Ολοένα και μεγαλύτερη ώθηση δίνεται στις μεταμοσχεύσεις στη χώρα μας. Η πρώτη Τράπεζα Οφθαλμικών Ιστών του Πανεπιστημίου Αθηνών που εγκαινιάζεται σήμερα στο νοσοκομείο Αθηνών «Γ.Γεννηματάς» διευρύνει ένα συγκεκριμένο πεδίο, αυτό των οφθαλμικών μεταμοσχεύσεων, που διαφοροποιούνται σε σχέση με μεταμοσχεύσεις άλλων ανθρώπινων οργάνων, καθώς τα μοσχεύματα μπορούν να ληφθούν ακόμη και 24 ώρες μετά την πιστοποίηση θανάτου του δότη.
Η Τράπεζα Οφθαλμικών Ιστών «Athens Eye Bank» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι μια μονάδα αξιολόγησης και επεξεργασίας των οφθαλμικών μοσχευμάτων. Η ίδρυσή της χρηματοδοτήθηκε από το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου ΚΙΚΠΕ μέσω του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας ΕΛΚΕ.
Λειτουργεί με Διευθυντή και Επιστημονικό Υπεύθυνο τον καθηγητή Οφθαλμολογίας του ΕΚΠΑ κ. Γεώργιο Κυμιωνή ο οποίος έχει διατελέσει σε αντίστοιχες θέσεις στο εξωτερικό (Επιστημονικός Υπεύθυνος στην Τράπεζα Οφθαλμών του Jules Gonin Eye Hospital της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Λωζάνης, Ελβετία). Επιστημονική συνεργάτης της Τράπεζας είναι η κυρία Μαρίνα Χατζέα, η οποία, μαζί με τον κ. Κυμιωνή, εξηγούν στο ygeiamou.gr την ακριβή λειτουργία και τη χρησιμότητα της Τράπεζας.
«H Τράπεζα Οφθαλμικών Μοσχευμάτων είναι απαραίτητη για την μελέτη των οφθαλμικών ιστών ως προς την καταλληλόλητα τους πριν μεταμοσχευθούν σε πιθανό λήπτη. Σκοπός είναι η μείωση των επιπλοκών και των περιστατικών ανεπάρκειας των μοσχευμάτων που μπορούν να προβλεφθούν από την αξιολογηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών και των εργαστηριακών εξετάσεων τους. Η Τράπεζα Οφθαλμικών Ιστων παρέχει τον απαραίτητο εξοπλισμό για την επεξεργασία των μοσχευμάτων και για τη χρήση τους σε διαφορετικούς τύπους μεταμοσχεύσεων. Το εργαστήριο και ο εξοπλισμός της Τράπεζας διατίθενται για περαιτέρω έρευνα των οφθαλμικών ιστών συμβάλλοντας στην πρόοδο των μεταμοσχεύσεων και της επιστήμης της Οφθαλμολογίας στην Ελλάδα», σημειώνει ο κ. Κυμιωνής.
Στη χώρα μας βρίσκεται σε λειτουργία ακόμη μία Τράπεζα Οφθαλμικών Μοσχευμάτων, στη Θεσσαλονίκη, και συγκεκριμένα στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ. Η νέα Τράπεζα, «Athens Eye Bank», πληροί τους όρους και τις προϋποθέσεις λειτουργίας του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων και αδειοδοτήθηκε επίσημα στις 20 Νοεμβρίου 2023.
Μεγάλες λίστες αναμονής για οφθαλμικά μοσχεύματα
Ένας μεγάλος αριθμός ασθενών που χρήζουν μεταμόσχευσης κερατοειδούς βρίσκονται σε λίστες αναμονής στις μεταμοσχευτικές μονάδες. Υπολογίζονται σε εκατοντάδες αυτή τη στιγμή για όλη τη χώρα.
Μέχρι σήμερα η διαθεσιμότητα των οφθαλμικών μοσχευμάτων ήταν μικρή στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα η χώρα μας να παρουσιάζει αδυναμία να καλύψει τον αριθμό των ασθενών που χρήζουν μεταμόσχευση κερατοειδούς. Αυτό προκάλεσε μεγάλες λίστες αναμονής, με την πλειοψηφία των μεταμοσχεύσεων να πραγματοποιούνται μέσω εισαγωγής μοσχευμάτων κερατοειδούς απο το εξωτερικό.
Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων καταβάλει σημαντική προσπάθεια για την αύξηση του αριθμού των δοτών και των διαθεσίμων μοσχευμάτων. Η λειτουργία τραπεζών οφθαλμικών ιστών είναι απαραίτητη προκειμένου να εξασφαλιστεί η ποιοτική ανάλυση των μοσχευμάτων έτσι ώστε να πραγματοποιούνται μεταμοσχεύσεις με τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. «Ο απαραίτητος αριθμός τραπεζών εξαρτάται από τον αριθμό των διαθεσίμων εθνικών μοσχευμάτων ο οποίος φαίνεται από τα δεδομένα του εθνικού οργανισμού μεταμοσχεύσεων να είναι συνεχώς αυξανόμενος τα τελευταία έτη», εξηγεί η κυρία Χατζέα.
Διαδικασία λήψης οφθαλμικών μοσχευμάτων
Τα μοσχεύματα κερατοειδούς λαμβάνονται από δότες εφόσον έχει επέλθει ο πιστοποιημένος θάνατος τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η δωρεά κερατοειδών μπορεί να γίνει ανεξάρτητα των υπόλοιπων οργάνων, με διαδικασία που δεν αφήνει ορατό αποτέλεσμα στον θανόντα και μάλιστα μέχρι και 24 ώρες μετά την πιστοποίηση του θανάτου του δότη. «Η διαδικασία δωρεάς οφθαλμικών ιστών είναι συνήθως απλή και δεν αφήνει ορατές ουλές. Ο χειρουργός οφθαλμίατρος αφαιρεί από τον δωρητή τους ιστούς μετά θάνατον. Η διαδικασία γίνεται με σεβασμό και επαγγελματισμό, εξασφαλίζοντας ότι η δωρεά θα είναι κατάλληλη για μεταμόσχευση. Ο δωρητής κερατοειδούς και οι συγγενείς, επιλέγοντας την δωρεά, κάνουν ένα μεγάλο δώρο ζωής στους συνανθρώπους μας που πάσχουν από οφθαλμολογικές παθήσεις», προσθέτει ο κ. Κυμιωνής.
Τα εγκαίνια της «Athens Eye Bank» πραγματοποιούνται σήμερα το πρωί στο Αμφιθέατρο του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Γ. Γεννηματάς», με τη συμμετοχή εκπροσώπων του Υπουργείου Υγείας, του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η τράπεζα οφθαλμικών μοσχευμάτων του νοσοκομείου «Γ.Γεννηματάς»
