«Κάπνιζα από 16 ετών και συνδύαζα το τσιγάρο πάντα με τη χαρά». Με τη φράση αυτή, η γνωστή παρουσιάστρια ειδήσεων, Σία Κοσιώνη, περιέγραψε τη δύσκολη πορεία της για να διακόψει τη βλαβερή συνήθεια του καπνίσματος. Μια πορεία με αίσια έκβαση, καθώς ένα χρόνο τώρα είναι… ελεύθερη καπνού, νιώθοντας υπερηφάνεια για τον εαυτό της.
Πώς τα κατάφερε; Με την επιστημονική καθοδήγηση του Ιατρείου Διακοπής Καπνίσματος του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός», όπου δωρεάν προσφέρεται βοήθεια σε καπνιστές που θέλουν να σταματήσουν να καπνίζουν. Οι συνέπειες του καπνού στην υγεία τέθηκαν στο επίκεντρο εκπαιδευτικού τριημέρου για δημοσιογράφους από την Ελλάδα και τα Βαλκάνια που διοργάνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφορικά με τις μη μεταδοτικές ασθένειες.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΠΟΥ για τη χώρα μας, χρήση καπνού το 2019 έκανε το 35% των Ελλήνων από 15 ετών και πάνω. Μάλιστα, έρευνα του Ινστιτούτου Προληπτικής και Κοινωνικής Ιατρικής που πραγματοποιήθηκε το 2022 σε συνεργασία με την Metron Analysis, έδειξε ότι το 40% των ερωτηθέντων κάπνιζε το 2021 έναντι 36% το 2017. Επίσης, στην εκδήλωση του ΠΟΥ αναφέρθηκε ότι η Ελλάδα, μετά την Κύπρο, έχει το δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό καπνιστών ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα παραπάνω δεδομένα δείχνουν την ανάγκη για παρεμβάσεις που θα μειώσουν την επίδραση του καπνίσματος. Όπως τόνισε η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πνευμονολογίας του ΕΚΠΑ και υπεύθυνη του Ιατρείου Διακοπής Καπνίσματος του Ευαγγελισμού, Παρασκευή Κατσαούνου, επικαλούμενη παλαιότερα στοιχεία του Lancet, το κάπνισμα είναι περισσότερο εθιστικό ακόμη και από την κοκαΐνη.
Δεν είναι τυχαίο ότι, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η νικοτίνη που περιέχεται στον καπνό προκαλεί έντονο εθισμό και η χρήση καπνού αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακές και αναπνευστικές παθήσεις, πάνω από 20 διαφορετικούς τύπους ή υποτύπους καρκίνου και πολλές άλλες εξουθενωτικές καταστάσεις υγείας. Κάθε χρόνο, περισσότεροι από 8 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από τη χρήση καπνού σε όλο τον κόσμο. Οι καρδιαγγειακές παθήσεις, τα αναπνευστικά, όπως και οι καρκίνοι περιλαμβάνονται στα μη μεταδιδόμενα νοσήματα που ευθύνονται για το 83% του συνόλου των θανάτων στην Ελλάδα.
Η περίπτωση της Σίας Κοσιώνη
Παίρνοντας το παράδειγμα από το σύζυγό της, Κώστα Μπακογιάννη, ο οποίος δημόσια έχει αναφερθεί στη νίκη του υπέρ του τσιγάρου, η Σία Κοσιώνη μέσω του Ιατρείου Διακοπής Καπνίσματος του «Ευαγγελισμού» και της κυρίας Κατσαούνου, την οποία και ευχαρίστησε, έκοψε το κάπνισμα πριν ένα χρόνο. «Ήμασταν στο σπίτι με τα παιδιά, καπνίζαμε και οι δύο. Πρώτος εκείνος σταμάτησε. Όταν με κινητοποίησε να το κάνω, μου είπε ότι δεν είναι δύσκολο στο τέλος της ημέρας, αλλά είναι δύσκολο στην αρχή», ανέφερε η γνωστή παρουσιάστρια, επισημαίνοντας πως η πρώτη της αντίδραση απέναντι στον σύζυγό της ήταν: «Είσαι καλύτερος να αντέξεις τον πόνο».
Όταν η κυρία Κατσαούνου ανέφερε στην κυρία Κοσιώνη ότι ο καπνός είναι περισσότερο εθιστικός από το τσιγάρο, η δεύτερη ένιωσε να την καταλαβαίνει, όπως είπε. Για τρεις μήνες επισκεπτόταν τη γιατρό κάθε εβδομάδα ακολουθώντας ό,τι της πρότεινε. Η κατάκτηση των στόχων που έβαζαν στο Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος ήταν καθημερινές μεγάλες νίκες για μια γυναίκα που ξεκίνησε να καπνίζει 16 ετών και είχε συνδέσει το τσιγάρο με κάθε ευχάριστη στιγμή της ζωής της. Πολύτιμος συνοδοιπόρος στη δύσκολη διαδρομή της γνωστής παρουσιάστριας για να διακόψει το κάπνισμα ήταν ο μικρός της γιος, ο οποίος της υπενθύμιζε τους στόχους που είχε να εκπληρώσει και την ενθάρρυνε.
Τα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος
Σύμφωνα με την κυρία Κατσαούνου, τα ιατρεία διακοπής καπνίσματος των δημόσιων νοσοκομείων ανέρχονται σε 37 σε όλη τη χώρα. Είναι δωρεάν για τους πολίτες και λειτουργούν πρωινές ώρες, γεγονός που αποτελεί «ανάχωμα» καθώς δε διευκολύνει ένα πολύ μεγάλο ποσοστό εργαζομένων.
Το Ιατρείο του Ευαγγελισμού εξυπηρετεί περί τα 1.000 άτομα το χρόνο, αριθμός μεγάλος για τη «δύναμη» του ιατρείου, αλλά μικρός για το… 40% των καπνιστών στην Ελλάδα. Η αναμονή είναι περίπου 2-3 μήνες, ενώ το ποσοστό επιτυχίας διακοπής καπνίσματος μέσα από αυτές τις εξειδικευμένες δομές ανέρχεται σε περίπου 35% κατά μέσο όρο στην Ελλάδα. Η σωματική απεξάρτηση χρειάζεται ένα τρίμηνο, βάσει μελετών, και η θεραπεία ξεκινά με μείωση του καπνίσματος και παράλληλη χορήγηση εγκεκριμένων σκευασμάτων, μέχρι να επιτευχθεί η πλήρης διακοπή του καπνίσματος.
