Μια γνωστή ανεπιθύμητη ενέργεια που αποδίδεται στις στατίνες διερεύνησε ομάδα με επικεφαλής διευθυντή της Μονάδας Έρευνας για την Υγεία του Πληθυσμού του Συμβουλίου Ιατρικών Ερευνών του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Colin Baigent.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματά της που δημοσιεύτηκαν στο Lancet και παρουσιάστηκαν στο ετήσιο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας στη Βαρκελώνη, η πραγματικότητα είναι μάλλον διαφορετική και οι πιθανότητες μυϊκών παρενεργειών ανέρχεται σε μόλις 10%.
«Οι μυϊκοί πόνοι γίνονται συχνότεροι όσο μεγαλώνουμε και πολλές είναι οι αιτίες πίσω από αυτό, όπως η αρθρίτιδα, τα προβλήματα με τον θυρεοειδή ή η έλλειψη άσκησης. Οι ασθενείς ενδεχομένως να βιώνουν μυαλγίες παράλληλα με τη λήψη στατίνων και, αναμενόμενα, κάποιοι θα τους αποδώσουν στα φάρμακα. Η ανάλυσή μας ωστόσο δείχνει ότι δεν ευθύνονται οι στατίνες», σχολίασε ο Δρ Baigent.
Οι μελέτες
Οι ερευνητές συνέλεξαν και μελέτησαν στοιχεία από 23 κλινικές δοκιμές για στατίνες σε περισσότερους από 155.000 ασθενείς, καθεμία με τουλάχιστον 1.000 ασθενείς που έλαβαν το φάρμακο για δύο έτη. Δέκα εννέα από τις μελέτης συνέκριναν τις στατίνες με ψευδοφάρμακο (placebo) και τέσσερις συνέκρινα βαρύτερες και πιο ελαφριές αγωγές με στατίνες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι:
- το 27% των ατόμων που λάμβαναν στατίνες ανέφεραν μυϊκά συμπτώματα. Ωστόσο, το ίδιο είδος συμπτωμάτων αναφέρθηκε και από το 26,6% των ατόμων που έλαβαν εικονικό φάρμακο,
- υπήρξε μια σχετική αύξηση 7% στις αναφορές μυϊκού πόνου ή αδυναμίας μεταξύ των ατόμων που έπαιρναν στατίνη τον πρώτο χρόνο,
- συνολικά, για κάθε 1.000 άτομα που λάμβαναν μέτριες δόσεις στατίνων σημειώθηκαν 11 επεισόδια μυϊκού πόνου και αδυναμίας κατά τον πρώτο χρόνο.
«Η μελέτη είναι συνεπής με παλαιότερες που είχαν δείξει μυϊκά συμπτώματα όπως πόνοι σε λιγότερο από το 10% των ασθενών που λαμβάνουν στατίνες», σχολίασε ο Δρ Eugene Yang το Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας, με άλλους ερευνητές να συμπληρώνουν ότι πρέπει να υπάρξει μια προσέγγιση των ασθενών ώστε να κατανοήσουν τη σημασία των στατίνων στην πρόληψη εγκεφαλικών επεισοδίων, εμφραγμάτων και καρδιαγγειακών συμβαμάτων.
Ο αντίλογος
Ο αντίλογος στα πρόσφατα ευρήματα συνοψίζεται σε τέσσερα σημεία:
- Σύμφωνα με κάποιους καρδιολόγους όπως ο Δρ Steven Nissen από την κορυφαία κλινική του Κλίβελαντ, δεν μπορείς να αγνοήσεις τις διαμαρτυρίες των ασθενών για πόνους από τη λήψη στατίνων και, έτσι, η συνταγογράφηση εναλλακτικών θεραπειών για τη μείωση της χοληστερόλης γίνεται μονόδρομος.
- Κλινικές δοκιμές όπως αυτές που συμπεριέλαβε η ανάλυση έχουν κάποιους βασικούς μεθοδολογικούς περιορισμούς όπως ο αποκλεισμός ασθενών με πολλές ανεπιθύμητες ενέργειες και μηδενική ανοχή στο φάρμακο. Έτσι, σημειώνουν οι Δρ Nissen και Robert Rosenson από τη Σχολή Ιατρικής Icahn, υπάρχει μια υποκαταγραφή συμπτωμάτων όπως οι έντονοι μυϊκοί πόνοι.
- Η νέα ανάλυση θέτει πολύ αυστηρά κριτήρια για τη σύνδεση των μυαλγιών με τις στατίνες, απαιτώντας από τους ασθενείς που αναφέρουν συμπτώματα να έχουν αιματολογικές εξετάσεις που θα δείχνουν υψηλά επίπεδα κινάσης της κρεατίνης (φωσφοκινάση της κρεατίνης, CK ή CPK), ενός ενζύμου που προκαλείται κατά τη ραβδομυόλυση (σοβαρή μυϊκή βλάβη με απελευθέρωση μυοσφαιρίνης), σύμφωνα με τον Δρ Rosenson. «Η πλειονότητα των ασθενών όμως μπορεί απλώς να νιώθει μυϊκές ενοχλήσεις ή αδυναμία χωρίς ραβδομυόλυση», επισημαίνει.
- Τέλος, σημειώνει ο Δρ Yang, το πληθυσμιακό δείγμα στις περισσότερες μελέτες δεν ήταν αντιπροσωπευτικό του γενικού πληθυσμού παρά αποτελείτο κατά 80% από λευκούς και κατά 75% άνδρες.
Διαβάστε επίσης:
Κορωνοϊός: Το φθηνό ευρείας χρήσης φάρμακο που προλαμβάνει τη σοβαρή COVID-19
Υπόταση: Οι δύο λόγοι που «ρίχνουν» την πίεση τόσο χαμηλά
Το πασίγνωστο χάπι που μειώνει τον κίνδυνο θανάτου από κορωνοϊό
