Ο ιός πολιομυελίτιδας τύπου 2 (cVDPV2) ανιχνεύθηκε σε δείγματα λυμάτων πέντε ευρωπαϊκών χωρών (Φινλανδία, Γερμανια, Πολωνία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο) μεταξύ Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου 2024, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC).

Αυτή είναι η πρώτη φορά που ανιχνεύεται cVDPV2 σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΕ/ΕΟΧ) μέσω περιβαλλοντικής επιτήρησης. Το ECDC τονίζει ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν αναφερθεί ανθρώπινα κρούσματα πολιομυελίτιδας και η ΕΕ/ΕΟΧ συνεχίζει να παραμένει απαλλαγμένη από τη νόσο, αλλά τέτοια ευρήματα απαιτούν αυξημένη επαγρύπνηση.

Οι εργαστηριακές αναλύσεις υποδεικνύουν πιθανότατα ότι ο ιός έχει εισαχθεί επανειλημμένα από άγνωστη περιοχή όπου εξακολουθεί να κυκλοφορεί ο συγκεκριμένος τύπος του ιού. Αυτές οι πρόσφατες εισαγωγές ενδέχεται να αποτελούν απειλή για τη Δημόσια Υγεία στην ΕΕ/ΕΟΧ και πρέπει να παρακολουθούνται στενά, σύμφωνα με την ταχεία εκτίμηση κινδύνου που δημοσίευσε το ECDC σχετικά με αυτό το θέμα.

«Η Ευρώπη είναι απαλλαγμένη από πολιομυελίτιδα εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια. Πρέπει να παραμείνουμε σε επαγρύπνηση, να διατηρήσουμε υψηλά ποσοστά εμβολιασμού και να καλύψουμε τυχόν ελλείψεις εμβολιασμού για να αποτρέψουμε την επιστροφή αυτής της σοβαρής ασθένειας», δήλωσε η Διευθύντρια του ECDC, Pamela Rendi-Wagner.

Το ECDC επισημαίνει ότι ο ιός της πολιομυελίτιδας είναι εξαιρετικά μεταδοτικός και μπορεί να εξαπλωθεί εύκολα και σιωπηλά σε ευρείες γεωγραφικές περιοχές. Επομένως, ενώ η ΕΕ/ΕΟΧ παραμένει απαλλαγμένη από πολιομυελίτιδα, είναι ζωτικής σημασίας να διατηρηθεί η ανοσία μέσω του εμβολιασμού. Η πολιομυελίτιδα είναι νόσος που δυνητικά προκαλεί αναπηρία και δεν υπάρχει ειδική θεραπεία γι’ αυτήν. Ο εμβολιασμός είναι η μόνη αποτελεσματική μέθοδος προστασίας από τη σοβαρή νόσο που προκαλεί ο ιός της πολιομυελίτιδας.

Όπως προκύπτει από τις εκτιμήσεις του ECDC, περίπου 600.000 παιδιά ηλικίας 12–23 μηνών ενδέχεται να μην έχουν λάβει πλήρες βασικό εμβολιαστικό σχήμα για την πολιομυελίτιδα το 2022 και το 2023.

Ο συνολικός κίνδυνος για τους εμβολιασμένους πληθυσμούς εκτιμάται ως πολύ χαμηλός, ανεξαρτήτως του επιπέδου εμβολιαστικής κάλυψης. Ωστόσο, ο συνολικός κίνδυνος για ανεπαρκώς ή μη εμβολιασμένους πληθυσμούς εκτιμάται ως χαμηλός σε περιοχές με υψηλή κάλυψη εμβολιασμού και μέτριος σε περιοχές με χαμηλή κάλυψη.

Εάν εμφανιστούν κρούσματα πολιομυελίτιδας, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενεργοποιήσουν ένα εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης της νόσου. Οι κλινικοί ιατροί, ιδίως οι παιδίατροι, θα πρέπει να είναι ενήμεροι για την πιθανότητα οξείας χαλαρής παράλυσης (AFP) που προκαλείται από τον ιό της πολιομυελίτιδας.

Συστάσεις του ECDC

Με βάση την αξιολόγηση, το ECDC συστήνει στις δημόσιες υγειονομικές αρχές να ενισχύσουν τα προγράμματα εμβολιασμού παιδιών ώστε να επιτύχουν και να διατηρήσουν τουλάχιστον 90% κάλυψη σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας. Επιπλέον, προτείνεται η άμεση υλοποίηση εκστρατειών αναπλήρωσης εμβολιασμού για άτομα με ελλιπή ή άγνωστο ιστορικό εμβολιασμού, ιδιαίτερα σε περιοχές με χαμηλή κάλυψη ή όπου η περιβαλλοντική δειγματοληψία έχει ανιχνεύσει τον ιό.

Οι αρχές καλούνται επίσης να διατηρήσουν επαρκή αποθέματα του αδρανοποιημένου εμβολίου πολιομυελίτιδας (IPV) και να διασφαλίσουν ότι όλοι οι πληθυσμοί με άγνωστο ιστορικό εμβολιασμού λαμβάνουν το εμβόλιο.

Οι χώρες ενθαρρύνονται να ενισχύσουν την περιβαλλοντική επιτήρηση ώστε να εντοπίζουν έγκαιρα τυχόν νέες εισαγωγές ή κυκλοφορία του ιού. Με τη βελτίωση της συλλογής δεδομένων και των συστημάτων επιτήρησης, οι χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ μπορούν να εντοπίσουν καλύτερα τα κενά στον εμβολιασμό, να προσαρμόσουν τις στρατηγικές αντίδρασης και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά με το κοινό.

Επιπλέον, οι υγειονομικές αρχές θα πρέπει να αναπτύξουν στοχευμένες, προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες και πολιτισμικά ευαίσθητες παρεμβάσεις για την αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης, καθώς και δραστηριότητες επικοινωνίας κινδύνου για να αναδείξουν τη σημασία του έγκαιρου εμβολιασμού.

Διαβάστε επίσης

Μικροβιακή αντοχή: «Καμπανάκι» ECDC για τα υπερανθεκτικά μικρόβια – Θερίζουν στα ελληνικά νοσοκομεία

Μικροβιακή αντοχή: Θα στερήσει πάνω από 39 εκατομμύρια ζωές έως το 2050

Αντιγριπικό: Γιατί οι ειδικοί ζητούν για πρώτη φορά τον εμβολιασμό των παιδιών στην Ελλάδα