Μια πρωτοποριακή εφαρμογή της επεμβατικής διακρανιακής εγκεφαλικής διέγερσης παρουσίασε επιστημονική ομάδα του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» στο 33ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νευρολογίας. Η μέθοδος δοκιμάστηκε με επιτυχία σε 38χρονο ασθενή με εκφυλιστικής μορφής αταξία, πάθηση που διαταράσσει τον συντονισμό των εκούσιων κινήσεων του σώματος.
Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα, ο ασθενής έχει σταθερή στον χρόνο ύφεση των συμπτωμάτων της παρεγκεφαλιδικής αταξίας έως και 30%, γεγονός που έχει συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και τη λειτουργικότητα του.
Τη μελέτη με τίτλο «Εφαρμογή της επεμβατικής ηλεκτρικής διέγερσης στην αταξία» παρουσίασε στο πανελλήνιο συνέδριο η Αθανασία Αλεξούδη, Νευρολόγος, MsC, PhD, Ακαδημαϊκός Υπότροφος της Α’ Νευροχειρουργικής Κλινικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), την οποία υλοποίησε (με τους: Ε. Βλαχάκη, Σπ. Δευτεραίο, Σ. Κορφιά, Δ. Σακά, Γ. Στράντζαλη, Σ. Γκατζώνη) στο πλαίσιο της μεταδιδακτορικής της έρευνας.
Όπως εξηγεί στο ygeiamou.gr η κυρία Αλεξούδη, «με τον όρο ‘αταξία’ ορίζεται η διαταραχή του συγχρονισμού των εκούσιων κινήσεων. Πρόκειται για σύμπτωμα και πάντα πρέπει να διερευνούμε την υποκείμενη αιτιολογία. Συνήθως η αταξία οφείλεται σε δυσλειτουργία της παρεγκεφαλίδας, του αιθουσαίου ή των προσαγωγών οδών προς την παρεγκεφαλίδα».
Η αταξία μπορεί να έχει οξεία έναρξη (π.χ. εγκεφαλικό έμφρακτο, αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο, λοίμωξη) με ταχεία πορεία και καταστροφικά αποτελέσματα ή υποξεία έναρξη (π.χ. ανοσολογικής αιτιολογίας) με περιορισμένες θεραπευτικές δυνατότητες. Η αταξία με υποκλινική έναρξη (π.χ. spinocerebellar ataxias -SCAs- γενετικά κληρονομούμενες) έχει αργή και προοδευτική πορεία.
Με την εξέλιξη του κλάδου της Νευρογενετικής, οι γιατροί μπορούν να διαγιγνώσκουν όλο και περισσότερες μορφές αταξίας. «Αλλά υπάρχουν και σποραδικές μορφές αταξίας, που παραμένουν αδιάγνωστες», σημειώνει η κυρία Αλεξούδη.
Και συμπληρώνει πως «προς το παρόν, δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία που να καθυστερεί ή να παρεμποδίζει την εξέλιξη της αταξίας και πολλές μορφές της οδηγούν σε πρόωρη αναπηρία».
Η θεραπευτική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της αταξίας, όπως η απουσία συντονισμού των εκούσιων κινήσεων του σώματος και η ανισορροπία, συνίσταται σε φυσιοθεραπεία, εργοθεραπεία και λογοθεραπεία. Ωστόσο, η ετερογένεια της ομάδας αυτής νοσημάτων παρεμποδίζει την ανάπτυξη μιας κοινής αποτελεσματικής θεραπείας.
Η Αθανασία Αλεξούδη και οι συνεργάτες παρουσίασαν στο 33ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νευρολογίας (16-19 Ιουνίου 2022, Ηράκλειο Κρήτης) την περίπτωση ενός ασθενή με παρεγκεφαλιδική αταξία, στον οποίο εφάρμοσαν επεμβατική διακρανιακή εγκεφαλική διέγερση, που περιλαμβάνει την αμφοτερόπλευρη εμφύτευση τεσσάρων οκταπολικών ηλεκτροδίων υποδόρια, επάνω από τον βρεγματικό και ινιακό φλοιό.
Ο ασθενής παρουσιάζει σταθερή στον χρόνο ύφεση των συμπτωμάτων της αταξίας έως και 30%, γεγονός που έχει επιφέρει σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής του και την λειτουργικότητα του.
«Τα πρώτα συμπτώματα ξεκίνησαν όταν ήταν 18 χρόνων και σταδιακά η αταξία επιδεινωνόταν. Πριν από 15 μήνες αποφασίσαμε να δοκιμάσουμε τη νευροδιέγερση. Προηγήθηκε μια δοκιμαστική περίοδος 15 ημερών. Αφού είδαμε ότι υπάρχει βελτίωση, σύμφωνα με διεθνείς κλίμακες αξιολόγησης αλλά και τη προσωπική εμπειρία του ασθενή, προχωρήσαμε στη μόνιμη εμφύτευση του εσωτερικού νευροδιεγέρτη – μικροσυσκευή μοιάζει με βηματοδότη», εξηγεί η Νευρολόγος.
Ο 38χρονος ασθενής έκτοτε παρακολουθείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα στα εξωτερικά ιατρεία του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» όπου γίνονται οι απαραίτητες ρυθμίσεις για τη βελτιστοποίηση των παραμέτρων της διέγερσης.
Τα πρώτα αποτελέσματα καταδεικνύουν σταθερή στον χρόνο ύφεση των συμπτωμάτων παρεγκεφαλιδικής αταξίας καθώς έχει βελτιωθεί η ισορροπία, η βάδιση και ο ασθενής είναι ανεξάρτητος όσον αφορά την προσωπική του υγιεινή.
«Η εφαρμογή της υποδόριας επεμβατικής ηλεκτρικής διέγερσης είναι μια ασφαλής και καλά ανεκτή μέθοδος για τη μείωση των συμπτωμάτων στην προοδευτική αταξία», καταλήγει η κυρία Αλεξούδη μιλώντας στο ygeiamou.gr και τονίζει ότι «η εφαρμογή της μεθόδου σε εναλλακτικές ανατομικές δομές, σε διαφορετικής αιτιολογίας αταξία, σε μεγαλύτερο πληθυσμό και μεγαλύτερη διάρκεια παρακολούθησης, θα τεκμηριώσει την αποτελεσματικότητά της».