«Θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό άνθρωποι σαν τον Δημήτρη Σταρόβα να μιλάνε δημόσια γι’ αυτά τα θέματα. Η παχυσαρκία δεν είναι θέμα εμφάνισης, είναι θέμα υγείας, είναι νόσος» δήλωσε χθες η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, παίρνοντας τον λόγο μετά τον γνωστό μουσικό, ο οποίος είχε μόλις μοιραστεί λεπτομέρειες από την περιπέτεια υγείας του με το εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη τον Μάιο, στο πλαίσιο επιστημονικής συζήτησης για τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της παχυσαρκίας.

Επ’ αφορμή αυτού, η υπουργός μίλησε ξανά για τη δική της μάχη με την παχυσαρκία, ενώ ο κ. Αλέξανδρος Κόκκινος, Καθηγητής Παθολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, φώτισε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα με τη νόσο.

«Κανείς δεν αλλάζει με προστακτικές αλλά με στήριξη»

«Έχω υπάρξει κι εγώ 100 κιλά και ξέρω πώς είναι» ανέφερε η κ. Αγαπηδάκη, «δυσκολεύτηκα πολύ να τα χάσω. Όταν ήμουν 15 χρόνια νεότερη, θα μπορούσε να με είχε οδηγήσει, όπως όλους, σε νοσήματα». «Δεν είχα βοήθεια από το κράτος όταν αντιμετώπιζα το πρόβλημα. Θα ήθελα να υπήρχε πλαίσιο, αυτή είναι η λέξη-κλειδί· χρειάζεσαι πλαισίωση: από τον εκπαιδευτικό, τον γιατρό, τον ψυχολόγο, τον γονιό. Δεν το είχα αυτό. Γεννήθηκα σε ένα χωριό και μεγάλωσα σε μια οικογένεια φτωχή και με δυσκολίες. Όλα όσα έχουν συμβεί στη ζωή μου ήταν εντελώς απροσδόκητα» πρόσθεσε.

Ορμώμενη από την Εθνική Δράση κατά της Παιδικής Παχυσαρκίας, είπε: «Αποδεχόμαστε όλα τα παιδιά και ο τρόπος που πάμε να παρέμβουμε στα σχολεία δεν είναι με τα “πρέπει”. Κανείς δεν αλλάζει επειδή του λες “χάσε βάρος, κάνε αυτό ή εκείνο”, όλες αυτές τις προστακτικές που χρησιμοποιούμε συχνά στον ιατρικό τομέα. Αλλάζει όταν τον στηρίζουμε. Εμένα με βοήθησε να αλλάξω όταν πίστεψε κάποιος σε μένα, σαν να είδε τον εαυτό μου ότι μπορεί να υπάρξει με έναν άλλο τρόπο. Και έτσι το πίστεψα κι εγώ, το οικειοποιήθηκα και μπόρεσα να προσπαθήσω. Αλλάζουμε μέσα από τις σχέσεις».

Η υπουργός εξήγησε περαιτέρω τον ρόλο των σχέσεων από τη βρεφική ήδη ηλικία, μέσα από την αναφορά του κ. Κόκκινου στην εμπλοκή του υποθαλάμου στην παχυσαρκία, «ενός κατώτερου πρωτόγονου κέντρου του εγκεφάλου μας, που αντιλαμβάνεται την απώλεια βάρους ως νόσο και θέλει να μας ξαναφέρει στο αρχικό μας βάρος αυξάνοντας την πείνα και μειώνοντας τον κορεσμό».

«Το πρόγραμμα παιδικής παχυσαρκίας αφορά ηλικίες 0-17 ετών γιατί παίζει τεράστιο ρόλο πώς αναπτύσσεται το νευρικό μας σύστημα σε συνάρτηση με τις σχέσεις που έχουμε. Όταν νιώθεις ασφαλής ως βρέφος, η απόκρισή σου στο στρες είναι διαφορετική και αυτό σχετίζεται με την πάλη-φυγή και τον τρόπο που πυροδοτείται το αίσθημα της πείνας».

«Για πρώτη φορά, έκανα αυτό που μου είπαν για το καλό μου»

«Εάν μπορούσαν έξι μήνες πριν να μου μεταφέρουν με έναν τρόπο μαγικό το πώς αισθάνομαι τώρα με την απώλεια κιλών, με το σταμάτημα του καπνίσματος, με τους δείκτες κάτω από το όριο και την ευφορία και γαλήνη που νιώθω, θα έλεγα “κάντε με έτσι κι ας γίνω 70. Θα έδινα 10 χρόνια από τη ζωή μου» εξομολογήθηκε ο Δημήτρης Σταρόβας που, μετά από δεκαετίες, μπορεί να κοιμάται χωρίς διακοπή και να περπατάει, να κάνει δραστηριότητες ακατόρθωτες για έναν υπέρβαρο άνθρωπο και να ξεπερνά «τις καθημερινές ήττες που οδηγούν μαθηματικά σε κατάθλιψη» χάρη στην απώλεια 40 κιλών. «Ακόμα και στις σχέσεις, με τη γυναίκα μου, τώρα συνειδητοποιώ πόσα πράγματα, απλά, καθημερινά, δεν μπορούσα να της τα προσφέρω».

«Πέρασα δύο δεκαετίες [ζυγίζοντας] πάνω από 150 κιλά» δήλωσε για τη διαδρομή του με το αυξημένο βάρος, που ξεκίνησε το 1990 με «μερικά κιλά παραπάνω κάθε χρόνο», ώσπου σταθεροποιήθηκε μετά από επτά χρόνια στο τριψήφιο νούμερο. «Όσο αυτοσαρκασμό και πλάκα να κάνεις, κάποια στιγμή εξαντλούνται» εξομολογήθηκε λίγο αφότου, αστειευόμενος, είχε χαρακτηρίσει τον εαυτό του ως «νεοχοντρό», «σωματικά ευκατάσταστο» και «λιπαρά διακοσμημένο».

Μιλώντας για την παχυσαρκία ως νόσο, δήλωσε: «Όταν ένας άνθρωπος προσπαθεί επί δεκαετίες να σταματήσει κάτι που τον ενοχλεί, κάτι λέει… ή μπορεί και όχι. Έχω αλλάξει οπτική, μέσα σε έξι μήνες κατάφερα ό,τι δεν είχα καταφέρει 20 χρόνια πριν. Για πρώτη φορά, έκανα αυτό που μου είπαν για το καλό μου».

Ολοκληρώνοντας, κ. Σταρόβας έστειλε το δικό του μήνυμα: «Οι Έλληνες έχουμε την ψευδαίσθηση ότι το κακό θα φτάσει μέχρι την πόρτα του διπλανού μας, όχι σε εμάς. Όταν η ζωή σου σώζεται από τύχη, συνειδητοποιείς πραγματικά ότι το να αλλάξεις συνήθειες και τρόπο ζωής -και αυτό είναι πολύ σημαντικό- δεν είναι τόσο δύσκολο όσο νομίζεις. Η φροντίδα του εαυτού μας και η πρόληψη δεν είναι διαπραγματεύσιμα, είναι μονόδρομος»

Στρεβλές εικόνες της παχυσαρκίας

Ο καθηγητής κ. Κόκκινος, μίλησε για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην καθημερινή τους ζωής τα άτομα με παχυσαρκία, αλλά και τις στρεβλές εικόνες της παχυσαρκίας και υπερβαρότητας, όταν τις βλέπουμε σαν κάτι φυσικό από τη μία, ως μιαρή επιλογή από την άλλη.

«Έχει αλλάξει η οπτική μας αντίληψή μας για το σώμα του ανθρώπου. Στην Ελλάδα έχουμε 32% παχυσαρκία [Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ)] και 37,6% υπερβαρότητα. Περίπου 70%, δηλαδή, έχουν αυξημένο σωματικό βάρος που το βλέπουμε και δεν τον αναγνωρίζουμε· είναι το “new normal” [νέο φυσιολογικό]. Και αυτό, όταν το επισημαίνουμε, δεν είναι επειδή θέλουμε να τιμωρήσουμε τα άτομα που έχουν αυξημένο βάρος. Ξέρουμε από όλες τις μελέτες ότι όταν αυξάνεται ο ΔΜΣ πάνω από 27 αυξάνονται και πιθανότητες να νοσήσει κανείς και να πεθάνει.

»Δεν θέλουμε να τον κάνουμε πιο όμορφο απ’ ό,τι ήδη είναι. Θέλουμε να τον κάνουμε να ζήσει περισσότερο και καλύτερα. Οι προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει ένας άνθρωπος με παχυσαρκία είναι αρκετά σοβαρές. Δεν μπορούμε να φανταστούμε τι μπορεί να έχει ένας άνθρωπος με ΔΜΣ 80 -γιατί υπάρχουν και τέτοιες περιπτώσεις.

»Είναι ένας άνθρωπος που δυσκολεύεται να περπατήσει -κάνει τρία βήματα και δυσφορεί-, δεν μπορεί να ανέβει σκάλες, δεν μπορεί να σκουπιστεί όταν πάει στην τουαλέτα και μυρίζει πάρα πολύ άσχημα, δεν μπορεί να σκύψει να δέσει τα κορδόνια του, είναι ένα άτομο το οποίο κοροϊδεύουν από τη στιγμή που γεννήθηκε, διότι πολύ συχνά η παχυσαρκία, επειδή έχει γενετικό υπόβαθρο, ξεκινά από την παιδική ηλικία, το κατηγορούν, το δείχνουν στο δρόμο, αναγκάζεται να πάρει δύο θέσεις στο αεροπλάνο και ο άνθρωπος δίπλα του δυσανασχετεί γιατί κάθεται δίπλα στον “χοντρό”, αν μου επιτρέπετε, λέξη που θα πρέπει να φύγει εντελώς από το λεξιλόγιό μας.

»Δεν λέμε ποτέ παχύσαρκος αλλά άτομο με παχυσαρκία, χρησιμοποιούμε person-first language [πρώτα ο άνθρωπος και μετά η διάγνωση], όπως δεν λέμε για ένα άτομο που έχει σύφιλη «συφιλιδικός». Είναι όπως ένας άνθρωπος που έχει υπέρταση χωρίς να φταίει -είναι συνήθως ιδιοπαθής-, αλλά έχει την υποχρέωση να απευθυνθεί σε επαγγελματίες υγείας που μπορούν να αντιμετωπίσουν τη νόσο του με επιστημονικά τεκμηριωμένες μεθόδους».

Διαβάστε επίσης:

Σεμαγλουτίδη: Αποτελεί νέο όπλο στη μάχη κατά της φλεγμονής

Αναισθησία: Ο σοβαρός κίνδυνος που απειλεί όσους λαμβάνουν φάρμακα παχυσαρκίας

Παίρνετε σεμαγλουτίδη; Οι απαραίτητες αλλαγές που πρέπει να κάνετε στη διατροφή σας