Σήμα κινδύνου για αύξηση σοβαρής νεογνικής λοίμωξης από ιό που προκαλεί μηνιγγίτιδα εκπέμπει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC).
Aπό τον Ιούλιο του 2022 και κατά τη διάρκεια του 2023 μέσω του Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης και Αντίδρασης (EWRS) κράτη μέλη της ΕΕ έχουν αναφέρει 19 λοιμώξεις με τον ιό Echo 11 που ανήκει στην ομάδα εντεροϊών και προκαλούν μηνιγγίτιδα. Από αυτά τα νεογνά, τα εννέα πέθαναν. Το Ηνωμένο Βασίλειο ανέφερε, επίσης, δύο θανατηφόρα περιστατικά νεογνών από τον E11 κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Πιο αναλυτικά, από το 2022 και έως τις 17 Ιουλίου 2023, αναφέρθηκαν 19 νεογνά με σοβαρή λοίμωξη από τον Ε11 στην Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο και συγκεκριμένα από τη Γαλλία, την Κροατία, τη Σουηδία, την Ισπανία και την Ιταλία. Δυστυχώς, εννέα από αυτά τα νεογνά έχουν πεθάνει. Το Ηνωμένο Βασίλειο ανέφερε επίσης δύο θανατηφόρα περιστατικά νεογνών E11. Η Αυστρία, το Βέλγιο, η Δανία, η Ολλανδία, η Νορβηγία και η Πορτογαλία δεν έχουν παρατηρήσει αύξηση των λοιμώξεων E11 που σχετίζονται με σοβαρά περιστατικά νεογνών σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια.
Σε ποιες χώρες νόσησαν τα νεογνά
Από τον Ιούλιο του 2022, εννέα νεογνά έχουν διαγνωστεί στη Γαλλία με σοβαρή σήψη, που επιπλέκεται από ηπατική ανεπάρκεια και νευρολογική ή μυοκαρδιακή συμμετοχή λόγω μόλυνσης με Ε11. Αξίζει να σημειωθεί ότι όλα τα περιστατικά ήταν αγόρια. Τα κλινικά σημεία παρουσιάστηκαν σε νεογνά ηλικίας τριών έως έξι ημερών ενώ πέντε από τα εννέα νεογνά γεννήθηκαν ελλοποβαρή. Κλινικά συμπτώματα της μητέρας, όπως πυρετός και γαστρεντερικά σημεία, αναφέρθηκαν σε τέσσερις από τις πέντε μητέρες κατά τη διάρκεια των τριών ημερών πριν ή κατά τον τοκετό. Επτά από τα νεογνά πέθαναν.
Δύο περιπτώσεις κεραυνοβόλου ηπατίτιδας που συνδέονται με λοίμωξη από Ε11 αναφέρθηκαν σε πρόωρα δίδυμα αδέρφια τον περασμένο Ιούνιο στην Ιταλία. Η μητέρα παρουσίασε μόνο ένα επεισόδιο πυρετού στις 35 εβδομάδες και δύο ημέρες κύησης. Τα νεογνά έχουν μεταφερθεί σε μονάδα εντατικής θεραπείας νεογνών (ΜΕΝΝ). Η Ιταλία ανέφερε ένα τρίτο κρούσμα Ε11 σε νεογνό, το οποίο εισήχθη στη ΜΕΘ.
Οι αρχές δημόσιας υγείας στην Ισπανία ανέφεραν δύο κρούσματα σοβαρής μόλυνσης από τον Ε11. Αυτά τα περιστατικά αφορούσαν πρόωρα δίδυμα που γεννήθηκαν τον Ιανουάριο του 2023. Και τα δύο περιστατικά εισήχθησαν στη ΜΕΘ μετά τη γέννηση. Καταγράφηκε ένας θάνατος, με τη διάγνωση να αφορά σε σοβαρή λοίμωξη από εντεροϊό με πιθανή κάθετη μετάδοση, ενώ το δεύτερο νεογνό πήρε εξιτήριο από το νοσοκομείο.
Την ίδια στιγμή, οι αρχές δημόσιας υγείας στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ειδοποιήσει το ECDC για θανατηφόρα έκβαση αμέσως μετά τη γέννησή τους σε δίδυμα τον Μάρτιο του 2023.
Από τον Ιανουάριο του 2022 τέσσερα κρούσματα ιογενούς μηνιγγοεγκεφαλίτιδας Ε11 έχουν κοινοποιηθεί στη Σουηδία μεταξύ βρεφών, δύο από τα οποία ήταν κάτω των 10 ημερών και δύο μεταξύ 25 και 35 ημερών. Σύμφωνα με δημοσιεύματα μέσων ενημέρωσης που επικαλούνται τις υγειονομικές αρχές, δύο εστίες εντεροϊικής νόσου σε νεογνά έχουν αναφερθεί από δύο διαφορετικά νοσοκομεία στην Κροατία. Οι προσπάθειες ταυτοποίησης, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων, συνεχίζονται και μέχρι σήμερα έχει επιβεβαιωθεί μόλυνση με E11 μόνο σε μία από τις περιπτώσεις. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν μηνιγγοεγκεφαλίτιδα και μυοκαρδίτιδα.
Οι ιοί που απομονώθηκαν από κρούσματα στην Ιταλία ανήκουν στο ίδιο γενετικό σύμπλεγμα με αυτούς που απομονώθηκαν στη Γαλλία το 2023 και αποτελούν μέρος μιας νέας αποκλίνουσας γενεαλογίας. Απαιτούνται περισσότερα δεδομένα για να εκτιμηθεί εάν αυτή η νέα γενεαλογία σχετίζεται με πιο σοβαρή ασθένεια.
Λαμβάνοντας υπόψη την πολύ σπάνια εμφάνιση τέτοιων σοβαρών λοιμώξεων και με βάση τις τρέχουσες διαθέσιμες πληροφορίες, το ECDC αξιολογεί τον κίνδυνο για το γενικό νεογνικό πληθυσμό στην Ευρωπαϊκής Ένωσης/ Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου χαμηλό.
Η ιογενής μηνιγγίτιδα
Ο ΕΟΔΥ επισημαίνει ότι οι ιοί Coxsackie (κυρίως οι ορότυποι Β2 και Β5) και Echo (κυρίως οι ορότυποι 4,6,9,11 και 30) της ομάδας των εντεροϊών είναι υπεύθυνοι για >60% των ιογενών μηνιγγιτίδων και για 85-95% των περιπτώσεων άσηπτης μηνιγγίτιδας που απομονώνεται κάποιο παθογόνο. Είναι συχνότεροι σε παιδιά και κυρίως σε βρέφη έως 3 μηνών. Στους ενήλικες η συχνότητα παρουσιάζει σχετική μείωση λόγω εν μέρει της αυξημένης επίπτωσης άσηπτης μηνιγγίτιδας από απλό έρπητα τύπου 2 (HSV-2). Κατά τη δεκαετία του 60 και πριν την εφαρμογή μαζικού εμβολιασμού ο ιός της παρωτίτιδας ήταν το συχνότερα απομονούμενο αίτιο ιογενούς μηνιγγίτιδας αλλά κρούσματα εμφανίζονται πλέον κυρίως σε ανεμβολίαστους και σε επιδημίες.
Σε λοίμωξη από εντεροϊούς η έναρξη της νόσου είναι συνήθως αιφνίδια. Πυρετός εμφανίζεται σε 76% -100% των ασθενών και μπορεί να είναι διφασικός: στην αρχή παρουσιάζεται με μη ειδικά συμπτώματα (εμέτους, ανορεξία, διάρροια, βήχα, συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό και μυαλγίες), εξαφανίζεται και επανεμφανίζεται με την έναρξη των μηνιγγικών συμπτωμάτων.
Διαβάστε επίσης:
Νεογνά: Προληπτικός έλεγχος για Κυστική Ίνωση και άλλες 29 νόσους