετά από πρόσφατες εξελίξεις στις νευροεπιστήμες και την ανοσολογία, οι επιστήμονες κατάφεραν να χαρτογραφήσουν τα κυκλώματα του εγκεφάλου που ρυθμίζουν τις ανοσολογικές αντιδράσεις. Σε ένα από αυτά τα κυκλώματα, το οποίο ονομάζεται φλεγμονώδες αντανακλαστικό, τα εγκεφαλικά σήματα μεταδίδονται στο πνευμονογαστρικό νεύρο, το οποίο αναστέλλει την παραγωγή κυτοκινών, μια μεγάλη κατηγορία πρωτεϊνών σημαντικών στη σηματοδότηση των κυττάρων. Ανάμεσα στις κυτοκίνες που αναστέλλει το πνευμονογαστρικό νεύρο είναι και ο παράγοντας νέκρωσης όγκων (TNF), ένα φλεγμονώδες μόριο που αποτελεί πρωταρχικό θεραπευτικό στόχο στη ρευματοειδή αρθρίτιδα. Εικάζεται, λοιπόν, ότι με τη διέγερση της δραστηριότητας αυτού του φλεγμονώδους αντανακλαστικού, οι έμφυτες ανοσοαποκρίσεις μπορούν να τροποποιηθούν χωρίς να προκληθεί εξάλειψή τους ή σημαντική ανοσοκαταστολή.
Σε αυτή την πιλοτική μελέτη, λοιπόν, 14 ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα υποβλήθηκαν σε εμφύτευση ενός καινοτόμου νευροδιεγέρτη σε μέγεθος μινιατούρας που ονομάζεται MicroRegulator. Οι ασθενείς, στους οποίους είχαν αποτύχει τουλάχιστον δύο βιολογικές ή στοχευμένες θεραπείες από του στόματος με διαφορετικούς μηχανισμούς δράσης, κατατάχθηκαν τυχαία σε τρεις διαφορετικές ομάδες, με τη μία να λαμβάνει εικονικό φάρμακο, την άλλη να λαμβάνει μία διέγερση την ημέρα και η τρίτη να λαμβάνει τέσσερις διεγέρσεις την ημέρα σε σύνολο 12 εβδομάδων. Στο τέλος της μελέτης, οι ασθενείς της δεύτερης ομάδας παρουσίασαν καλύτερη απόκριση από αυτούς με τις τέσσερις διεγέρσεις, με τα 2/3 να απαντούν στα κριτήρια της EULAR για την καλή ή μέτρια απόκριση στη θεραπεία.
Μετρήθηκαν, επίσης, οι κυτοκίνες, με τις ομάδες που έλαβαν διεγέρσεις να παρουσιάζουν μείωση μεγαλύτερη του 30% στα επίπεδα ιντερλευκίνης 1β, IL-6 και TNF-α. Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι, τόσο η εμφύτευση της συσκευής όσο και η θεραπευτική διέγερση πραγματοποιήθηκαν σε γενικές γραμμές χωρίς σοβαρές παρενέργειες για τους ασθενείς, ενώ δύο παρενέργειες σχετικές με την επέμβαση καταπολεμήθηκαν χωρίς κλινικά σημαντικές επιπτώσεις.
«Η μελέτη μας υποδεικνύει ότι η καινοτόμος συσκευή MicroRegulator μειώνει τα σημάδια και τα συμπτώματα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Τα δεδομένα αυτά υποστηρίζουν τη μελέτη που αναδεικνύει τη συσκευή ως καινοτόμο θεραπευτική προσέγγιση για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και πιθανώς και άλλες χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις», σημειώνει ο Mark Genovese, καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Stanford.
